RP.GR TEAM
Μόλις εχθές, Τετάρτη 16/9, o Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μιλώντας στο συνέδριο του Economist ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση προχωρά σε πλήρη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας προκειμένου να μειωθούν οι τιμές για τον καταναλωτή.
Ως γνωστόν η Ελλάδα είναι μια χώρα που αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα τα οποία δεν μπορεί να λύσει όχι μόνο γιατί υπάρχει έλλειψη βασικών υποδομών και «εργαλείων» αλλά κυρίως γιατί υπάρχει έλλειψη σοβαρού ανθρώπινου δυναμικού σε όλα τα επίπεδα, με πρωταγωνιστικό τον χώρο της πολιτικής και των πολιτικών.
Οι ίδιοι λοιπόν ευθύνονται και για την μη επίλυση των διαχρονικών δομικών προβλημάτων της χώρας. Είτε γιατί δεν μπορούν, είτε γιατί δεν τολμούν.
Μια από αυτές τις πολιτικές είναι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργεια. Πρόκειται για ένα «όνειρο» δεκαετιών τόσο για τους απλούς πολίτες αλλά κυρίως για τον επιχειρηματικό κόσμο.
«Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της βιομηχανίας και κυρίως του μέσου Έλληνα για χαμηλότερο κόστος ενέργειας και θα ακολουθήσουμε τον ευρωπαϊκό δρόμο για να μειωθούν οι τιμές του ρεύματος». Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι το target model –που θα ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου- είναι η βασική τομή για φθηνότερη ενέργεια και θα εφαρμοστεί «όποια συμφέροντα και αν θιγούν και όποιες ιδεοληψίες και αν ταρακουνηθούν. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα σπάσει αυγά!», είπε χαρακτηριστικά.
Επιστρέφοντας στον Ιούλιο του 2019 ο μπλε φάκελος που παρέλαβε ο Κωστής Χατζηδάκης κατά την διάρκεια του πρώτου υπουργικού Συμβουλίου, με δεδομένο ότι τίποτα δεν προμήνυε τα ζητήματα με τα ελληνοτουρκικά και τον κορονοϊό, φάνταζε να είναι το πιο βαρύ χαρτοφυλάκιο καθότι έπρεπε να συνδυάζει λήξη αγκυλώσεων δεκαετιών και αναπτυξιακή προοπτική .
Ο δικός του μπλε φάκελος έγραφε τρία πράγματα:
- Άμεση εφαρμογή του σχεδίου διάσωσης της ΔΕΗ
- Ολοκλήρωση ηλεκτρικών διασυνδέσεων και δικτυών φυσικού αερίου
- Επανεκκίνηση της αγοράς των ΑΠΕ.
Ειδικά η πρώτη εντολή φάνταζε τόσο δύσκολη αλλά και τόσο επιτακτική. Όλοι γνωρίζουν τι σημαίνει για την Ελλάδα και την εθνικής της οικονομία η ενδεχόμενη κατάρρευση της ΔΕΗ.
Σήμερα, ένα χρόνο μετά, ο Κωστής Χατζηδάκης σε συνεργασία με τη νέα διοίκηση της ΔΕΗ υπό τη σκέπη του Γιώργου Στάση ο οποίος διορίσθηκε νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος τον Ιούλιο του 2019, έχει κερδίσει το μεγαλύτερο στοίχημα στην έως τώρα πολιτική του καριέρα.
Η χρεοκοπία αποτράπηκε, με το συγκροτημένο και ολοκληρωμένο σχέδιο διάσωσης που εκπονήθηκε και εφαρμόστηκε το καλοκαίρι του 2019. Είναι γνωστά και προβλήματα άμεσης ρευστότητας που παρουσίαζε η εταιρεία, τα απλήρωτα τιμολόγια των 3 δισεκ. και η ζημιά του 1 δισεκ. ευρώ. Παρόλα αυτά, η επιχείρηση έλαβε πιστοποιητικό βιωσιμότητας (από την Ernst & Young), είδε την πιστοληπτική της ικανότητα να αναβαθμίζεται και την τιμή της μετοχής της να ενισχύεται.
Αδιάψευστος μάρτυρας της επιτυχίας είναι τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ για το α’ τρίμηνο του 2020 αλλά και οι συνεχείς καινοτόμες δράσεις και πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η διοίκηση της εταιρείας προκειμένου όχι μόνο να γίνει ανταγωνιστική αλλά κυρίως να εξυπηρετεί τα εκατομμύρια των πελατών της, σε αντίθεση με την ταλαιπωρία του όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος.
Αύξηση κύκλου εργασιών κατά 7,1% στα 1.218,9 εκατ. ευρώ έναντι 1.138,2 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) σε 182 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών ύψους 66,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Επειδή όμως ενέργεια δεν είναι μόνο η ΔΕΗ, από το Υ.Π.ΕΝ. προωθούνται δυναμικά οι ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις -δηλαδή τα δυο τρίτα του συνολικού προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων της κυβέρνησης- με βασικό στόχο την προσέλκυση επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των υποδομών που ιδιωτικοποιούνται.
Η αγορά ενέργειας
«Στηρίζουμε τους παραγωγούς ενέργειας», τονίζει στις ομιλίες του ο κ. Χατζηδάκης, «είμαστε κυβέρνηση της ελεύθερης οικονομίας, άρα αναγνωρίζουμε το δικαίωμά τους στα κέρδη. Αναγνωρίζουμε όμως και το δικαίωμα της βιομηχανίας και του μέσου Έλληνα για λογικότερες τιμές ενέργειας. Δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό. Θα ακολουθήσουμε τον ευρωπαϊκό δρόμο. Ισχύουν όσα έχουμε ήδη πει για τη μείωση χρεώσεων χρήσης συστήματος της ενεργοβόρου βιομηχανίας, τη διατήρηση του μηχανισμού αντιστάθμισης για το κόστος των ρύπων και τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο ρεύμα της μέσης τάσης. Η βασική τομή όμως για τη μείωση του κόστους ενέργειας είναι το target model. Είμαστε σε συνεχή επαφή τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενημερώνοντας συνεχώς για τις εξελίξεις όσο και με την ελληνική αγορά, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ, που έχουν κομβικό ρόλο στο πέρασμα στη νέα εποχή».
Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις
Σήμερα οι καταναλωτές πληρώνουν περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τις ΥΚΩ, το κόστος ηλεκτροδότησης των νησιών που δεν είναι διασυνδεδεμένα με την ηπειρωτική Ελλάδα. Για την μείωση ή ακόμη και εξάλειψη αυτού του ποσού από τους λογαριασμούς αλλά και την παράλληλη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των νησιών με το κλείσιμο των παλιών και ιδιαίτερα ρυπογόνων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής έχουν γίνει ήδη τα εξής:
- Υπογράφηκαν στις 10 Ιουνίου οι συμβάσεις για τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το 2023.
- Η «μικρή» διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2020.
- Η Νάξος θα μπει στο κλαμπ των διασυνδεδεμένων νησιών τον Οκτώβριο, ενώ εντός του έτους θα ολοκληρωθεί και η δεύτερη διασύνδεση Λαυρίου-Σύρου.
- Ολοκληρώνονται όλες οι υποθαλάσσιες διασυνδέσεις των Κυκλάδων μέχρι το 2024.
- Δρομολογούνταιοι ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τις γειτονικές μας χώρες. Αυτές περιλαμβάνουν: τη δεύτερη Γραμμή Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης Ελλάδας-Βουλγαρίας και την αναβάθμιση διασύνδεσης Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, δυο έργα που σχετίζονται άμεσα με την ενοποίηση της ελληνικής αγοράς με την ευρωπαϊκή».
Ιδιωτικοποιήσεις
Προσελκύονται ιδιωτικά κεφάλαια που θα επιτρέψουν τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των υποδομών προς όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας με 7 μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις.
Ειδικότερα:
- Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Υποδομών και της ΔΕΠΑ Εμπορίας, με πολύ έντονο ενδιαφέρον τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Στόχος είναι η επιλογή του αναδόχου για τη ΔΕΠΑ Υποδομών να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2021, ενώ η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα ακολουθήσει.
- Προκηρύχθηκε ο διεθνής διαγωνισμός για την υποθαλάσσια δεξαμενή φυσικού αερίου της Καβάλας. Μέχρι 30 Σεπτεμβρίου αναμένονται οι πρώτες μη δεσμευτικές προσφορές.
- Για την ΛΑΡΚΟ τον Οκτώβριο ξεκινάει ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για ένα θέμα το οποίο εκκρεμεί εδώ και 35 χρόνια.
- Στο σχεδιασμό βρίσκεται επίσης η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, για την οποία εισήχθη σχετική διάταξη στον πρόσφατο περιβαλλοντικό νόμο.
- Η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, προγραμματίζεται εν ευθέτω χρόνω και με βάση τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές.
- Το Νοέμβριο ξεκινάει η μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Θα προχωρήσει γρήγορα και θα ολοκληρωθεί την επόμενη άνοιξη. Η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ θα είναι μεταξύ των άλλων μια ισχυρή ταμειακή ένεση για τη ΔΕΗ και είναι μέρος της ευρύτερης εξυγιαντικής προσπάθειας που κάνουμε για την ίδια την επιχείρηση
Προώθηση της πράσινης ενέργειας
Η απολιγνιτοποίηση βασίζεται στο ολιστικό σχέδιο για την αναπτυξιακή μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών (το masterplan) που παρουσιάστηκε πριν από μία εβδομάδα, και συνδέεται άμεσα με την προώθηση της πράσινης ενέργειας. Αυτή η πολιτική προτεραιότητα συνδέεται πολύ στενά με τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθούνται, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που στοχεύουν στη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων.
Το masterplan για τη μετάβαση στη μετα-λιγνίτη εποχή της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης είναι ένα σχέδιο που διασφαλίζει ότι η μετάβαση αυτή θα είναι πράγματι δίκαιη. Θα χρηματοδοτηθεί με 5 δισ. ευρώ- επιπλέον των πόρων που οι λιγνιτικές περιοχές θα λάβουν από το ΕΣΠΑ- και θα κινητοποιήσει επενδύσεις σε τομείς που θα προσδώσουν ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική, όπως την καθαρή ενέργεια, τη βιομηχανία, τον βιώσιμο τουρισμό, την τεχνολογία και την εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο του Σχεδίου έχουν ήδη κατατεθεί 70 επενδυτικές προτάσεις οι οποίες θα δημιουργήσουν περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που θα χαθούν
Το Υ.Π.ΕΝ. επεξεργάζεται νέο νομοσχέδιο για την ενέργεια το οποίο θα αφορά την απλοποίηση των επόμενων φάσεων έως και την Άδεια Λειτουργίας των ΑΠΕ. Έτσι, θα μπουν τα θεσμικά θεμέλια για τη δημιουργία υβριδικών μονάδων (που θα συνδυάζουν ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας), «κλασικών» μονάδων αποθήκευσης και υπεράκτιων αιολικών πάρκων».
Ενεργειακή Εξοικονόμηση
«Το 2019 από τον δεύτερο κύκλο του προγράμματος “Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον” επωφελήθηκαν περίπου 23.000 νοικοκυριά. Το νέο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ», προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο του 2020. Θα είναι μεγαλύτερο από οποιοδήποτε πρόγραμμα ανακοινώθηκε στο παρελθόν σε αυτόν τον τομέα. Θα γίνει προπομπός νέων προγραμμάτων-μαμούθ για την ενεργειακή εξοικονόμηση στην πατρίδα μας που θα επεκταθούν πέρα από τις κατοικίες, στις επιχειρήσεις και στα δημόσια κτίρια.
Ηλεκτροκίνηση
Τα απολογιστικά στοιχεία των τριών πρώτων εβδομάδων του προγράμματος «ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ», δείχνουν ότι έχει αγκαλιαστεί από το κοινό. Έχουν απορροφηθεί ήδη σχεδόν 5 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό, τα οποία έχουν δημιουργήσει τζίρο στην αγορά της τάξεως των 35 εκατομμυρίων ευρώ. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που έχουν αγοραστεί πλησιάζουν τα 400, αριθμός που αντιστοιχεί στο 75% των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων των τελευταίων 4 ετών.
Διεθνής ενεργειακές συνεργασίες
- Έχει ολοκληρωθεί στην Ελλάδα η κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ, ο οποίος ήδη τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία και αναμένουμε να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία έως το τέλος του έτους.
- Έχει πάρει σάρκα και οστά το μετοχικό σχήμα του project του τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη, το λεγόμενο FSRU με την είσοδο του ΔΕΣΦΑ στο μετοχικό του κεφάλαιο.
- Προωθείται δυναμικά ο αγωγός Διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας, ο λεγόμενος IGB, και αναμένεται η περάτωση της κατασκευής στο τέλος του 2021. Παράλληλα με τον IGB, υπάρχει και ο σχεδιασμός για τους κάθετους άξονες αγωγών φυσικού αερίου στη Βόρεια Ελλάδα όπως είναι η διασύνδεση των Σκοπίων με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου.
- Τον Μάιο κυρώθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από την Βουλή η Διακυβερνητική Συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed. Έργο που όχι μόνο ενισχύει τη γεωστρατηγική θέση της χώρας μας και την ενεργειακή μας ασφάλεια, αλλά και επιβεβαιώνει τη στενή σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και των ΗΠΑ).
- Ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το καταστατικό του East Med Gas Forum και η τελετή υπογραφής θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης στις 22 Σεπτεμβρίου.
Η σύνθεση των παραπάνω ενεργειών οδηγούν στην επιτυχημένη μείωση του κόστους της ενέργειας, προωθούν την πράσινη ενέργεια και οικοδομούν μια διεθνή ενεργειακή παρουσία που αυξάνει την ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωστρατηγική θέση της χώρας.
Πέραν της «υψηλής πολιτικής» όμως, εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός έδωσε στους πολίτες με απλούς και κατανοητούς όρους να καταλάβουν πως αλλάζει η ζωή τους. Οι κάτοικοι της χώρας σήμερα αντιλαμβάνονται ότι η ενέργεια δεν είναι απλώς ένα μεγάλο παιχνίδι παγκόσμιας και εγχώριας διαπλοκής.
Σε μια άλλη εποχή, σε μια άλλη ΔΕΘ που δεν θα είχαμε να ασχοληθούμε ούτε με τον κορωναϊό ούτε με τα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό, πιθανότατα τα αποτελέσματα της πρώτης χρονιάς Χατζηδάκη να ήταν το 80% της ομιλίας του πρωθυπουργού καθώς με το δικό του έργο θα είχαν αντιμετωπιστεί επιτυχώς ο δείκτης ανάπτυξης, το χρέος και η ανεργία.
Έτσι, για πρώτη φορά τον ντόρο στην πολιτική ζωή της χώρας δεν θα τον έκανε ούτε η αντιπολίτευση, η οποία στην περίπτωση του Χατζηδάκη απλά σιωπά γιατί δεν υπάρχουν επιχειρήματα, αλλά θα περιοριζόταν και ο ήχος από τον θόρυβο που κάνουν υπουργοί «τενεκέδες» που δεν έχουν προσφέρει απολύτως τίποτα.
