Γράφει ο Ceteris Paribus
«Η παρούσα στιγμή είναι ένας ουσιαστικός «θρίαμβος» για τον πρωθυπουργό και δεν υπάρχει ουδείς λόγος να διαστρεβλώνουμε την πραγματικότητα για να δικαιολογήσουμε την οιανδήποτε κομματική προτίμηση του καθενός.
Ο «θρίαμβος» θα φανεί καλύτερα όταν θα έχει οριστικά κατοχυρωθεί ότι η κυβέρνηση θα πάρει πολλά, πάρα πολλά, λεφτά: κάτι λιγότερο από 12 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ολόκληρη τη δόση δανείων, που θα της επιτρέπει να αποπληρώνει όλα τα λήγοντα ομόλογα· εξέλιξη που απομακρύνει οριστικά τον κίνδυνο εξόδου, βελτιώνει τις τιμές των κινητών αξιών και σταθεροποιεί τις προοπτικές αγοράς επενδυτικών κεφαλαίων».
Υπάρχουν αρκετές εφημερίδες όπου θα μπορούσαν να γραφτούν κείμενα με τέτοιες απόψεις, αλλά σίγουρα είναι μεγάλη έκπληξη ότι αυτά γράφτηκαν στην «Καθημερινή» (στο φύλλο 12.5, με τίτλο «Ασκήσεις αυτοπεποίθησης») και μάλιστα από έναν έως πρόσφατα «απηνή διώκτη» της κυβέρνησης και εμβληματική μορφή του «αντισυριζικού αγώνα», τον Μπάμπη Παπαδημητρίου.
Τα επιτελεία των εφημερίδων, των καναλιών, όλων των ΜΜΕ, όπως και τα πολιτικά επιτελεία, αντιλαμβάνονται ότι ύστερα από τη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές, εισήλθαμε σε μια φάση -έστω και σχετικής και προσωρινής- σταθεροποίησης του πολιτικού σκηνικού. Η κυβέρνηση δεν «τα βρήκε» απλώς με τους δανειστές, αλλά στηρίζεται ανοιχτά από τα θεσμικά κέντρα της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. (Βρυξέλλες, Ντράγκι, Γιουνκέρ) και από το σοσιαλδημοκρατικό «πυλώνα» (Ολάντ, Σουλτς) ενώ έχει εξασφαλίσει την «ευμενή ουδετερότητα» της γερμανικής ηγεσίας.
Βεβαίως, εξακολουθούμε να ζούμε σε έναν κόσμο όπου τα «θαύματα» διαρκούν λίγο. Το «θαύμα» του εκλογικού θριάμβου του περασμένου Σεπτεμβρίου διήρκεσε ελάχιστους μήνες, πριν μεταπέσουμε σε συνθήκες πολιτικής κρίσης και μιας διαπραγμάτευσης υψηλών ρίσκων με τους δανειστές. Ο γράφων διακινδυνεύει την εκτίμηση ότι και το νέο «θαύμα» δεν θα διαρκέσει πολύ. Ωστόσο, υπάρχει πλέον μια μεγάλη διαφορά: το 70% των μέτρων του νέου μνημονίου έχει περάσει, μεταξύ δε αυτών τα υψηλότερου πολιτικού κόστους. Αυτό σημαίνει ότι οι σχέσεις με τους δανειστές θα ομαλοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό για το προβλεπτό διάστημα.
Ίσως, το σημαντικότερο στοιχείο από το ρεπορτάζ των ημερών είναι ότι η δόση που θα εκταμιευτεί θα φτάσει τα 11,5 δισ. όχι σε ένδειξη κάποιου τύπου «γενναιοδωρίας» αλλά για να συμπεριληφθούν 4 δισ. ευρώ που θα αποπληρώσουν πάνω από το 50% των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα (προμηθευτές Δημοσίου, επιστροφή φόρων για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα κ.λπ.). Θα πρέπει επίσης να θεωρείται βέβαιο ότι ο Ντράγκι θα εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης». Με λίγα λόγια, για το προβλεπτό διάστημα θα «πέσει» σημαντική ρευστότητα στην αγορά, θα ομαλοποιηθεί η σχέση με τους δανειστές ενώ ταυτόχρονα θα απομακρυνθεί η αίσθηση επικείμενων πολιτικών εξελίξεων.
Όλα αυτά, σε μια οικονομία που για πολύ καιρό λειτουργεί σε συνθήκες «αναστολής» θετικών προσδοκιών, επιχειρηματικών πλάνων και κατανάλωσης λόγω υψηλών ρίσκων και πολιτικής αστάθειας θα επαναπροσανατολίσουν μαζικά όλους τους οικονομικούς παράγοντες στο να επενδύσουν πιο «αισιόδοξα» στα θετικά χαρακτηριστικά της νέας περιόδου. (Εκόντες άκοντες, το ίδιο θα κάνουν και οι πολιτικοί παράγοντες, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μας στο παρόν άρθρο)
Το πλάνο μιας τέτοιας προσωρινής και σχετικής «ομαλοποίησης» μπορεί να «πυρπολήσει» ένας παράγοντας: η μάχη για τα ερείσματα στον κρατικό μηχανισμό και η «κατανομή» ρόλων και ισχύος στο σύστημα της πολιτικο-επιχειρηματικής διαπλοκής. Και σε αυτό τον τομέα, η «μάχη» έτεινε να βγει εκτός ελέγχου, ακριβώς επειδή όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες επένδυαν στην προοπτική της πολιτικής αστάθειας, που ενέπνεε σχέδια «συντριβής» των αντιπάλων…
Η νέα συγκυρία που διαμορφώνεται, ωστόσο, υποχρεώνει και εδώ όλους σε γενικό επαναπροσανατολισμό. Η μεν κυβέρνηση, πρέπει να αποφασίσει αν θα πολιτευτεί με όρους ηγεμονίας ή κυριαρχίας, αν θα θελήσει να συντρίψει κάποιους «αντιπάλους» ή να τους εντάξει στο σχέδιο της δικής της ηγεμονίας, που πλέον δεν βαρύνεται από τα άγχη της πολιτικής αστάθειας. Οι δε «θανάσιμοι» αντίπαλοί της, πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν τον «αγώνα μέχρις εσχάτων» ή θα αναζητήσουν ένα συμβιβασμό.
Βεβαίως, όπως πάντα, ο συμβιβασμός έχει μια ισχυρή πλευρά. Που πλέον είναι η κυβέρνηση. Ίσως έτσι εξηγείται ο «ύμνος» του «τρομερού Μπάμπη» της «Καθημερινής» και του ΣΚΑΙ προς τον «θανάσιμο εχθρό» Αλέξη Τσίπρα. Ίσως έτσι εξηγείται επίσης η επιλογή του moto από συνέντευξη του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση στο χθεσινό «Βήμα»:
«Όχι λοιπόν αυταρέσκεια, αλαζονεία, οίηση και λοιπές παθογένειες της εξουσίας. Μόνο με δικαιοσύνη, σεμνότητα και ταπεινότητα, με θεσμική προσήλωση και δημοκρατική κουλτούρα (…)»…
Σίγουρα, σε κάθε περίπτωση κάποιοι θα μείνουν δυσαρεστημένοι. Από αυτή την άποψη, είναι εντελώς ευανάγνωστη η ξαφνική στροφή της εφημερίδας «Δημοκρατία» στην αντιπολίτευση, ύστερα από μακρά θητεία στη συμπολίτευση με την κυβέρνηση. Δεν γίνεται να εναρμονιστούν όλα τα συμφέροντα, αλλά το ερώτημα αν η κυβέρνηση θα επιλέξει έναν «ηγεμονικό» συμβιβασμό «μοιράζοντας παιχνίδι» μεταξύ των βασικών «παικτών» ή μια γενική «εκκαθάριση», πρέπει να απαντηθεί. Η εξέλιξη της υπόθεσης του «Mega» αλλά και της αδειοδότησης των καναλιών, θα δείξει τις προθέσεις τόσο της κυβέρνησης όσο και των «άλλων»…
