Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Εις ένδειξην της αλλαγής των ισορροπιών της παγκόσμιας οικονομίας έρχεται η τελευταία απόφαση του Δ.Ν.Τ, το οποίο συμπεριέλαβε το γουάν στο νομισματικό του καλάθι, το οποίος είναι το ταμείο που χρησιμοποιεί το Δ.Ν.Τ στις συναλλαγές του. Οπως είναι λογικό οτι το ευρώ μετά απο αυτήν την κίνηση θα υποστεί μείωση στο συντελεστή βαρύτητας του.
Αναλυτικότερα, σε μια κίνηση ισχυρού συμβολισμού, το ΔΣ του ΔΝΤ έδωσε το «πράσινο φως» για να συμπεριληφθεί το γουάν στα «Ειδικά Τραβηχτικά Δικαιώματα» (Special Drawing Rights), δηλαδή στο «καλάθι» νομισμάτων που χρησιμοποιεί το Ταμείο στις συναλλαγές του και το οποίο περιλαμβάνει ακόμη το δολάριο, το ευρώ, τη στερλίνα και το γεν.
Η απόφαση προβλέπει ότι ο συντελεστής βαρύτητας του ευρώ στο SDR θα μειωθεί στο 30,93% από 37,4% από την 1η Οκτωβρίου 2016, όταν το γουάν θα ενταχθεί στο καλάθι με έναν συντελεστή 10,92%. Αντίθετα, ο συντελεστής του δολαρίου θα παραμείνει ουσιαστικά στα ίδια επίπεδα και συγκεκριμένα στο 41,73% από 41,9%.
Αξιοσημείωτη είναι και η απώλεια του ειδικού βάρους συμμετοχής της στερλίνας, καθώς από την τρίτη θέση που έχει σήμερα, με συντελεστή 11,3%, θα υποχωρήσει στην πέμπτη θέση με ποσοστό 8,09%. Στην τέταρτη θέση θα παραμείνει το ιαπωνικό νόμισμα, με συντελεστή 8,33% από 9,4%. Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, ανέφερε πως η συμπερίληψη του γουάν στο καλάθι είναι ένα σημαντικό βήμα για την ενσωμάτωση της Κίνας στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.
Η Κρ. Λαγκάρντ υποστήριξε πως η κίνηση αναγνωρίζει την πρόοδο της Κίνας στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Είναι η πρώτη φορά που ένα νέο νόμισμα προστίθεται στο καλάθι του Ταμείου -αν εξαιρέσουμε την αντικατάσταση του γερμανικού μάρκου και του γαλλικού φράγκου από το ευρώ το 1999-, ενώ πρόκειται για τη μεγαλύτερη αλλαγή στη σύνθεσή του τα τελευταία 35 χρόνια.
Η αλλαγή της σύνθεσης του SDR θα λάβει χώρα τον Οκτώβριο του 2016, προκειμένου να έχουν επαρκή χρόνο προετοιμασίας οι διαχειριστές διαθεσίμων. «Δεν νομίζω ότι οι κεντρικές τράπεζες θα μειώσουν τα αποθέματά τους σε ευρώ δραματικά βραχυπρόθεσμα», δήλωσε ο Σον Οσμπορν, υπεύθυνος για τη συναλλαγματική πολιτική της Bank of Nova Scotia, στο Τορόντο, προσθέτοντας ότι οι αλλαγές στο SDR και η διατήρηση των αρνητικών επιτοκίων του ευρώ θα το κάνουν πιθανόν λιγότερο δημοφιλές στους διαχειριστές συναλλαγματικών αποθεμάτων.
«Η πιθανότερη επίπτωση θα υπάρξει στα συναλλαγματικά αποθέματα σε ευρώ, καθώς το γουάν με το πέρασμα του χρόνου θα θεωρείται το κύριο εναλλακτικό αποθεματικό νόμισμα στο δολάριο, αντικαθιστώντας το ευρώ στον ρόλο αυτό», σημείωσε ο Μανσούρ Μοχί Ουντίν, στρατηγικός αναλυτής της Royal Bank of Scotland Group στη Σιγκαπούρη, προσθέτοντας ότι «από το 1999, όταν εισήχθη το ευρώ, πέρασαν τέσσερα χρόνια μέχρι να αρχίσουν οι διαχειριστές αποθεμάτων να τα διαφοροποιούν υπέρ του κοινού νομίσματος».
Οι αναλυτές, ωστόσο, παραδέχονται ότι η χορήγηση καθεστώτος διεθνούς αποθεματικού νομίσματος στο γουάν αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στις αρχές του Πεκίνου και στις μεταρρυθμίσεις που προωθούν, αποτυπώνοντας παράλληλα την αύξηση του ειδικού βάρους της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία και στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η απόφαση συνεπάγεται μεγάλα κέρδη για την Κίνα, καθώς τουλάχιστον 1 τρισ. δολάρια συναλλαγματικών αποθεμάτων θα μετατραπεί σε κινεζικό γουάν. Η ένταξη του γουάν στα SDR θα εδραιώσει τη χρήση του και πέρα από τα κινεζικά σύνορα, αυξάνοντας τις εξαγωγές από πλευράς Κίνας και σημαίνοντας παράλληλα την ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας.
Τον περασμένο Ιούλιο η κεντρική τράπεζα της Κίνας επέτρεψε στις ξένες κεντρικές τράπεζες, στα ξένα funds και στους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να αποκτήσουν πρόσβαση στην εγχώρια αγορά ομολόγων, στο πλαίσιο μιας σειράς ενεργειών για την ένταξη του γουάν στα SDR του ΔΝΤ.
Η ένταξη του γουάν στο καλάθι του ΔΝΤ σηματοδοτεί ένα κορυφαίο επίτευγμα για τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας, Ζου Ξιάο Τσουάν, ο οποίος θα πρέπει πλέον να πιέσει για ακόμη περισσότερες αλλαγές στη χρήση, τη διακύμανση και την εμπορία του νομίσματος. Ανάμεσά τους η υποχρέωση να αποφύγουν οι κινεζικές Αρχές τις παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος, που θα είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση για το Πεκίνο, δεδομένης της επιβράδυνσης της κινεζικής οικονομίας.
Ο Ζου Πινγκ, ιδρυτής της Bin Yuan Capital, δήλωσε ότι το γουάν είναι υπερτιμημένο κατά 20% περίπου και η διατήρησή του στα σημερινά επίπεδα μόνο να πλήξει μπορεί την οικονομία της χώρας. Εξάλλου, σε πρόσφατη έκθεσή της η Goldman Sachs Group αναφέρει ότι μια «σημαντική υποτίμηση» του γουάν θεωρείται ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι αξίες των αναδυόμενων αγορών το επόμενο έτος. Εντονη είναι πάντως η αντίδραση των Αμερικανών πολιτικών στην απόφαση του ΔΝΤ να συμπεριλάβει στο «καλάθι» των νομισμάτων της το γουάν.
«Το ΔΝΤ επιλέγει να ανταμείψει τις πράξεις χειραγώγησης της κινεζικής κυβέρνησης στο νόμισμά της αντί να τις καταπολεμήσει», δήλωσε ο γερουσιαστής Μπομπ Κέισι.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι απόψεις του Αμερικανού γερουσιαστή Τσακ Σούμερ, ο οποίος ανέφερε ότι «η απόφαση αυτή αποτελεί προσβολή για τα εκατομμύρια των εργαζομένων μας που έχουν χάσει τη δουλειά τους εξαιτίας των άπληστων εμπορικών πρακτικών της Κίνας και στέλνει ένα φοβερό μήνυμα προς τον υπόλοιπο κόσμο ότι η χειραγώγηση νομισμάτων είναι αποδεκτή συμπεριφορά στα… μάτια του ΔΝΤ».
• 40% αυξημένες από πέρυσι είναι οι εταιρικές πτωχεύσεις στις αναδυόμενες χώρες αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδά τους από το 2009. Το ισχυρό δολάριο επιδεινώνει τα προβλήματα των επιχειρήσεων, κυρίως εκείνων που έχουν δανειστεί σε αμερικανικό νόμισμα.
• 3 δισ. € περισσότερους φόρους από ό,τι αναμενόταν έχει συλλέξει φέτος η Ιρλανδία. Τον Νοέμβριο τα φορολογικά έσοδα ήταν 7,5% υψηλότερα από τον στόχο, κυρίως λόγω της νέας αύξησης στα έσοδα από την εταιρική φορολόγηση και τον ΦΠΑ.
• 60 δισ. € Η ΕΚΤ αποφάσισε να επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού έως τον Μάρτιο του 2017, όπως ανακοίνωσε ο Μάριο Ντράγκι. Παράλληλα αποφάσισε ότι τα έσοδα που θα προκύπτουν από τις αγορές τίτλων θα επανεπενδύονται στο πρόγραμμα. Ο ρυθμός των μηνιαίων αγορών θα παραμείνει σταθερός στα
• 4,5% συρρικνώθηκε η οικονομία της Βραζιλίας το τρίτο τρίμηνο, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 1996. Οι επενδύσεις στη χώρα υποχώρησαν κατά 15% σε σχέση με έναν χρόνο πριν, διολισθαίνοντας για ένατο διαδοχικό τρίμηνο. Ακόμη, η κατανάλωση των νοικοκυριών έπεσε 4,5% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η ανεργία έφτασε σε υψηλό έξι ετών.
• 9.000 άτομα αυξήθηκε ο αριθμός των Αμερικανών που υπέβαλαν αίτημα για επίδομα ανεργίας την εβδομάδα που έληξε στις 28 Νοεμβρίου. Ο μέσος όρος των νέων αιτήσεων τον τελευταία μήνα υποχώρησε κατά 1.750, στις 269.250.
• 10,7% ήταν το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη τον Οκτώβριο από 10,8% τον Σεπτέμβριο. Αν και ο αριθμός των ανέργων έπεσε κατά 13.000, συνολικά 17,24 εκατ. άνθρωποι δεν έχουν εργασία, ενώ το ποσοστό της ανεργίας ξεπερνά κατά πολύ αυτό των ΗΠΑ (5%).
• 1 τρισ. $ Η ένταξη του γουαν στο SDR μαζί με το δολάριο, το ευρώ, το γεν και τη στερλίνα θα έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, να μετατραπούν στο κινεζικό νόμισμα συναλλαγματικά αποθέματα αξίας τουλάχιστον
Έν κατακλείδι, το γουάν εχει πλέον επισήμως συμπεριληφθεί στο νομισματικό καλάθι και αυτο σημαίνει οτι σταδιακά θα αντικαταστήσει το ευρώ ως νόμισμα μετατροπής συναλλάγματος απο το δολάριο. Λογικό είναι αυτή η εξέλιξη να εμφανίσει τις ανάλογες αντιδράσεις στις αγορές, οι οποίες μπαίνουν σταδιακά σε μια νέα εποχή.
