Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Θυμάστε τον πάλαι ποτέ κραταιό γαλλο-γερμανικό «άξονα», που αποτέλεσε τον πολιτικό εγγυητή του Μάαστριχτ αρχικά και του euro-project στη συνέχεια; Τώρα, ένας άλλος «άξονας», ο γαλλο-ιταλικός, φαίνεται να εγγυάται τα… επόμενα επεισόδια κρίσης στην Ευρωζώνη!
Η ειδησεογραφία αυτής της εβδομάδας το επιβεβαίωσαν περίτρανα.
Στο Παρίσι είχαμε την παραίτηση της γαλλικής κυβέρνησης, εξαιτίας ενός οξύτατου ενδοκυβερνητικού «επεισοδίου», με πρωταγωνιστή τον τέως -πλέον- υπουργό Οικονομικών κ. Αρνό Μοντεμπούρ, ο οποίος αμφισβήτησε ευθέως τη γραμμή Ολάντ για στροφή σε προϋπολογισμούς λιτότητας. Η δημοτικότητα του Ολάντ βρίσκεται στα… τάρταρα (17%!!!), γύρω από τον Μοντεμπούρ συσπειρώνονται αρκετά στελέχη αλλά και υπουργοί της παραιτηθείσας κυβέρνησης, ενώ θεωρείται πλέον αμφισβητήσιμο αν η νέα κυβέρνηση του Ολάντ θα μπορέσει να περάσει από τη Βουλή τα μέτρα λιτότητας. Υπ’ αυτούς τους όρους, η γαλλική στροφή στη λιτότητα (ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, η επιτάχυνση της λιτότητας α λα γερμανικά) κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα εκρηκτικό για όλη την Ευρωζώνη «μίγμα»: από τη μια να δώσει νέα ώθηση στο Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν στο να γίνει ηγεμονική πολιτική δύναμη της Γαλλίας και από την άλλη να μετατρέψει ανοιχτά τη Γαλλία στο μεγάλο Ευρωπαίο «ασθενή».
Είναι φανερό ότι αποτελεί ειλημμένη απόφαση του Ολάντ να επιβάλει λιτότητα «αλα γερμανικά». Το κυρίαρχο τμήμα της γαλλικής ελίτ έχει βγάλει το συμπέρασμα ότι η γερμανική ηγεμονία στην Ευρωζώνη θεμελιώθηκε με την «Ατζέντα 2010» του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ στις αρχές του νέου αιώνα. Το μακρόπνοο σχέδιο λιτότητας του κ. Σρέντερ μνημονεύεται έκτοτε σαν το βασικό στρατήγημα με το οποίο ο γερμανικός καπιταλισμός κέρδισε το πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους εργασίας και της λιτότητας στις κρατικές δαπάνες που, σε συνδυασμό με την κορυφαία παραγωγικότητα της γερμανικής οικονομίας, της έδωσαν τα πρωτεία στα χρόνια της κρίσης.
Ωστόσο, επιλέγοντας να προωθήσει τώρα τη δική του Ατζέντα λιτότητας, ο κ. Ολάντ κινδυνεύει απλώς να δημιουργήσει μια μεγάλη περιπλοκή που θα κάνει τα πράγματα χειρότερα σε όλα τα επίπεδα.
Στην Ιταλία από την άλλη, είναι σαφές ότι ο εγκλωβισμός στην παγίδα μηδενικής ανάπτυξης και πολύ χαμηλού πληθωρισμού ζεσταίνει τη «βόμβα» του κρατικού χρέους, που ξεπέρασε το ιλιγγιώδες 130% του ΑΕΠ και ανεβαίνει ακάθεκτο προς όλο και υψηλότερα επίπεδα. «Κάποια στιγμή», και μάλλον πολύ σύντομα, θα πρέπει «κάτι να γίνει» με το ιταλικό χρέος, πριν κάποιο «ατύχημα» βάλει φωτιά στη μπαρουταποθήκη… Ένα τέτοιο ατύχημα θα μπορούσε κάλλιστα να είναι τα ευρήματα των ευρωπαϊκών stress tests για τις ιταλικές τράπεζες τον Οκτώβριο… Το πράγμα είναι περισσότερο και από σύνθετο, όπως υπογραμμίζει και η αποκάλυψη «ιδιωτικής» συνάντησης του Ιταλού πρωθυπουργού κ. Ρέντσι με τον Ιταλό επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κ. Μάριο Ντράγκι σε ιταλικό θέρετρο όπου κάνει τις διακοπές του ο τελευταίος.
Ο κ. Ντράγκι, που στήριξε παρασκηνιακά τον κ. Ρέντσι να ανέλθει στον πρωθυπουργικό θώκο, τώρα δεν είναι ικανοποιημένος από την ταχύτητα με την οποία ο δεύτερος (δεν) προωθεί τις υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις. Και δεν θέλει να προχωρήσει στο περιβόητο ευρωπαϊκό σχέδιο «ποσοτικής χαλάρωσης» με την Ιταλία και τη Γαλλία «σε εκκρεμότητα».
Όπως και να έχει, οι μέρες που οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία) έκλεβαν τη δόξα των ευρωπαϊκών εξελίξεων παρήλθαν. Τώρα, όλοι κοιτάνε -με έκδηλη αγωνία- προς το Παρίσι και τη Ρώμη…
