Γράφει η Φιλοθέη Βαρσαμή, νομικός
Θα ήμουν με όλη μου την καρδιά υπέρ όχι μόνο της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές, αλλά και υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης του ωραρίου τους, αν γνώριζα με ασφάλεια ότι το κράτος είναι σε θέση να ελέγξει την εφαρμογή των νόμων που διέπουν τα εργασιακά δικαιώματα των εμποροϋπαλλήλων/ εργαζομένων και τις υποχρεώσεις των εργοδοτών.
Επειδή όμως το κράτος δεν είναι σε θέση να το πράξει, (αν ήταν, δεν θα μιλάγαμε π. χ για τα τρελά ποσοστά της μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας) θα έπρεπε, νομίζω, να συνοδεύσει το κατ αρχήν σωστό αυτό μέτρο με αυστηρές κυρώσεις για τον εργοδότη που θα συλληφθεί ή καταγγελθεί να εκμεταλλεύεται τους υπαλλήλους του. Αυτό βέβαια προϋποθέτει εντατικούς ελέγχους των ανοιχτών καταστημάτων κάθε εργάσιμη Κυριακή και όχι μόνο την πρώτη Κυριακή εφαρμογής των μέτρων με τις κάμερες παρά πόδας.
Άλλωστε οι υπάλληλοι είναι τόσο απελπισμένοι αυτή τη στιγμή που θέλουν με κάθε κόστος, ακόμα και προσωπικό, να εξακολουθήσει να υφίσταται το μαγαζάκι ή η μαγαζάρα ή το shop in a shop όπου απασχολούνται, για να τρώνε ψωμάκι. Η εκμετάλλευσή τους από τον εργοδότη τους φαντάζει μικρότερο κακό από την μακροχρόνια ανεργία στην οποία θα τους στείλει τυχόν διεκδίκηση όσων εργασιακών δικαιωμάτων τους απέμειναν. Σε αυτή την ανισορροπία δυνάμεων είναι δουλειά του κράτους να διαπραγματευτεί για το αδύναμο μέρος, να το στηρίξει και να το προστατεύσει. Ορθώς αποσύρεται από τη ρύθμιση των ωραρίων του εμπορίου, αλλά πρέπει να εξασφαλίσει ότι αυτό δεν θα γίνει σε βάρος των ήδη καταπιεσμένων εργαζόμενων. Η αυτορρύθμιση της αγοράς προς την κατεύθυνση της εξυγίανσής της δεν μπορεί να συμβεί με απόσυρση του κράτους δι’ ενεργείας (απελευθέρωση ωραρίου) και δια παραλείψεως (ανέλεγκτες επιχειρήσεις) τη στιγμή που η μεν εργοδοσία είναι οικονομικά στριμωγμένη και έτοιμη να δαγκώσει λόγω ύφεσης, η δε υπαλληλική πλευρά με το πιστόλι της μακροχρόνιας ανεργίας στον κρόταφο. Έτσι νομίζω τουλάχιστον.
Ενδιαφέρον θα ήταν, επίσης, χάριν της στατιστικής, να δούμε αν όλα αυτά τα καταστήματα που λειτουργούν «αβάδιστα» και « αβασάνιστα» Κυριακές γιορτές και σχόλες (π. χ ανθοπωλεία, ζαχαροπλαστεία κλπ) καταβάλλουν στους υπαλλήλους τους τις νόμιμες προσαυξήσεις που προβλέπονται για την εργασία της Κυριακής. Τότε μόνο μπορούν να χρησιμεύσουν ως επιχείρημα υπέρ της λειτουργίας και των άλλων καταστημάτων τις Κυριακές.
Το σωστό επιχείρημα πρέπει να είναι “και αυτοί το κάνουν και πληρώνονται”, όχι “και αυτοί το κάνουν και δεν τα τινάζουν”.