Ερευνητές στις ΗΠΑ κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα νευρωνικό αποκωδικοποιητή, ο οποίος για πρώτη φορά μπορεί να «μεταφράσει» την εγκεφαλική δραστηριότητα που σχετίζεται με την ακοή και την απάντηση σε ερωτήσεις, παράγοντας σε πραγματικό χρόνο ένα «απομαγνητοφωνημένο» κείμενο.
Ο φλοιός του εγκεφάλου περιέχει συγκεκριμένες περιοχές νευρώνων, που κωδικοποιούν τόσο τα λόγια ενός συνομιλητή, όσο και τα λόγια του ίδιου του ανθρώπου. Αυτή η διπλή εγκεφαλική δραστηριότητα, που συνιστά το διάλογο, είναι εφικτό να αποκωδικοποιηθεί και να γίνει κείμενο. Έως τώρα οι επιστήμονες είχαν καταφέρει να «διαβάσουν» χωριστά αυτά που ακούει και αυτά που λέει ο εγκέφαλος, αλλά τώρα για πρώτη φορά αποκωδικοποιήθηκε στον εγκέφαλο ταυτόχρονα ο διάλογος.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Έντουαρντ Τσανγκ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο “Nature Communications”, κατέγραψαν τη διαλογική εγκεφαλική δραστηριότητα σε τρεις ασθενείς που υποβάλλονταν σε θεραπεία για επιληψία και οι οποίοι άκουγαν μια σειρά από ερωτήσεις και έδιναν απαντήσεις.
Σταδιακά οι ερευνητές εκπαίδευσαν το «έξυπνο» σύστημα τους να «μεταφράζει» τα νευρωνικά σήματα που αντιστοιχούσαν τόσο στον ακουόμενο όσο και στον ομιλούμενο λόγο. Έτσι, κατέστη δυνατό, παρακολουθώντας μόνο την εγκεφαλική δραστηριότητα, οι επιστήμονες να γνωρίζουν όχι μόνο αν ένας άνθρωπος άκουε ή μιλούσε, αλλά επίσης να καταλαβαίνουν σε ένα βαθμό τι άκουγε ή τι έλεγε στο διάλογο που έκανε με κάποιον άλλο.
Προς το παρόν, το σύστημα έχει ακρίβεια 61% και 76% στην αποκωδικοποίηση του παραγόμενου και του ακουόμενου λόγου αντίστοιχα, αλλά έχει περιθώρια βελτίωσης στο μέλλον. Τέτοια συστήματα ελπίζεται ότι μελλοντικά θα βοηθήσουν να επικοινωνήσουν άνθρωποι που δεν μπορούν να μιλήσουν λόγω εγκεφαλικού τραυματισμού ή νευροεκφυλιστικής διαταραχής.