Τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των έγκλειστων γυναικών αποφάσισε να αποκαλύψει μια δημοσιογράφος το 1887, η οποία προσποιήθηκε ότι ήταν τρελή, για να την κλείσουν στο Φρενοκομείο Θηλέων του νησιού Μπλάγκουελ, στη Νέα Υόρκη.
Η Νέλι Μπλάι έκλεισε δωμάτιο σε ένα φτηνό ξενοδοχείο, αλλά αρνήθηκε να μείνει εκεί ουρλιάζοντας πως φοβόταν τους ξενοδόχους και πως όλοι τους ήταν τρελοί. Την επόμενη κιόλας μέρα, ήρθε η αστυνομία να την περιμαζέψει.
Σύμφωνα με τη Μηχανή του Χρόνου, όταν την πήγαν στο δικαστήριο, προσποιήθηκε ότι είχε αμνησία και επαναλάμβανε μηχανικά ότι δε θυμόταν τίποτα. Το «άγριο, κυνηγημένο ύφος της» ξεγέλασε όσους γιατρούς την εξέτασαν, οι οποίοι δήλωσαν ότι ήταν «ξεκάθαρα παράφρων». Έτσι την έκλεισαν στο Φρενοκομείο Θηλέων του Μπλάκγουελ, όπου έμεινε για 10 μέρες.
Εκεί έζησε από πρώτο χέρι την τραγική ζωή των γυναικών που έμεναν στο φρενοκομείο. Το φαγητό ήταν ελάχιστο, λίγο πλιγούρι, χαλασμένο κρέας και βρώμικο νερό. Οι πιο επικίνδυνοι ασθενείς ήταν δεμένοι όλοι μαζί με σχοινιά. Τους υπόλοιπους, τους ανάγκαζαν να κάθονται με τις ώρες σε ξύλινα παγκάκια, χωρίς καμία προφύλαξη απ’ το κρύο. Οι νοσοκόμες έβριζαν όποιον τολμούσε να κουνηθεί και χτυπούσαν όποια γυναίκα παράκουγε τις εντολές τους.
Οι ασθενείς ζούσαν μαζί με αρουραίους, σκουλήκια και τις ίδιες τους τις ακαθαρσίες. Όταν τις έπλεναν, το νερό ήταν παγωμένο και τις άφηναν να στεγνώνουν στα κρύα δωμάτια.
Μιλώντας με τις άλλες έγκλειστες γυναίκες, η Μπλάι συνειδητοποίησε, ότι πολλές ήταν ψυχικά υγιέστατες, όπως κι η ίδια. Αλλά ήταν θέμα χρόνου να τρελαθούν, απ’ τις συνθήκες που επικρατούσαν στο φρενοκομείο.
«Τι άλλο, εκτός απ’ τα βασανιστήρια, θα μπορούσε να οδηγήσει κάποιον στην τρέλα, πιο γρήγορα από αυτή τη μεταχείριση; Θα ήθελα οι ειδικοί γιατροί που με έκλεισαν εδώ, να πάρουν μία υγιή γυναίκα, να την βάλουν να κάτσει ακίνητη για 14 ώρες, να μην της επιτρέπουν να μιλήσει ή να κουνηθεί, να μην την αφήνουν να διαβάσει ή να μάθει ότι συμβαίνει γύρω της, να της δίνουν σάπιο φαγητό και να την κακομεταχειρίζονται, και να δουν πόσο καιρός θα περάσει μέχρι να τρελαθεί. Μέσα σε δύο μήνες θα ήταν ένα κουρέλι, σωματικά και ψυχικά,» έγραψε στο βιβλίο της, αφότου βγήκε απ’ το άσυλο.
Το βιβλίο της με τίτλο «Δέκα μέρες σε ένα τρελάδικο», κυκλοφόρησε λίγο καιρό μετά και την έκανε διάσημη. Η έρευνά της προκάλεσε πολλές μεταρρυθμίσεις στο χώρο των φρενοκομείων.
