Στη μικρή πόλη της βιομηχανικής κοιλάδας του ποταμού Οχάιο η ανεργία πέφτει, το εργοστάσιο κατασκευής ιαπωνικών φορτηγών επεκτείνεται και η αισιοδοξία επιστρέφει. Είναι η μικρογραφία της «μαχητικής Αμερικής» που υποσχέθηκε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την εκλογή του στις 8 Νοεμβρίου 2016.
Από το Γουΐλιαμσταουν, η οποία απέχει 500 χιλιόμετρα από την Ουάσινγκτον, οι πολιτικές αναταράξεις που κλονίζουν τον Λευκό Οίκο μοιάζουν αδιάφορες και τεχνητές. Στην κομητεία, το 70% των ανθρώπων γιόρτασε τη νίκη. Και έναν χρόνο μετά παραμένουν πιστοί στην «επανάσταση» του «τραμπισμού».
Δείχνουν τις φορτηγίδες που διασχίζουν φορτωμένες με προϊόντα αυτόν τον παραπόταμο του Μισισιπή. Τα εργοστάσια που ξερνούν τους καπνούς τους κατά μήκος του αυτοκινητόδορμου αρ. 7. Και στο δίκτυο των εθνικών οδών, την αλυσίδα των φορτηγών φορτωμένων με κομμάτια αγωγών και των υδροφόρων που προορίζονται για τις εγκαταστάσεις εξόρυξης σχιστολιθικού φυσικού αερίου.
Καμάρι αυτής της πόλης της Δυτικής Βιρτζίνια, το εργοστάσιο Hino, θυγατρική της Toyota, απασχολεί 300 εργαζόμενους και ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο άλλες 250 προσλήψεις.
Εδώ είναι αδύνατον να βρίσκεται κανείς στην ανεργία, εάν τουλάχιστον διαθέτει άδεια οδήγησης βαρέος οχήματος. Το γραφείο ευρέσεως εργασίας της πόλης Μαριέτα, από την άλλη πλευρά της γέφυρας στην Πολιτεία του Οχάιο, διαθέτει 898 προσφορές εργασίας για οδηγούς φορτηγών.
«Τα πάμε πολύ καλύτερα απ΄ ότι πριν από τις εκλογές», εξηγεί η δήμαρχος του Γουΐλιαμσταουν, μίας πόλης 3.000 κατοίκων, Τζιν Φορντ. Ο δέκτης της τηλεόρασης στο γραφείο της είναι καρφωμένος στο Fox News, το αγαπημένο του Ντ. Τραμπ.
«Η εμπιστοσύνη έχει επιστρέψει»
Αυτή η ντελικάτη εμφανισιακά, αλλά με σθεναρή φωνή, κοσμηματοπώλης δεν είναι σε θέση να απαριθμήσει τις προεδρικές αποφάσεις που βοήθησαν την περιοχή της. Λέει όμως ότι αυτό που έχει σημασία είναι ότι η εμπιστοσύνη έχει επιστρέψει, πράγμα που ενισχύεται από τους εθνικούς δείκτες για το ηθικό των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Ομως, η οικονομία είχε ήδη πάρει μπροστά υπό την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα, απαντά αγανακτισμένος ο Τζέσι Κινγκ. Στα 33 του χρόνια, αυτός ο ειδικός στους αγωγούς φυσικού αερίου έγινε πρόσφατα υπεύθυνος του τοπικού τμήματος του εργατικού συνδικάτου BTP. Εχει ζήσει όλα του τα χρόνια στην περιοχή και έχει παρακολουθήσει την διστακτική οικονομική ανάκαμψη έπειτα από χρόνια απώλειας θέσεων εργασίας. Ο Τραμπ «αποκομίζει τους καρπούς», λέει ο συνδικαλιστής.
Οσο για το εργοστάσιο Hino, η ανάπτυξη ήταν συνεχής εδώ και 10 χρόνια.
Οι υποστηρικτές του Τραμπ διαπιστώνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις βαλτώνουν στην Ουάσινγκτον, αλλά δεν αμφιβάλλουν για την καλή θέληση του εκλεκτού τους και θεωρούν ότι η ευθύνη ανήκει στο Κογκρέσο, τους μηχανισμούς, τους Δημοκρατικούς, τα μέσα ενημέρωσης, τους δικαστές.
«Ξανατηλεφωνείστε μου του χρόνου. Θα δούμε τη διαφορά», λέει η Τζιν Φορντ, δήμαρχος εδώ και 20 χρόνια.
Η τοπική οικονομία εξαρτάται από τα εργοστάσια, το σχιστολιθικό αέριο και το πετρέλαιο. Αυτές οι δραστηριότητες δίνουν δουλειά στον 29χρονο Τιμ Ράνιον, οδηγό φορτηγών.
«Είναι αδύνατο να συμφωνήσουν όλοι. Αυτό που εκτιμώ είναι ότι δεν αφήνεται να εντυπωσιαστεί από τις άλλες χώρες», λέει για τον Ντ. Τραμπ.
Οι υποστηρικτές του συγκρατούν ορισμένες επιτυχίες της επανάστασης του τραμπισμού: αντιμεταναστευτικά προεδρικά διατάγματα, ρητορική στρατιωτικής πυγμής, απορρύθμιση της περιβαλλοντικής πολιτικής, ιδίως σε αυτήν την περιοχή όπου ο άνθρακας είναι θεός. Και ξεχνούν την αποτυχία της κατάργησης του Obamacare, τις παρεκτροπές στο Twiiter…
«Οι άνθρωποι ξέρουν ότι έχει ελαττώματα, κακό χαρακτήρα, δεν τον αντιμετωπίζουν σαν κανονικό, όπως εκείνοι», λέει ο τοπικός παράγοντας του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ρομπ Κορνέλιους. «Του τα συγχωρούν γιατί ξέρουν ότι όλος ο κόσμος είναι εναντίον του».
Καμαρώνει για το 3% της ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου, για το επίπεδο ρεκόρ του Dow Jones για την πτώση της ανεργίας (4,2% τον Σεπτέμβριο, 4,7% στην κομητεία).
«Είτε σας αρέσει ο Τραμπ είτε όχι, έχει ανεβάσει πολύ την αξία του εδώ και έναν χρόνο», λέει.
Τραμπ 2020
Τίποτε απ’ αυτά δεν έχει αξία για το 60% των Αμερικανών που αποδοκιμάζουν τις προεδρικές του επιδόσεις.
Στο σημείο αυτό, οι Δημοκρατικοί υπενθυμίζουν ότι ο αριθμός των ατόμων χωρίς ιατρική κάλυψη υποδιπλασιάσθηκε χάρη στο Obamacare, τονίζουν ότι ο πρόεδρος έκανε εννέα μήνες για να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την κρίση των οπιούχων φαρμάκων που αποτελεί πληγή για την περιοχή και σκοτώνει 65.000 Αμερικανούς κάθε χρόνο (περισσότερους απ’ ότι οι ανθρωποκτονίες και τα τροχαία μαζί).
Ομως, περισσότεροι από το 80% των Ρεπουμπλικάνων παραμένουν πιστοί στον Τραμπ. Το φράγμα κρατάει.
Μέρος αυτής της υποστήριξης αποτελεί ιδεολογικό αντανακλαστικό, σύμφωνα με την Λιν Βάβρεκ, καθηγήτριας Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ το «αουτσάιντερ» έχει δημιουργήσει έναν επιπλέον συναισθηματικό δεσμό με τους ψηφοφόρους του: «περισσότερο από την απαντοχή, είναι ένα σημάδι βαθιάς πίστης. Οπως στον αθλητικό οπαδισμό». Και υπενθυμίζει ότι οι απερχόμενοι πρόεδροι έχουν πλεονέκτημα για την επανεκλογή τους, κυρίως εάν η οικονομία πηγαίνει καλά.
Ο Τιμ Ράνιον, ο φορτηγατζής, δεν θα διστάσει το 2020: θα ξαναψηφίσει Τραμπ.