Γράφει ο Χρήστος Παπαπολύζος*
Όταν το 1993 άνοιξα το πρώτο γραφείο της DDB στη Σόφια της Βουλγαρίας, οι μεν Αμερικάνοι συνέταιροί μας, οι οποίοι και με παρότρυναν, ήθελαν να μάθουν αν στους δρόμους κυκλοφορούν τανκς, οι δε Έλληνες φίλοι και συνάδελφοι με κοιτούσαν με απορία.
«Τι τα θες τα Βαλκάνια. Μια χαρά δεν είμαστε εδώ; Είσαι τρελός που σηκώνεσαι τα χαράματα και πετάς με Tupolev και Antonov? Αυτοί εκεί έχουν να φάνε;» και άλλα πολλά τέτοια, γραφικά, που αποτύπωναν ανάγλυφα την νοοτροπία της εποχής. Μια εποχής ευημερίας για την Ελλάδα με γοργούς ρυθμούς ανάπτυξης, γεμάτα τα μπουζούκια, πούρα, Χρηματιστήριο που έπαιρνε την ανιούσα, βολέματος και εφησυχασμού.
Ενώ λοιπόν πιστεύω ότι η εξωστρέφεια είναι επακόλουθο ανέχειας, όπως πχ την περίοδο που διανύουμε ΤΩΡΑ, που η χώρα δεν παράγει αρκετό πλούτο για να μας συντηρήσει όλους, τότε, το 1993, η εξωστρέφεια στον δικό μου Κλάδο, τη Διαφήμιση, μου συνέβη κατά τύχη. Λίγο οι ξένοι συνέταιροι που με παρότρυναν, λίγο η δική μου τρέλα να διοικώ μια άλλη Χώρα, με οδήγησαν στην κοντινή Βουλγαρία. Η αλήθεια είναι ότι από το 1993 μέχρι σήμερα δρόμος δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Επί αρκετά χρόνια κάναμε ζημιές, αλλά ευτυχώς, η οικογένεια μου που διοικούσε το γραφείο της Ελλάδας, στήριξε χρηματοοικονομικά την επιμονή μου να μην εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Έτσι, το γραφείο της Βουλγαρίας( που σήμερα είναι με διαφορά το πιο κερδοφόρο γραφείο μας) ακολούθησαν γραφεία στη Ρουμανία, την Αλβανία, την Κύπρο, τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο, την Κροατία και τη Σλοβενία, τη Βοσνία, τη Σερβία, τη Γεωργία, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, το Κόσσοβο, τη Μολδαβία. Το επιχειρηματικό μας μοντέλο είναι διττό: Λειτουργούμε ως master Franchisor και εισπράττουμε ένα είδος royalty fees από την πλειοψηφία των 19 χωρών, ενώ από 7 χώρες εισπράττουμε έσοδα μέσω μερισμάτων αφού έχουμε απευθείας συμμετοχή.
Σημερα,20 χρόνια αργότερα, κοιτώντας πίσω βλέπουμε μια κερδοφόρο ΕΠΕΝΔΥΣΗ και μια βαθειά γνώση 19 αγορών. Με 140 περίπου ταξίδια που κάνω το χρόνο αφού η έδρα μου είναι το Βουκουρέστι, όπου βρίσκομαι κάθε εργάσιμη εβδομάδα, μπορώ με ασφάλεια να υποστηρίξω ότι είμαι πιθανόν ο μόνος Έλληνας με τόση συγκεντρωμένη εμπειρία για την ευρύτερη Περιοχή. Όχι εμπειρία από το διαδικτυακό αλλά έχοντας λιώσει παπούτσια στα σοκάκια και παντελόνια στη θέση του αεροπλάνου.
Προσπαθώντας να αναλύσω γιατί ένας Έλληνας, μπόρεσε να γίνει αποδεκτός από τόσους πολλούς διαφορετικούς λαούς, καταλήγω ότι συνδύασα την γνώση της Δυτικής Ευρώπης στο θέμα της επικοινωνίας, με την Βαλκανική αντίληψη στο επιχειρείν. Δηλαδή, είμαι του Σαλονιού ( Μεταπτυχιακά στην Αγγλία, Πρόεδρος ΝΑ Ευρώπης Αμερικανικής Πολυεθνικής) αλλά και του Λιμανιού (αφού δεν παύω να είμαι Βαλκάνιος). Καταλήγοντας, θέλω να συνοψίσω την άποψη μου στα εξής:
Η οικονομική επιστήμη λέει κάτι πολύ απλό: Επειδή ο πλούτος δεν φθάνει συνήθως για να ικανοποιήσει τις ανάγκες όλων, πρέπει να βρίσκεται σε λειτουργία ένας μηχανισμός κατανομής του ( περιορισμένου) πλούτου.
Η Ελλάδα, μετά από πολλά χρόνια επίπλαστης ευημερίας με δανεικά, ήρθε στα ίσια της. Αποτέλεσμα είναι ότι ο πλούτος που παράγει η Χώρα είναι δραματικά λιγότερος από τις ανάγκες μας.
Τι πρέπει να συμβεί;
1. Να μεταναστεύσει ένα μέρος του πληθυσμού σε Χώρες όπου υπάρχει έλλειμμα επαγγελματικού δυναμικού.
2. Να αρχίσουμε, άμεσα, με οργανωμένο τρόπο εξαγωγές. Υπάρχουν μοναδικά ΕΛΛΗΝΙΚΑ προϊόντα όπως λάδι ελιάς, Στραγγιστό γιαούρτι, κρόκος, παξιμάδια, τυρί φέτα που θα έκαναν θραύση στο εξωτερικό, ιδίως όσα εντάσσονται στην έννοια «Μεσογειακή Διατροφή», καθότι όλο και μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη στρέφεται στην καλύτερη διατροφή και την σωματική άσκηση.
3. Να κάνουμε ο,τι πρέπει προκειμένου η Ελλάδα να γίνει Τουριστικός προορισμός 12 μήνες το χρόνο.( Έχουμε το καλύτερο “οικόπεδο” της Ευρώπης, με τον ωραιότερο καιρό που υπάρχει στον Πλανήτη.) Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν συνειδητοποίηση του που βρισκόμαστε σήμερα αλλά και του ποια είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Ας δώσουμε λοιπόν τέρμα στη γκρίνια, και ας πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας.
Κάνεις ξένος δεν πρόκειται να μας βοηθήσει, παρά μόνον εάν μας έχει ανάγκη.
* Ο Χρήστος Παπαπολύζος είναι Πρόεδρος ΝΑ Ευρώπης της DDB Europe.
