Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Το γνωρίζαμε από τις προηγούμενες ημέρες και καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού πως η κυβέρνηση και δη το Υπουργικό Συμβούλιο είχε κατεβάσει τα μολύβια και δεν «έτρεχε» με τους ρυθμούς που αναμένονταν από τους ευρωπαίους και μη εταίρους μας όσον αφορά τα προαπαιτούμενα για να ξεκλειδώσει η πολύ σημαντική δόση μετά και την τελευταία αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος.
Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί και η έντονη σημασιολογική έννοια αυτής της λίστας προαπαιτούμενων που η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να φέρει εις πέρας μέχρι τα τέλη Σεπτέμβρη. Και αυτό, διότι σε περίπτωση θετικής ανταπόκρισης στις προηγούμενες δεσμεύσεις της, θα δημιουργούσε δύο πολύ σημαντικές προκείμενες.
Η πρώτη θα σηματοδοτούσε και τυπικά την είσοδο σε μία νέα εποχή όπου το “pacta sunt servanta” θα τηρούνταν κατά γράμμα και η δεύτερη, σύμφωνα με την προσωπική μου άποψη, θα έδινε μία διέξοδο στο ΔΝΤ έτσι ώστε να πεισθεί τελικά να συμμετάσχει και αυτό με την σειρά του στο τρίτο πρόγραμμα δημοσιονομικής ελάφρυνσης της Ελλάδας.
Βέβαια όλα αυτά την δεδομένη στιγμή φαντάζουν εντελώς θεωρητικά, αβέβαια και φυσικά δυσοίωνα για να λάβουν χώρα, καθώς η ελληνική κυβέρνηση δυστυχώς δεν έδειξε κάποια προθυμία για να υλοποιήσει περισσότερες από δυο μεταρρυθμίσεις.
«Η δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων»
Όπως είναι φυσικό, η απάντηση από τους ευρωπαίους εταίρους μας δεν άργησε να δοθεί και ήδη από την έναρξη του μήνα έχουν ξεκινήσει να διαρρέουν πληροφορίες σχετικά με τις έντονες αμφιβολίες αλλά και τους εκνευρισμούς πολλών υψηλόβαθμων αξιωματούχων της ευρωζώνης. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως κατά την διάρκεια του επόμενου Eurogroup ίσως και να έχουμε έντονες διαφωνίες και μπαράζ συγκρούσεων μεταξύ της κυβέρνησης και των σκληρών χωρών, ιδιαίτερα εκείνων που τοποθετούνται στις χώρες του «Βίνσενγκραντ».
«Το Ευρωπαϊκό ΔΝΤ»
Παράλληλα με το ελληνικό ζήτημα στην συνδιάσκεψη της Μπρατισλάβας, αναμένεται να συζητηθεί ένα επιπλέον κρίσιμο ζήτημα που για πολλούς ίσως και να κρύβει πολλά μυστικά για το μέλλον της ΕΕ.
Αυτό το ζήτημα δεν είναι άλλο από την δημιουργία ενός “ΔΝΤ” της ευρωζώνης, προκειμένου η τελευταία να προστατευθεί από τα χρηματοπιστωτικά σοκ που βιώνει την τελευταία 6ετία.
Θεωρώ πως πρέπει επίσης να αναφέρουμε πως την αποκάλυψη μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο του Reuters, κάτι που από μόνο του δίνει βαρύνουσα σημασία για την μελλοντική εξέλιξη του ζητήματος αυτού.
«Τι σημαίνει στην πράξη ευρωπαϊκό ΔΝΤ»
Με τα όσα διάβασα μέχρι στιγμής, αλλά και την πληροφόρηση που είχα μέσω πηγών μου στην ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα, θεωρώ πως το καινούργιο ταμείο θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα εξής:
Α) δικλείδα ασφαλείας για μελλοντικά χρηματοπιστωτικά «σοκ»
Β) Δυνατότητα μεταφοράς ευρωπαϊκού χρήματος και οικονομικής βοήθειας από τις πλουσιότερες στις οικονομικά ασθενέστερες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης.
«Τα ερώτημα που προκύπτουν»
Σε θεωρητικό επίπεδο, μία τέτοια μεγάλη οικονομικού μεγέθους πρωτοβουλία δεν θα μπορούσε παρά να μην χαρακτηρισθεί ως μεγαλειώδης και να θέσει τις βάσεις για μελλοντική μνεία από τις επόμενες γενεές Ευρωπαίων. Όμως, με μια πιο ενδελεχή ματιά, και έχοντας κριτική σκέψη σε οτιδήποτε καινούργιο και ρηξικέλευθο, αξίζει να διατυπωθούν και μακάρι να διασαφηνιστούν και τυπικά κάποια ερωτήματα.
Αρχικά, η δυνατότητα από κράτη μέλη να έχουν πρόσβαση στα ταμειακά διαθέσιμα του ταμείου θα είναι προϊόν πολυετών διαβουλεύσεων και πολιτικών παιχνιδιών; Ή θα υπάρχει η περίπτωση της αυτόματης ροής χρηματικών κεφαλαίων προκειμένου να αποφευχθεί ένα μελλοντικό χρηματοπιστωτικό σοκ;
Παράλληλα, θεωρώ πως θα πρέπει να γνωρίζουν όλα τα κράτη μέλη εξ αρχής τους κανόνες για την ενεργοποίησή του Ταμείου, για το πόσα χρήματα θα μπορούν να ξοδέψουν, για ποιο σκοπό και πώς θα αποπληρωθούν σε μελλοντικό χρόνο.
Επιπροσθέτως, τα χρήματα αυτά θα είμαι διαθέσιμα προς όλες τις χώρες; Ή μόνο σε αυτές που θα σέβονται τους κανόνες και δεν θα έχουν οικονομικές εκκρεμότητες;
Εν κατακλείδι, και με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η καινούργια αυτή πρόταση η οποία βρίσκει ερείσματα ήδη προ 4ετίας πρόταση, θεωρώ πως θα μπορούσε να αποτελέσει μία δυναμική απάντηση στην στασιμότητα και την διστακτικότητα του ΔΝΤ, δίνοντας την απάντηση της Ευρώπης αυτήν την φορά απέναντι στα συμφέροντα της άλλης πλευράς του Ατλαντικού. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να στηριχθεί σε θεμέλια που θα έχουν ως πυλώνες την μείωση της ανεργίας, τα επενδυτικά προγράμματα και φυσικά την βελτίωση της καθημερινής ζωής όλων των ευρωπαίων πολιτών.
