Του Ιπποκράτη Χατζηαγγελίδη*
Οι δημοσκοπήσεις που έγιναν αμέσως μετά την γκάφα του ΕΝ.Φ.Ι.Α. έδειξαν τον ΣΥΡΙΖΑ να προσεγγίζει ποσοστά αυτοδυναμίας, χωρίς βεβαίως να τα κατακτήσει. Πλέον, ένα μήνα μετά και παρά την άτακτη οπισθοχώρηση της κυβερνήσεως ενώπιον της αντιδράσεως των αγορών στις εξαγγελίες περί εξόδου από το μνημόνιο, η διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ δεν υπερβαίνει το 4%. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στα επίπεδα των ευρωεκλογών και δεν καταφέρνει να αποκτήσει τον αέρα του νικητή.
Ουσιαστικώς, και ο ΣΥΡΙΖΑ -μετά το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της Ν.Δ.- θα πληρώσει τα συνολικά αδιέξοδα του πολιτικού συστήματος. Όμως με μια διαφορά: η αποτυχία του να πείσει τους πολίτες για την δυνατότητά του να κυβερνήσει αποτελεί τον επίλογο για την μεταπολεμική και μεταπολιτευτική ελληνική αριστερά. Ο ανερμάτιστος έως και παρανοϊκός πολιτικός λόγος δεν συγκινεί παρά μόνον όσους πεισματωδώς επιμένουν να πιστεύουν ότι οι χρυσή -γι’ αυτούς, όχι για το σύνολο- εποχή της πασοκικής σπατάλης μπορεί να επιστρέψει, περίπου ως δια μαγείας, μόλις φύγει η τρόϊκα και σκίσουμε τα μνημόνια. Μάλιστα, ίσως ούτε καν αυτοί να μην πιστεύουν τις διακηρύξεις του Αλέξη Τσίπρα, αλλά να ψηφίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ μόνο και μόνο για να εκδικηθούν το ΠΑ.ΣΟ.Κ. για την χρεωκοπία και ότι άλλο του χρεώνουν.
Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία η τύχη του ΣΥΡΙΖΑ και του αρχηγού του, ούτε βεβαίως των ανερμάτιστων συνιστωσών του, οι περισσότερες των οποίων δεν έχουν την ελάχιστη εκλογική απήχηση. Η ελληνική αριστερά θα γυρίσει σελίδα χωρίς όλους αυτούς, χωρίς το ταξικό τους μίσος και χωρίς τις εμφυλιοπολεμικές παρακαταθήκες. Δεν ξέρω πότε και πως θα αναδυθεί η νέα ελληνική αριστερά, όμως ελάχιστη σχέση θα έχει με το σημερινό συνοθύλευμα. Ούτε, βεβαίως, θα σχετίζεται με τα υπολείμματα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ή/και τα ορφανά του σημιτικού εκσυγχρονισμού, του Σταύρου Θεοδωράκη, ο οποίος θα πρέπει να σκεφθεί να αλλάξει την ονομασία του κόμματός του, που μάλλον με Παραπόταμο μοιάζει! Μια αληθινή αριστερά, εκ φύσεως δεν μπορεί να σχετίζεται με διαπλεκόμενους και κρατιστές, με συστήματα αποκομμένα από την κοινωνία και αδύναμα να παράγουν νέες πολιτικές ιδέες και αρθρώσουν συγκροτημένες και λυσιτελείς προτάσεις. Φαντάζομαι τη νέα ελληνική αριστερά να έχει περισσότερη σχέση με την ποιότητα της δημοκρατίας και τις διαδικασίες λήψεως των αποφάσεων, με την καθολική και όσο περισσότερο άμεση συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, με την ηθική διάσταση της πολιτικής παρά με δήθεν κοινωνικές διεκδικήσεις και ταξικούς διαχωρισμούς που, αν ποτέ υπήρξαν, δεν καθόρισαν τις πολιτικές και κοινωνικές αντιθέσεις.
Όμως, όποιο και αν είναι το μέλλον της ελληνικής αριστεράς, ακόμη και αν κάνω λάθος και μέλλει να κυβερνήσει, το μεγάλο ερώτημα και το πραγματικό πολιτικό διακύβευμα είναι η ελληνική δεξιά, δηλαδή το ίδιο το καθεστώς της αστικής δημοκρατίας και η ύπαρξη του κράτους. Δεν λέω κάτι καινούργιο, ούτε καν ευφυές: Σε όλα τα αστικά καθεστώτα, τον κύριο πολιτικό ρόλο τον έχει η συντηρητική παράταξη, ανεξαρτήτως αν ονομάζεται χριστιανοδημοκρατικό, συντηρητικό ή εθνικό κόμμα. Αυτή είναι ο πυλώνας του συστήματος και αυτή εκφράζει την μεγάλη πλειοψηφία της μεσαίας τάξεως που το στηρίζει. Στις ώριμες δυτικές κοινωνίες, η αστική -ανώτερη- τάξη έχει τον πρώτο ρόλο, ηγείται της συντηρητικής παρατάξεως και παράγει τα σημαντικά της στελέχη. Στη χώρα μας, που δεν υφίσταται μια τέτοια αστική τάξη, η συντηρητική παράταξη δεν διαθέτει σταθερές δομές και δοκιμασμένες διαδικασίες αναπαραγωγής στελεχών. Η ελληνική δεξιά περισσότερο εκφράζει τον μεγάλο όγκο μικροαστών και μεσοαστών, οι οποίοι αθροιζόμενοι με τον φύσει συντηρητικό αγροτικό κόσμο της έδιναν την πλειοψηφία. Για τον ίδιο λόγο έχει πάντοτε την ανάγκη ισχυρών προσωπικοτήτων, οι οποίες θα συσπειρώσουν υπό την ηγεσία τους τόσο τα λίγα (επώνυμα) όσο και τα πολλά (ανώνυμα) στελέχη και με την προσωπική τους γοητεία και το χάρισμα του συναισθηματικώς φορτισμένου πολιτικού λόγου. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν η πλέον αντιπροσωπευτική περίπτωση τέτοιου ηγέτη. (Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις εκείνος αποχώρησε από την μάχιμη πολιτική ζωή, ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του στράφηκε στον λαοπλάνο Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος όχι μόνον είχε τα χαρακτηριστικά του ηγέτη, αλλά και πλήρη έλλειψη αναστολών -προσωπικών και ιδεολογικών- ώστε να υποσχεθεί τα πάντα σε όλους!)
Σήμερα, είναι απολύτως σαφές ότι, η ελληνική δεξιά έχει τεράστιο έλλειμμα ηγεσίας αλλά και πολιτικής εκφράσεως. Ο κατακερματισμός της, που ξεκίνησε με την ανάδυση του ΛΑ.Ο.Σ., υπό την ηγεσία ενός χαρακτηριστικού καιροσκόπου και πολιτικού τυχοδιώκτη, ήταν χαρακτηριστική για το τι θα επακολουθούσε. Η κατάρρευση της Ν.Δ. υπό την ηγεσία το ολίγιστου Κώστα Καραμανλή και η ανερμάτιστη πολιτική του διαδόχου του, απλώς επιτάχυναν τις εξελίξεις. Η -όχι και τόσο- ξαφνική ανάδυση της Χρυσής Αυγής είναι μια ανακλαστική αντίδραση της κοινωνικής βάσεως της δεξιάς, όμοια με την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα εξουσίας. Όπως όσοι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αριστεροί, ομοίως όσοι ψηφίζουν την Χ.Α. δεν είναι παρανοϊκοί εθνικοσοσιαλιστές και επ’ ουδενί δεν υποστηρίζουν τις ανοησίες της περί κρατικοποιήσεως του κεφαλαίου και τα λοιπές εθνικοσοσιαλιστικές αρλούμπες, που κάνουν το Κ.Κ.Ε. να φαντάζει πυλώνας σταθερότητος!!! Μάλιστα, το γεγονός ότι ακόμη η Ν.Δ., παρά την εγκληματική της πολιτική, διατηρεί τον σκληρό πυρήνα των οπαδών της σημαίνει ότι η ελληνική δεξιά παραμένει μια ομάδα ανθρώπων που επιθυμούν την πολιτική σταθερότητα και την παραμονή της χώρας στο φυσικό της χώρο, δηλαδή την Δύση και την αστική δημοκρατία. Η παταγώδης αποτυχία φαιδρών ή/και γραφικών προσώπων, όπως ο Πάνος Καμμένος, να εκφράσουν την αγανάκτιση των οπαδών της Ν.Δ. σχετίζεται περισσότερο με την δική τους ποιότητα και, επίσης, αποδεικνύει ότι η ελληνική δεξιά διαθέτει, ενστικτωδώς έστω, στοιχειώδη σοβαρότητα.
Συνεπώς, το μεγάλο ερώτημα των πολιτικών εξελίξεων δεν είναι πόσο ακόμη θα επιβιώσει η εντελώς αναξιόπιστη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, ούτε αν και πώς θα κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το μεγάλο ερώτημα, το διακύβευμα των επομένων εκλογών είναι συνολικώς το μέλλον του πολιτικού συστήματος, δηλαδή η πλήρης αποδέσμευση της λαϊκής βάσεως από πρόσωπα και σχήματα του φαύλου μεταπολιτευτικού συστήματος. Η χώρα χρειάζεται ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ και αυτό απαιτεί μια ισχυρή συντηρητική παράταξη. Η νέα Ελληνική Δεξιά πρέπει να ιδρυθεί όσο γίνεται νωρίτερα!
Όμως, πως θα ιδρυθεί ένας νέος πολιτικός σχηματισμός που θα ανανεώσει ριζικώς την μεγαλύτερη πολιτική παράταξη της χώρας; Πως θα αναδειχθεί το πρόσωπο που θα εμπνεύσει την λαϊκή βάση και θα ασκησει στιβαρή ηγεσία, όπως απαιτείται σε περίοδο κρίσεως;
Η κρίση είναι το κλειδί! Η κρίση -που αποκάλυψε όλη την ανικανότητα και φαυλότητα του πολιτικού συστήματος της μεταπολιτεύσεως- έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη του νέου πολιτικού δυναμικού, των νέων προσώπων. Πλέον, δεν υπάρχουν κλειστά συστήματα, όπως τα Ανάκτορα και ο Στρατός για να επιβάλουν τον ηγέτη. Πλέον, έχει καταστεί σαφές ότι η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, είναι κυρίως πολιτική και πολιτισμική. Πολιτική γιατί απέτυχαν οι θεσμοί μας, δεν υπήρξαν δικλείδες ασφαλείας που να εξασφαλίζουν την καλή τους λειτουργία. Πολιτισμική γιατί η κοινωνία αποδέχθηκε τον εκμαυλισμό και την συνδιαλλαγή, δεν προστάτευσε τους θεσμούς και ανέχθηκε την κακή τους λειτουργία. Απείχε από την πολιτική με αποτέλεσμα να καταστεί εύκολη η επικράτης των επαγγελματιών πολιτικών και η συνταύτισή τους με οικονομικούς & χρηματοπιστωτικούς παραγόντες.
Είναι καιρός οι έλληνες πολίτες να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να πάψουν να είναι θεατές στο έργο που αφορά της ζωή τους. Ο νέος ηγέτης, το νέο πολιτικό προσωπικό, θα αναδειχθούν όχι μέσα από τη συνδιαλλαγή των βρώμικων κομματικών διαδρόμων. Θα πρέπει να έχει συμμετάσχει στους αγώνες που δίνει η κοινωνία μας για επιβίωση και για αξιοπρέπεια. Χρειαζόμαστε ανθρώπους της εργασίας, όχι επαγγελματίες της πολιτικής, όχι παιδιά του κομματικού σωλήνα, όχι δοτούς ηγέτες! Χρειαζόμαστε ανθρώπους που θα προτείνουν τους νέους πολιτειακούς θεσμούς, το νέο Σύνταγμα που χρειάζεται η χώρα, ένα σύνταγμα πλήρους διαχωρισμού των εξουσιών και αληθινής ελευθερίας, ένα πραγματικό καταστατικό χάρτη δημοκρατικής και αποτελεσματικής διακυβερνήσεως της χώρας. Χρειαζόμαστε έναν ηγέτη με όραμα για την Τέταρτη Ελληνική Δημοκρατία, ένα όραμα για την πολιτική, τον πολιτισμό, την κοινωνία και την ανάπτυξη…
*Ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης είναι χρηματοπιστωτικός σύμβουλος επιχειρήσεων.