Γράφει ο Σπύρος Pιζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Επιστρέφοντας πριν λίγες μέρες από τις ΗΠΑ, όπου παρέμεινα ένα δεκαήμερο, αναζητούσα χρόνο και «καθαρό μυαλό» για να καταγράψω κάποιες ενδιαφέρουσες εντυπώσεις που αποκόμισα, μιλώντας με ανθρώπους που βρίσκονται σε «θέσεις – κλειδιά» στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα και με τους οποίους είχα την τύχη να συνεργαστώ στο παρελθόν, όταν εργαζόμουν εκεί.
Το πρώτο πράγμα που οφείλω να επισημάνω είναι η ανησυχία των ΗΠΑ για την τύχη της Ευρώπης. Αν και το Brexit στα αμερικανικά μέσα δεν παρουσιάζεται με τους δραματικούς τόνους που εμφανίζεται στα ευρωπαϊκά μέσα ή στις ευρωπαϊκές εκδόσεις των αμερικανικών, ούτε και αναγνωρίζεται ως πρόβλημα από το αμερικανικό πολιτικό κατεστημένο, εντούτοις στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός για την στάση της Γερμανίας. Η απουσία ευελιξίας στη διαχείριση της κρίσης του ευρώ και η δογματική εμμονή με την οποία χειρίζονται την κατάσταση οι Γερμανοί, έκανε συνομιλητή μου να χρησιμοποιήσει μια ενδιαφέρουσα παρομοίωση: «Δυστυχώς οι Γερμανοί το πάνε πάντα μέχρι το τέλος. Μοιάζουν και σήμερα όπως το 1944. Δεν αποδέχονται την ήττα και επιστρατεύουν δεκαεξάχρονα.»
Αυτός είναι και ο λόγος που συνομιλητές μου επισήμαναν πως η Ελλάδα δεν μπορεί να επαναπαύεται στις καλές υπηρεσίες του Jack Lew, ο οποίος θα παρεμβαίνει διαρκώς την τελευταία στιγμή ως από μηχανής θεός για να σώζει την κατάσταση. Ο Lew είναι υπουργός Οικονομικών μιας πλανητικής υπερδύναμης και προφανώς δεν μπορεί να ασχολείται διαρκώς με το «ελληνικό πρόβλημα», συν το γεγονός πως και για τον Lew μετράει αντίστροφα ο χρόνος ενόψει των αμερικανικών εκλογών του Νοεμβρίου.
Γι αυτό και η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει κάνει πολλά περισσότερα στην κατεύθυνση της προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων που θα άλλαζαν το «κλίμα» και θα δημιουργούσαν μια νέα δυναμική στην οικονομία. Ωστόσο, είναι πλέον φανερό πως ούτε η ελληνική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον που κινείται με τους γνώριμους ρυθμούς της διπλωματικής γραφειοκρατίας, ούτε κάποιες αποσπασματικές πρωτοβουλίες φορέων όπως το “Invest in Greece” είναι η σωστή απάντηση. «Ψάχνουμε συνομιλητές από την Ελλάδα και δεν βρίσκουμε» ήταν η χαρακτηριστική ατάκα ανθρώπου με μεγάλη εμπειρία στις διεθνείς επενδύσεις και πρόθυμο να βοηθήσει την Ελλάδα.
Η εκπροσώπηση της Ελλάδας στην Ουάσινγκτον, δηλαδή στην καρδιά των αποφάσεων του σύγχρονου κόσμου, θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να αποτελέσει προτεραιότητα, σε όλα τα επίπεδα. Και γι αυτό θα πρέπει να τύχει μεγαλύτερης προσοχής τόσο από το πολιτικό σύστημα όσο και από τους κοινωνικούς εταίρους.
Μια επίσκεψη υπουργού στην Ουάσινγκτον, όσο καλά οργανωμένη κι αν είναι, δεν μπορεί να αποδώσει και πολλά πράγματα. Όσοι γνωρίζουν την αμερικανική πρωτεύουσα ξέρουν πως ο διάλογος για κάθε ζήτημα δεν εξαντλείται στα επίσημα κανάλια των διακρατικών επαφών. Αναπτύσσεται σε διάφορα ιδιωτικά φόρα (ΜΜΕ, think tanks, εταιρείες δημοσίων σχέσεων, εταιρείες lobbying, Πανεπιστήμια, κλπ) και μέσα από αυτόν διαμορφώνονται κατευθύνσεις πολιτικής που υιοθετούνται στη συνέχεια επισήμως από την αμερικανική πολιτική. Αυτό σημαίνει πως για κάθε χώρα, για κάθε πολιτικό άλλης χώρας και για κάθε ιδιώτη που θέλει να έχει επιρροή στην αμερικανική πρωτεύουσα, θα πρέπει εκ των πραγμάτων να είναι ή να γίνει μέρος αυτού του διαλόγου σε όλα αυτά τα φόρα.
Η εποχή του «αυτόματου πιλότου» των Βρυξελλών φαίνεται πως τελειώνει κάπου εδώ. Στο πλαίσιο του αναπροσδιορισμού της στρατηγικής της χώρας με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται, η αναβάθμιση – με κάθε πρόσφορο μέσο – της ελληνικής παρουσίας στην Ουάσινγκτον πρέπει να συνειδητοποιηθεί ως εθνικός στρατηγικός στόχος. Όπως λένε και οι αμερικάνοι «if you are in rome do as romans do».
ΥΓ1: Όταν με ρώτησε ένας εκ των συνομιλητών μου ποιο είναι το καυτό πολιτικό θέμα του καλοκαιριού στην Ελλάδα και του απάντησα πως είναι η ψήφιση νέου εκλογικού νόμου, γούρλωσε τα μάτια του και με κοίταζε για ώρα άφωνος. «Πάλι εκλογές;» με ρώτησε έκπληκτος κι έσπευσε να συμπληρώσει: «μα αυτό είναι καθαρή τρέλα!». Ειλικρινά δεν είχα τι να του απαντήσω. Δυστυχώς…
ΥΓ2: Θα γράψω ένα ξεχωριστό άρθρο για τις εντυπώσεις που αποκόμισα σε σχέση με τις επικείμενες αμερικανικές εκλογές.
ΥΓ3: Μέσα στη βδομάδα επίσης, σε ειδικό άρθρο, θα εξηγήσουμε γιατί η ελληνική τουριστική πολιτική για το 2016 είναι τελείως αποτυχημένη.