Η ομορφιά της ενεργειακής μετάβασης που έχει λειτουργήσει ως «καύσιμο» για τον μετασχηματισμό της ΔΕΗ από μια ζημιογόνα και δύσκαμπτη δημόσια εταιρεία που βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού το 2019 σε έναν ευέλικτο όμιλο με ολοένα και πιο πράσινο αποτύπωμα που επεκτείνεται δυναμικά σε νέες αγορές και νέες δραστηριότητες στην αιχμή της τεχνολογίας βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΗ Γιώργου Στάσση με τον Γάλλο δημοσιογράφο Λοράν Σεγκαλέν για το podcast Redefining Energy, στο περιθώριο του συνεδρίου της Eurelectric Power Summit 2024 που διοργάνωσε η ΔΕΗ στην Αθήνα στα τέλη Μαΐου.
Όπως εξήγησε ο κ. Στάσσης, με το που ανέλαβε τα ηνία της ΔΕΗ πέντε χρόνια πριν ξεκίνησε άμεσα να εφαρμόζει μια στρατηγική που βασιζόταν σε τρεις πυλώνες, την απολιγνιτοποίηση με παράλληλη επέκταση στις ΑΠΕ, την ψηφιοποίηση σε όλες τις γραμμές της δραστηριότητας της ΔΕΗ με επικέντρωση στον πελάτη. Η προσέγγιση αυτή οδήγησε σε βελτίωση των βασικών μεγεθών της Επιχείρησης χρόνο με το χρόνο, με αποτέλεσμα οι ζημίες προ φόρων ύψους 2 δισ. ευρώ (στη χρήση του 2019) να μετατραπούν σε λειτουργικά EBITDA 1,5 δισ. ευρώ για τη χρήση του 2023. Το μυστικό της επιτυχίας κατά τον κ. Στάσση κρύβεται στην ομορφιά της ενεργειακής μετάβασης που όχι μόνο οδηγεί στη σύγκλιση άλλων κλάδων με την ενέργεια μέσω του εξηλεκτρισμού, αλλά και ανοίγει νέα πεδία με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης, από την ηλεκτροκίνηση και τα δίκτυα οπτικών ινών, έως τις υπηρεσίες απόκρισης της ζήτησης, τα data centers και τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης.
«Όλα αυτά τα στοιχεία, όταν υιοθετούνται στο εσωτερικό μια επιχείρησης, δημιουργούν ένα νέο όραμα για το μέλλον το οποίο δημιουργεί ενθουσιασμό στους εργαζομένους… Ο ενθουσιασμός μάς έφτασε εδώ που βρισκόμαστε σήμερα», σχολίασε ο επικεφαλής της ΔΕΗ.
Ο κ. Στάσσης στη συνέχεια εξήγησε την φιλοσοφία πίσω από την ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τις πολύ μεγάλες εκτάσεις γης όπου βρίσκονταν τα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών, μετά από εργασίες αποκατάστασης. Στις εκτάσεις αυτές υπάρχουν ορύγματα όπου μπορούν να δημιουργηθούν τεχνητές λίμνες για την εγκατάσταση μονάδων αντλησιοταμίευσης, ενώ οι παλιές λιγνιτικές μονάδες (που αναμένεται να «σβήσουν» έως το 2026 στη βάση του σχεδιασμού της Επιχείρησης) μπορούν να αξιοποιηθούν για την παροχή επικουρικών υπηρεσιών στην αγορά ενέργειας. «Υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που μπορεί κάποιος να κάνει άπαξ και αποφασίσει ότι είναι η στιγμή να μεταβεί στην επόμενη ημέρα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Στάσσης, σημειώνοντας ότι «επειδή δεν έχουμε τον άνεμο της Βόρειας Θάλασσας έχουμε επικεντρωθεί περισσότερο στα φωτοβολταϊκά. Θέλουμε όμως να έχουμε τεχνολογική διαφοροποίηση, γι’ αυτό έχουμε και υδροηλεκτρικά, αλλά και μονάδες φυσικού αερίου των οποίων ο ρόλος αλλάζει και θα λειτουργούν κυρίως για να καλύπτουν τις αιχμές των φορτίων».
Καθετοποίηση και διαφοροποίηση
Ο επικεφαλής της ΔΕΗ υπογράμμισε ότι πέρα από την τεχνολογική διαφοροποίηση προτεραιότητα αποτελούσε και η γεωγραφική διαφοροποίηση. «Γι ‘ αυτό και μόλις αποκτήσαμε την απαραίτητη χρηματοοικονομική ευρωστία, στείλαμε ξεκάθαρο σήμα στην αγορά ότι θέλαμε να αναπτυχθούμε προς το Βορρά, σε αγορές με τις οποίες είμαστε διασυνδεδεμένοι ώστε να μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα περιουσιακά στοιχεία που θα αποκτούσαμε για διασυνοριακό εμπόριο». Το επιστέγασμα της στρατηγικής αυτής ήταν η εξαγορά της Enel Romania σε πολύ ελκυστική αποτίμηση, ένα deal που όπως είπε ο κ. Στάσσης έχει στρατηγική λογική όχι μόνο στο κάδρο των ενεργειακών «διαδρόμων», αλλά και αυτόνομα, καθώς η Ρουμανία είναι μια μεγάλη αγορά 22 εκατομμυρίων κατοίκων με το δικό της αφήγημα ενεργειακής μετάβασης. Για τον λόγο αυτό η ΔΕΗ, ωριμάζει και νέες μονάδες ΑΠΕ στη χώρα και δεν αρκείται μόνο σε αυτές που «κληρονόμησε» από την Enel Romania, ενώ ο σχεδιασμός προβλέπει και κατασκευή 0,5-1 GW νέων πράσινων έργων σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, περιλαμβανομένης της Βουλγαρίας.
«Εστιάζουμε στις χώρες που είναι διασυνδεδεμένες η μια με την άλλη και θέλουμε να έχουμε παρουσία και στην παραγωγή και την προμήθεια στις χώρες όπου δραστηριοποιούμαστε. Καθώς η μόνη βεβαιότητα που έχουμε για τα επόμενα χρόνια είναι η υψηλή μεταβλητότητα στις αγορές, το κλειδί είναι η διαχείριση του χαρτοφυλακίου με ολιστικό τρόπο, ώστε οι απώλειες από μια δραστηριότητα ή μια περιοχή να αντισταθμίζονται με τα κέρδη από μια άλλη», είπε ο κ. Στάσσης, αναλύοντας το καθετοποιημένο μοντέλο της ΔΕΗ (με παρουσία στη παραγωγή, διανομή και προμήθεια ηλεκτρισμού σε Ελλάδα και Ρουμανία) που χαρακτηρίζεται παράλληλα από γεωγραφική και τεχνολογική διασπορά. «Η Ρουμανία έχει καλύτερο αιολικό δυναμικό, η Ελλάδα περισσότερη ηλιοφάνεια, έτσι τα συνδυάζουμε όλα», είπε χαρακτηριστικά.
Επέκταση σε τηλεπικοινωνίες, Data Centers και ΑΙ
Ο κ. Στάσσης τόνισε επίσης ότι η ανάπτυξη νέων διασυνοριακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπογραμμίζοντας ότι «είναι κρίσιμες για τη ροή ενέργειας μεταξύ Βορρά-Νότου και Ανατολής-Δύσης εντός της Ευρώπης». Έκανε επίσης λόγο για στο σημαντικό ενδιαφέρον για διασυνδέσεις με άλλες ηπείρους, αναφέροντας για παράδειγμα τη σχεδιαζόμενη διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY). Μίλησε για τις επενδύσεις της ΔΕΗ στις τηλεπικοινωνίες, τόσο με το δίκτυο οπτικών ινών που αναπτύσσεται εντός Ελλάδος με στόχο να φτάσει σε 3,5 εκατομμύρια νοικοκυριά, όσο και με την διεθνή διασύνδεση της Ελλάδας με την Σαουδική Αραβία και σε δεύτερο χρόνο μέχρι την Άπω Ανατολή.
Έκανε τέλος ειδική μνεία στη νέα δραστηριότητα των data centers, όπου η αρχή γίνεται με τη συμφωνία με την Damac για την κατασκευή data center στην Αττική, ισχύος 25 MW. «Την ίδια στιγμή αναπτύσσουμε πιλοτικά έργα τεχνητής νοημοσύνης στο εμπόριο ηλεκτρισμού, όμως η Τεχνητή Νοημοσύνη μας ενδιαφέρει και ως υποδομή εξ ου και εξετάζουμε την κατασκευή data centers για να στεγάσουν δραστηριότητες ΑΙ, καθώς όλα τα απαιτούμενα στοιχεία υπάρχουν ήδη στα πρώην λιγνιτωρυχεία: Δηλαδή γη, διασυνδέσεις, ανανεώσιμη ενέργεια για την πράσινη ηλεκτροδότηση των data centers και ψύξη τους με το νερό που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα για τις λιγνιτικές μονάδες». Άλλο ένα παράδειγμα της ομορφιάς της ενεργειακής μετάβασης και των ευκαιριών που δημιουργεί.
