Όσο περνάνε τα χρόνια, οι κατσαρίδες αναπτύσσουν συνεχώς μεγαλύτερη αντίσταση στα εντομοκτόνα, κάτι που σημαίνει ότι αργά ή γρήγορα θα είναι πολύ δύσκολο να εξολοθρευθούν με ψεκασμό, οπότε θα πρέπει κανείς αναγκαστικά να «μονομαχεί» μαζί τους με το… παπούτσι του.
Οι κατσαρίδες είναι φορείς εξάπλωσης μικροβίων, μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικό άσθμα, ενώ η θέα τους και μόνο – ιδίως το καλοκαίρι – δημιουργεί τρομερό στρες σε αρκετούς ανθρώπους. Αντίθετα με πολλά άλλα ζώα που έχουν βρει το μπελά τους με τα χημικά των ανθρώπων, οι κατσαρίδες δεν δείχνουν να έχουν το ίδιο πρόβλημα.
Επιστήμονες στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή εντομολογίας Μάικλ Σαρφ του Πανεπιστημίου Πέρντιου της Ιντιάνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports», σύμφωνα με το «Science», βρήκαν ότι οι κατσαρίδες τείνουν να γίνουν ανθεκτικές σχεδόν σε κάθε είδος χημικού εντομοκτόνου.
Μια θηλυκή κατσαρίδα μπορεί να γεννήσει δεκάδες απογόνους κάθε λίγους μήνες. Επειδή οι κατσαρίδες ζουν λίγο, περίπου 100 μέρες, η ανάπτυξη ανθεκτικότητας μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα, με τα πιο ανθεκτικά γονίδια να περνάνε στις επόμενες γενιές. Έτσι, αρκούν να επιβιώσουν λίγες μόνο κατσαρίδες από τα εντομοκτόνα, ώστε η επόμενη γενιά να κάνει… πάρτι. Ακόμη κι αν κανείς αλλάξει εντομοκτόνο, οι κατσαρίδες μάλλον θα είναι εκεί και την επόμενη μέρα.
Οι ερευνητές δοκίμασαν σε τρεις διαφορετικούς πληθυσμούς κατσαρίδων τρία διαφορετικά εντομοκοκτόνα (αμπαμεκτίν, βορικό οξύ και θειαμεθοξάμη) σε βάθος εξαμήνου. Διαπιστώθηκε ότι, άσχετα με το ποιο εντομοκτόνο χρησιμοποιήθηκε, ο αριθμός των κατσαρίδων ουσιαστικά έμεινε σταθερός ή και αυξήθηκε σε βάθος χρόνου, ακόμη και όταν χρησιμοποιήθηκαν τα τρία εντομοκτόνα όχι διαδοχικά, αλλά σε συνδυασμό.
«Είδαμε την αντίσταση να αυξάνεται κατά τέσσερις έως έξι φορές μέσα σε μια μόνο γενιά. Δεν περιμέναμε ότι κάτι τέτοιο μπορούσε να συμβεί τόσο γρήγορα. Καθώς οι κατσαρίδες αναπτύσσουν αντίσταση σε πολλαπλά εντομοκτόνα ταυτόχρονα, ο έλεγχος τους μόνο με χημικά θα γίνει σχεδόν αδύνατος», δήλωσε ο Σαρφ.
Είναι ακόμη ασαφές πώς οι κατσαρίδες καταφέρνουν να εξελίσσονται τόσο γρήγορα, ώστε να αντέχουν τα νέα χημικά που τους ρίχνουν οι άνθρωποι. Εν μέρει αυτό οφείλεται στο ότι η μελέτη των βιοχημικών μηχανισμών των κατσαρίδων δεν έχει αποτελέσει μέχρι σήμερα επιστημονική προτεραιότητα.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι στο μέλλον η αντιμετώπιση των κατσαρίδων θα γίνει πιο δύσκολη και θα απαιτεί συνδυαστικές λύσεις, όπως καλύτερο καθαρισμό των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, ειδικές παγίδες και -για όσους δεν μπορούν να κάνουν χρήση της… παντόφλας- ρούφηγμα τους με την ηλεκτρική σκούπα.
