Τα τοξικά, «παντοτινά χημικά» (PFAS) όπως είναι γνωστά, ανιχνεύθηκαν σε κάθε δείγμα ομφαλοπλακουντιακού αίματος σε 40 μελέτες που διεξήχθησαν τα τελευταία πέντε χρόνια, σύμφωνα με μια νέα ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας από όλο τον κόσμο.
Οι μελέτες εξέτασαν συνολικά σχεδόν 30.000 δείγματα και πολλές από αυτές συνέδεσαν την έκθεση του εμβρύου σε PFAS με επιπλοκές υγείας σε αγέννητα μωρά, νήπια αλλά και μεγαλύτερα παιδιά. Τα ευρήματα των μελετών είναι «ανησυχητικά», δήλωσε η Ουλόμα Ούτσε, επιστημονικός συνεργάτης για θέματα περιβαλλοντικής υγείας της Environmental Working Group– μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που ειδικεύεται στην έρευνα και τη συνηγορία στους τομείς των γεωργικών επιδοτήσεων, των τοξικών χημικών ουσιών, των ρύπων του πόσιμου νερού και της εταιρικής υπευθυνότητας- η οποία ανέλυσε τα δεδομένα των μελετών.
«Ακόμη και πριν έρθεις στον κόσμο, είσαι ήδη εκτεθειμένος στα PFAS», σημείωσε.
Τα PFAS, ή οι υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες, είναι μια κατηγορία που περιλαμβάνει περίπου 12.000 χημικές ουσίες οι οποίες χρησιμοποιούνται συνήθως στην παραγωγή προϊόντων ανθεκτικών σε νερό, λεκέδες και θερμότητα. Ονομάζονται «παντονινά χημικά» επειδή δεν διασπώνται με φυσικό τρόπο και συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό και στο περιβάλλον.
Η αμερικανική κυβέρνηση εκτιμά ότι βρίσκονται στο 98% του αίματος των Αμερικανών πολιτών. Οι χημικές αυτές ουσίες συνδέονται με γενετικές ανωμαλίες, καρκίνο, νεφροπάθειες, ηπατική ανεπάρκεια και άλλα προβλήματα υγείας και η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) διαπίστωσε πρόσφατα ότι κανένα επίπεδο έκθεσης σε ορισμένα είδη PFAS στο νερό δεν είναι ασφαλές.
Εκτιμάται πως αυτά τα χημικά μολύνουν το πόσιμο νερό για πάνω από 200 εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ, ενώ έχουν βρεθεί σε ανησυχητικά επίπεδα σε κρέας, ψάρια, γαλακτοκομικά, καλλιέργειες και επεξεργασμένα τρόφιμα. Βρίσκονται επίσης σε μια σειρά από καθημερινά προϊόντα, όπως αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, συσκευασίες τροφίμων, αδιάβροχα ρούχα, προστατευτικά για λεκέδες και ορισμένα οδοντικά νήματα.
Επιπλέον, τα PFAS στα προϊόντα μπορούν να απορροφηθούν μέσω του δέρματος, μέσω κατάποσης ή εισπνοής.
«Η παρουσία αυτών των χημικών ουσιών αποτελεί επίσης απειλή για τις εγκύους, λειτουργώντας ως η πρώτη επαφή με τα PFAS πριν αυτά περάσουν από τη μήτρα στο έμβρυο μέσω του ομφάλιου λώρου», δήλωσε η Ούτσε.
Οι επιστήμονες εστίασαν στο αίμα του ομφάλιου λώρου ο οποίος είναι η σύνδεση ζωής μεταξύ μητέρας και μωρού. Τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά επειδή τα έμβρυα είναι «πιο ευάλωτα σε αυτές τις εκθέσεις, καθώς τα αναπτυσσόμενα σώματά τους δεν έχουν τους μηχανισμούς για να αντιμετωπίσουν τις χημικές ουσίες», τόνισε η Ούτσε.
Οι ερευνητές συνέδεσαν την έκθεση του εμβρύου με υψηλότερη χοληστερόλη και τριγλυκερίδια σε μωρά, και αλλαγές στα χολικά οξέα του οργανισμού τους, που μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων αργότερα στη ζωή τους. Ορισμένες μελέτες συσχετίζουν επίσης την έκθεση σε αυτές τις ουσίες με διαταραχές στους θυρεοειδείς αδένες και στα μικροβιακά κύτταρα του παχέος εντέρου.
Τα PFAS μπορούν να παραμείνουν στον οργανισμό για χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες και ορισμένες μελέτες συνδέουν την εμβρυϊκή έκθεση με επιπτώσεις σε όλη την παιδική και ενήλικη ζωή, μεταξύ άλλων στη γνωστική λειτουργία, στην αναπαραγωγική λειτουργία, στις μεταβολές του βάρους, στο έκζεμα και στη μεταβολή της ισορροπίας της γλυκόζης.
Οι μελέτες εντόπισαν περίπου 35 διαφορετικά είδη PFAS, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων νεότερων χημικών ουσιών που η βιομηχανία και ορισμένες ρυθμιστικές αρχές ισχυρίζονται ότι δεν συσσωρεύονται στον οργανισμό. Ωστόσο, η επιστήμη είναι περιορισμένη ως προς τον αριθμό των PFAS που μπορεί να ανιχνεύσει στο αίμα, οπότε είναι πολύ πιθανό ότι πολύ περισσότερες από τις χημικές ουσίες περνούν στα έμβρυα.
Η EWG δήλωσε ότι η καλύτερη προστασία είναι οι γυναίκες να αποφεύγουν τη χρήση προϊόντων που περιέχουν PFAS και να χρησιμοποιούν φίλτρα αντίστροφης όσμωσης ή φίλτρα κοκκώδους ενεργού άνθρακα που μπορούν να φιλτράρουν τις χημικές ουσίες, εάν βρίσκονται στο πόσιμο νερό.
Ωστόσο, η Ούτσε δήλωσε ότι τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA) και η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) να απαγορεύσουν όλες τις μη βασικές χρήσεις των PFAS, να θεσπίσουν όρια για όλα τα PFAS στο πόσιμο νερό και στα τρόφιμα.