Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Ύστερα από δέκα χρόνια η ακροδεξιά στην Αυστρία βρίσκεται ξανά στην κυβέρνηση, μετά την συμφωνία που έκανε με τον νέο Καγκελάριο Σεμπάστιαν Κουρτς, ενώ κατά την διάρκεια της ορκωμοσίας της νέας κυβέρνησης πραγματοποιήθηκαν πολλές διαδηλώσεις αντίθετες στον «γάμο» των δύο κομμάτων. Όμως ποια υπουργεία κατάφερε να πάρει το ακροδεξιό FPO και ποια είναι τα πρόσωπα κλειδιά της νέας κυβέρνησης.
Τα πράγματα δυσκολεύουν ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι η Αυστρία αναλαμβάνει την κυλιόμενη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ τον Ιούλιο του 2018, ενώ μάλιστα κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της αναμένεται να πραγματοποιήσει μία Σύνοδο Κορυφής με θέμα τη μετανάστευση και θα προσπαθήσει να βελτιώσει τις σχέσεις Δύσης – Ρωσίας.
Άκρως επιφυλακτικές ήταν οι αντιδράσεις των ευρωπαίων ηγετών μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης της Αυστρίας. Τόσο οι αξιωματούχοι της Ένωσης, όσο και οι ηγέτες των κρατών μελών έσπευσαν να συγχαρούν τον νέο καγκελάριο, υπενθυμίζοντας την διατήρηση των ιδεών μέσα στα ευρωπαϊκά στεγανά.
«Βαριά» υπουργεία στους ακροδεξιούς
Πολύ ακριβά φαίνεται να εξαργύρωσε το ακροδεξιό FPO την συμμετοχή στην αυστριακή κυβέρνηση, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι η συμφωνία προβλέπει το ακροδεξιό κόμμα του Στράχε να λάβει τα 6 από τα 13 υπουργεία του νέου κυβερνητικού σχήματος, μεταξύ αυτών τα Εσωτερικών, Εξωτερικών και Άμυνας.
Στους εν λόγω τρεις κρίσιμους υπουργικούς θώκους πρόκειται να πάρουν θέση αντίστοιχα ο γενικός γραμματέας του Κόμματος των Ελεύθερων Χέρμπερτ Κικλ, η βαθιά συντηρητική Κάριν Κνάισλ και ο πρώην στρατιωτικός Μάριο Κούνασεκ. Με αυτόν τον τρόπο οι ακροδεξιοί πρόκειται να ελέγχουν το σύνολο του μηχανισμού ασφαλείας της χώρας, με την ενίσχυση αυτού του τελευταίου να ορίζεται ως απόλυτη προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης – όπως και η «καταπολέμηση του πολιτικού Ισλάμ», όπως και η εθνική διασφάλιση των αυστριακών συνόρων, ώστε να μπει τέλος στην παράτυπη μετανάστευση, έως ότου διασφαλίσει η ΕΕ τα εξωτερικά της σύνορα.
Τα πρόσωπα κλειδιά
Πέρα από το προφίλ του νεαρού Καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος έχει προκαλέσει πολλές φορές τις εντυπώσεις με την αντιμεταναστευτική του ατζέντα σημασία έχει να δει κανείς τα πρόσωπα κλειδιά του υπουργικού συμβουλίου που πλαισιώνουν τον αυστριακό ηγέτη.
Ξεκινώντας από τον Χαϊντζ Κρίστιαν Στράχε, αρχηγό του FPO και αντικαγκελάριο στην νέα κυβέρνηση. Ο 48χρονος πρώην οδοντοτεχνίτης είναι ο μακροβιότερος επικεφαλής κόμματος στην Αυστρία και εισέρχεται για πρώτη φορά στην κυβέρνηση.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας κατηγόρησε τον Κουρτς ότι έκλεψε τις ιδέες του ακροδεξιού FPO, αλλά στη συνέχεια χαμήλωσε τους τόνους κατά τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού τονίζοντας τους κοινούς πολιτικούς στόχους των δύο κομμάτων.
Βασική επιδίωξη του Στράχε, κατά την άσκηση των καθηκόντων του είναι η κατάρριψη της εικόνας του νεοναζιστικού κόμματος και το παρουσιάζει ως υπερασπιστή της μεσαίας τάξης. Έχει ζητήσει «μηδενική μετανάστευση» και θέλει να απαγορεύσει το πολιτικό Ισλάμ.
Επόμενο βασικό στέλεχος της νέας Κυβέρνησης είναι η Καρίν Νεϊσλ, Υπουργός Εξωτερικών. Η ίδια, αν και δεν έχει διατελέσει ποτέ μέλος του FPO, έχει εκφραστεί θετικά για την επιθυμία του Ισραήλ να φιλοξενήσει πρεσβείες στην Ιερουσαλήμ και έχει στενούς δεσμούς με το κόμμα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η 52χρονη Νέισλ έχει ασκήσει δριμεία κριτική εις βάρος της μεταναστευτικής πολιτικής της καγκελαρίου Μέρκελ και έχει χαρακτηρίσει σε σχόλιά της σε εφημερίδες «ανοησία» τη συμφωνία για το μεταναστευτικό ΕΕ-Τουρκίας, ενώ έχει ταχθεί κατά του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Στο υπουργείο εσωτερικών, τοποθετήθηκε ο Χέρμπερτ Κικλ, γενικός γραμματέας του FPO, «αρχιτέκτονας» και διαμεσολαβητής του κόμματος, ο οποίος ασκεί επιρροή σε όλα τα ζητήματα του κόμματος. Ο 49χρονος μελλοντικός αρχηγός της αστυνομίας και των μυστικών υπηρεσιών της χώρας ξεκίνησε την καριέρα του γράφοντας τις ομιλίες του χαρισματικού εκλιπόντος αρχηγού του κόμματος Γιεργκ Χάιντερ και φημίζεται για τη σκληρή γλώσσα του.
Ένα από τα υπουργεία κλειδιά, αυτό του αμύνης, διαθέτει ο Μάριο Κούνασεκ, ο οποίος προέρχεται από το FPO και θα κληθεί σύντομα να αποφασίσει τον τρόπο με τον οποίο θα εκσυγχρονίσει την αεράμυνα της ουδέτερης χώρας του. Κληρονομεί μια νομική διαμάχη με την μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εταιρεία της αεροδιαστημικής βιομηχανίας, την Airbus, σχετικά με μια αγορά μαχητικού αεροσκάφους το 2003.
Μάλιστα, ο νέος υπουργός άμυνας ζήτησε το 2016 την επιβολή της απαγόρευσης της κυκλοφορίας τη νύχτα για τους αιτούντες άσυλο και τον περιορισμό στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας το 2015, σύμφωνα με την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων SOS Mitmensch.
Από έμπειρος ασφαλιστής, ορίστηκε υπουργός Οικονομικών ο Χάρτβιγκ Λέγκερ. Ο ίδιος αν και δεν έχει πανεπιστημιακό πτυχίο στα οικονομικά, διαθέτει εμπειρία άνω των 30 ετών στον ασφαλιστικό τομέα, όπου είναι ο εκτελεστικός διευθυντής της αυστριακής μονάδας της εταιρείας Uniqa από το 2013.
Ο διορισμός του 52χρονου αποτελεί έκπληξη καθώς δεν κατείχε ποτέ μέχρι σήμερα δημόσιο αξίωμα. Επόμενος στην λίστα είναι ο Γκέρνοτ Μπλέμελ, υπουργός Καγκελαρίας και στενός σύμμαχος του Κουρτς, είναι υπεύθυνος για το χαρτοφυλάκιο του κόμματος για τα μέσα ενημέρωσης.
Η συμφωνία
Μπορεί ο Κουρτς να παραχώρησε το σύνολο των δομών ασφαλείας της χώρας στους ακροδεξιούς, παρόλα αυτά κράτησε το χαρτοφυλάκιο των ευρωπαϊκών υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής ομάδας που προετοιμάζει την ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας από την Αυστρία, το δεύτερο εξάμηνο του 2018, περνάει από το υπουργείο Εξωτερικών στην καγκελαρία.
Βασική πολιτική παραχώρηση του FPO μπορεί να θεωρηθεί και η συμφωνία περί μη πραγματοποίησης του δημοψηφίσματος για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι δύο εταίροι συμφώνησαν να αποκλειστεί ως ενδεχόμενο η αποχώρηση της Αυστρίας από την Ένωση.
Από την άλλη, OVP και FPÖ συμφώνησαν να πολεμήσουν την εμβάθυνση της πολιτικής ολοκλήρωσης ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη και να επιδιώξουν την επιστροφή περισσότερων εξουσιών στις εθνικές κυβερνήσεις. Σκοπεύουν επίσης να πολεμήσουν την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, δέσμευση που ήδη προκάλεσε μία πρώτη έντονη αντίδραση της Αγκυρας.
Σε ότι αφορά το προσφυγικό, οι νεοαφιχθέντες δεν θα έχουν πρόσβαση σε πολλές κοινωνικές υπηρεσίες τα πρώτα πέντε χρόνια παραμονής τους στην Αυστρία. Οι πρόσφυγες θα πρέπει να περιμένουν δέκα χρόνια έως ότου μπορέσουν να διεκδικήσουν την αυστριακή υπηκοότητα. Το όριο των μηνιαίων επιδομάτων που θα μπορούν να λαμβάνουν κατεβαίνει στα 520 ευρώ από 800 που ισχύουν σήμερα.
