Η κακή επίδοση της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης της Ουκρανίας και η αυξανόμενη πεποίθηση ότι η πυρηνική απειλή του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη, ενθάρρυνε τους δυτικούς αναλυτές και τους Ρώσους αντιφρονούντες να ζητήσουν δημόσια «αποαποικιοποίηση» της ίδιας της Ρωσίας.
Η Επιτροπή για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, μια ανεξάρτητη κυβερνητική υπηρεσία των ΗΠΑ με μέλη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τη Γερουσία και τα Υπουργεία Άμυνας, Πολιτείας και Εμπορίου των ΗΠΑ, έχει δηλώσει ότι η αποαποικιοποίηση της Ρωσίας πρέπει να είναι «ηθικός και στρατηγικός στόχος». Το Φόρουμ Free Nations of Post-Russia, που αποτελείται από εξόριστους πολιτικούς και δημοσιογράφους από τη Ρωσία, πραγματοποίησε συνάντηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες νωρίτερα αυτό το έτος και διαφημίζει τρεις εκδηλώσεις σε διαφορετικές αμερικανικές πόλεις αυτόν τον μήνα. Έχει κυκλοφορήσει ακόμη και έναν χάρτη μιας διαμελισμένης Ρωσίας, χωρισμένης σε 41 διαφορετικές χώρες, σε έναν κόσμο μετά τον Πούτιν, υποθέτοντας ότι θα χάσει στην Ουκρανία και θα εκδιωχθεί.
Οι δυτικοί αναλυτές προωθούν ολοένα και περισσότερο τη θεωρία ότι έρχεται η ρωσική αποσύνθεση και ότι η Δύση πρέπει όχι μόνο να προετοιμαστεί για να διαχειριστεί οποιαδήποτε πιθανή διάχυση τυχόν επακόλουθων εμφυλίων πολέμων, αλλά και να επωφεληθεί από το κάταγμα παρασύροντας έθνη διάδοχα πλούσια σε πόρους. Υποστηρίζουν ότι όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση το 1991, η Δύση τυφλώθηκε και δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί πλήρως τη σημαντική ευκαιρία.
Αλλά πολλοί άλλοι βλέπουν τη Ρωσία ως πιο σοβαρή απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια και προειδοποιούν να μην εξαπατηθεί ένας εχθρός που, ακόμη και όταν είναι πιο αδύναμος από τη Δύση στρατιωτικά και οικονομικά, εξακολουθεί να διαθέτει σχεδόν 6.000 πυρηνικές κεφαλές, ένοπλες πολιτοφυλακές και τεράστιους πόρους παγιδευμένους σε ένα αραιοκατοικημένο τοπίο που συνορεύει με την Κίνα. Ο Janusz Bugajski, ανώτερος συνεργάτης στο Jamestown Foundation, έγραψε πρόσφατα ένα βιβλίο με τίτλο Failed State: A Guide to Russian’s Rupture. Υποστηρίζει ότι οι δυτικές κυρώσεις έχουν συμπιέσει τη ρωσική οικονομία και υπάρχει «ανησυχία σε πολλές περιοχές σχετικά με τη συρρίκνωση των προϋπολογισμών τους».
Το 1991, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, 14 από τα έθνη της Ρωσίας διακήρυξαν την κυριαρχία τους. Η αιματηρή εκστρατεία στην Τσετσενία λίγα χρόνια αργότερα σχεδιάστηκε για να αποθαρρύνει και να διαλύσει τα κινήματα ανεξαρτησίας, ενώ οι έντονα συγκεντρωτικές πολιτικές του Πούτιν έθεσαν τις υποτιθέμενες αυτόνομες δημοκρατίες σταθερά υπό τον έλεγχο της Μόσχας.
«Θεωρήθηκε (στη Ρωσία) ως ηγέτης που μπορούσε να νικήσει οποιονδήποτε και η Ουκρανία θεωρήθηκε τόσο αδύναμη που θα νικούσε χωρίς καμία προσπάθεια», είπε ο Sumlenny στο Foreign Policy μέσω τηλεφώνου από το Βερολίνο. «Αλλά τώρα, όλοι, συμπεριλαμβανομένης της άρχουσας ελίτ σε δημοκρατίες και περιοχές, μπορούν να δουν ότι η Μόσχα δεν έχει ούτε χρήματα ούτε ισχυρό στρατό.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι Ρώσοι πολίτες στις αυτόνομες δημοκρατίες μπορεί να φοβούνται τον Πούτιν, αλλά το να είσαι κατά του Πούτιν δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και κατά της Ρωσίας. Και ακόμη και για εκείνα τα κράτη που επιθυμούν πραγματικά να εγκαταλείψουν το ρωσικό μαντρί, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτό που ακολουθεί θα είναι δημοκρατικό ή φιλικό προς τη Δύση. Οι ειδικοί φοβούνται ότι πολλές περιοχές στη ρωσική Άπω Ανατολή ήδη κλίνουν προς την Κίνα. Έπειτα, υπάρχει η ανησυχία των εμφυλίων πολέμων και των περιφερειακών δικτάτορων που μάχονται για τα ρωσικά πυρηνικά.
Παρόλο που το Κρεμλίνο κατηγορεί τη Δύση ότι υποδαυλίζει προβλήματα στο εσωτερικό της Ρωσίας τακτικά, η συζήτηση για ρωσική αποσύνθεση στις δυτικές πρωτεύουσες θα μπορούσε να αυξήσει τον εθνικιστικό θέρμη και να κάνει τους Ρώσους να συσπειρωθούν πίσω από τον Πούτιν. Θα μπορούσε επίσης να το εκμεταλλευτούν ακροδεξιοί υποστηρικτές του Πούτιν σε όλη την Ευρώπη για να ενισχύσουν τον αντιαμερικανισμό.
Ακόμη χειρότερα, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τον μηχανισμό παραπληροφόρησης και να παρατεθεί από τους συνωμοσιολόγους στο διαδίκτυο για να οικοδομηθεί μια παράλληλη αφήγηση.
Τόσο εκείνοι που πιστεύουν ότι μια ρωσική κατάρρευση είναι επικείμενη όσο και εκείνοι που προειδοποιούν εναντίον της συμφωνούν σε ένα πράγμα: Η Ρωσική Ομοσπονδία δεν υπήρξε ποτέ πραγματικά ομοσπονδία. Η αποκέντρωση είναι το κλειδί, είπε ο Χοντορκόφσκι. Όποτε έρχεται η ώρα η Δύση να άρει τις κυρώσεις, πρέπει να διαπραγματευτεί με μια κυβέρνηση που έχει λάβει νομιμότητα από τις περιοχές. «Αυτό θα γείρει τη ζυγαριά προς την κατεύθυνση της ομοσπονδιοποίησης», είπε ο Χοντορκόφσκι.
ΠΗΓΗ: foreignpolicy
