Σε νέο κύκλο αβεβαιότητας εισέρχεται η Βρετανία, το Brexit καθώς και το μέλλον της ίδιας της πρωθυπουργού της Βρετανίας, μετά την απόφαση της Τερέζα Μέι να ακυρώσει την προγραμματισμένη ψήφιση της συμφωνίας -μπροστά στη βεβαιότητα να χάσει την ψηφοφορία.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλτ Τουσκ ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι συγκαλεί σύνοδο κορυφής αφιερωμένη στο Brexit την Πέμπτη, σημειώνοντας όμως ταυτόχρονα ότι δεν θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας Αποχώρησης.
«Αποφάσισα να συγκαλέσω μια σύνοδο για το Brexit την Πέμπτη», πρώτη ημέρα της συνόδου κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες, ανέφερε με μήνυμά του στο Twitter ο Τουσκ. «Δεν θα επαναδιαπραγματευτούμε τη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένου και του backstop (σ.σ. το λεγόμενο “δίχτυ ασφαλείας” για τα σύνορα με τη Βόρεια Ιρλανδία) αλλά είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με ποιον τρόπο θα διευκολύνουμε την επικύρωση (της συμφωνίας) από τη βρετανική πλευρά», πρόσθεσε.
Ταυτόχρονα η κυρία Μέι αναζητεί λύσεις επισκεπτόμενη σήμερα δύο χώρες, την Ολλανδία και τη Γερμανία. Το ραντεβού της με τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μάρκ Ρούτε έχει οριστεί για τις 10.00 ώρα Ελλάδας, το επόμενο με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στις 14.00. Και οι δύο συναντήσεις ανακοινώθηκαν χθες βράδυ από την Downing Street και επιβεβαιώθηκαν από εκπροσώπους των δύο χωρών.
Η Τερέζα Μέι θα επιδιώξει να επιτύχει αυτό που κανένας στην ΕΕ δεν επιθυμεί, την επαναδιαπραγμάτευση ορισμένων σημείων της Συμφωνίας για το Brexit. Για τον Ολλανδό πρωθυπουργό η κατάσταση είναι μονόδρομος. Πριν λίγες εβδομάδες είχε καλέσει την Βουλή των Κοινοτήτων να επικυρώσει τη συμφωνία με την ΕΕ για το Brexit. «Όλοι χάνουμε, αλλά σε σχέση με τις υπάρχουσες συνθήκες, η συμφωνία είναι αποδεκτή», είπε. Η διάρκεια της συνάντησης με την Άνγκελα Μέρκελ έχει οριστεί για 30 λεπτά. Δεν έχει διευκρινιστεί εάν μετά τη συνάντηση θα γίνουν δηλώσεις στον τύπο.
Στο Βερολίνο η βρετανίδα πρωθυπουργός θέλει να διαπιστώσει εάν υπάρχουν περιθώρια για παραχωρήσεις, αλλά τόσο η σύντομη διάρκεια της συνάντησης, όσο και η επισήμανση του Στέφεν Ζάιμπερτ, ότι η συνάντηση γίνεται «κατόπιν επιθυμίας από την βρετανική πλευρά» δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνειών. Ήδη η Μέρκελ έχει επαναλάβει πολλές φορές στο παρελθόν ότι περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης δεν υπάρχουν.
Χθες, στην ομιλία της στο Κοινοβούλιο, η Τερέζα Μέι, ανήγγειλε την αναβολή της ψηφοφορίας για την Συμφωνία αποχώρησης και της Διακήρυξης των μελλοντικών σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, που είχε, αρχικώς, προγραμματιστεί για το απόγευμα της Τρίτης.
«Η αναβολή υπαγορεύεται από το γεγονός ό,τι πολλοί βουλευτές ζητούν περαιτέρω διαβεβαιώσεις όσον αφορά στο άρθρο 20 της Συμφωνίας που αναφέρεται στο backstop, την εγγύηση των ανοιχτών συνόρων στην Ιρλανδία. Η κυβέρνηση θα ζητήσει από τις Βρυξέλλες, να αποσαφηνιστούν, από κοινού, τυχόν ασάφειες», τόνισε η κ.Μέι.
Παράλληλα επανέλαβε πως η Συμφωνία είναι η μόνη που εγγυάται τις καλές σχέσεις με την Ευρώπη, που σταματάει την ανεξέλεγκτη μετανάστευση και δίνει την δυνατότητα σύναψης διακρατικών εμπορικών σχέσεων με τρίτες χώρες.
Η αναβολή, πρόσθεσε η πρωθυπουργός, γίνεται ώστε να ενημερωθούν επί των λεπτομερειών της Συμφωνίας οι βουλευτές που δήλωσαν πως θα την καταψηφίσουν. Ήταν μια έμμεση παραδοχή ότι η κυβέρνηση γνωρίζει πως υπό τις παρούσες συνθήκες δεν υπάρχει πλειοψηφία για την αποδοχή της Συμφωνίας. Η πρωθυπουργός, προκάλεσε ανοιχτά το Εργατικό Κόμμα να καταθέσει εναλλακτικό σχέδιο, κατηγορώντας την ηγεσία του για παραπλάνηση και παραπληροφόρηση των πολιτών, με πυροτεχνήματα και όχι με ουσιαστικές και εφαρμόσιμες προτάσεις. Επιβεβαίωσε, ακόμη, πως στο διάστημα που θα μεσολαβήσει έως την νέα ψηφοφορία, η ίδια θα έχει επαφές με τους Ευρωπαίους ηγέτες, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα ενημερώσει τα μέλη του κοινοβουλίου για κάθε βήμα της «μίνι» διαπραγμάτευσης.
Η βρετανίδα πρωθυπουργός επιβεβαίωσε, επίσης, πως από τις επαφές που είχε όλο το Σαββατοκύριακο και το πρωί της Δευτέρας με ηγέτες και αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκύπτει ότι είναι διατεθειμένοι να συμφωνήσουν σε κάποιες μικρές αλλαγές, εφόσον, δεν επηρεάζουν το πλαίσιο της Συμφωνίας. Η κυβέρνηση πρότεινε την 21η Ιανουαρίου ως νέα ημερομηνία της ψηφοφορίας.
Η Τερέζα Μέι θα πρέπει είτε να κυβερνήσει τη χώρα είτε να παραιτηθεί, προειδοποίησε ο ευρωσκεπτικιστής βουλευτής και υψηλόβαθμο στέλεχος του Συντηρητικού Κόμματος Τζέικομπ Ρις-Μογκ, λίγη ώρα μετά την αναβολή της ψηφοφορίας.
“Με τι ισοδυναμούν τα δύο χρόνια στα οποία η Τερέζα Μέι διαπραγματεύεται το Brexit; Με μια ακατόρθωτη συμφωνία την οποία το κοινοβούλιο θα απέρριπτε απερίφραστα, αν η πρωθυπουργός είχε το θάρρος να την αφήσει να φτάσει στη Βουλή των Κοινοτήτων”, σχολίασε σε ανακοίνωσή του ο βουλευτής, που είναι επικεφαλής μιας ισχυρής ομάδας ευρωσκεπτικιστών Συντηρητικών. “Αυτό δεν είναι διακυβέρνηση, ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει τον Τζέρεμι Κόρμπιν (τον ηγέτη των Εργατικών) στην κυβέρνηση (…) Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Η πρωθυπουργός πρέπει είτε να κυβερνήσει είτε να παραιτηθεί”, κατέληξε.
Από την πλευρά του ο ηγέτης της αντιπολίτευσης της Βρετανίας εκτίμησε ότι η κυβέρνηση “έχει χάσει τον έλεγχο” των εξελίξεων και είναι “αποδιοργανωμένη”. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν τόνισε ότι αν η Μέι δεν προχωρήσει στις ευρείες αλλαγές που απαιτούνται για μια συμφωνία, τότε θα πρέπει να κάνει στην άκρη και να αφήσει “εκείνους που μπορούν” να κυβερνήσουν, αναφερόμενος προφανώς στο Εργατικό Κόμμα.
“Η πρωθυπουργός προσπαθεί να εξαγοράσει μια τελευταία ευκαιρία για να σώσει τη συμφωνία”, τόνισε ο ηγέτης των Εργατικών. Δεν έχει κανένα νόημα, πρόσθεσε, να φέρει την ίδια συμφωνία, η οποία είναι ξεκάθαρο ότι δεν στηρίζεται από τη Βουλή των Κοινοτήτων. Το να φέρει την ίδια, πρόχειρη συμφωνία δεν θα αλλάξει τα θεμελιώδη ελαττώματά της, ούτε τις αντιρρήσεις που εκφράζονται από βουλευτές όλων των κομμάτων, σχολίασε.
Επιπλέον, ο ηγέτης του φιλοευρωπαϊκού κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών ανακοίνωσε ότι θα στήριζε μια πρόταση μομφής σε βάρος της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, αν την ζητούσε το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα. “Μετά το σημερινό φιάσκο, η κυβέρνηση πραγματικά απόλεσε το κύρος της. Εγώ και οι συνάδελφοί μου θα στηρίξουμε πλήρως τον ηγέτη της αντιπολίτευσης αν καταθέσει πρόταση μομφής, όπως ασφαλώς τον καλεί τον καθήκον του να πράξει”, είπε ο Βινς Κέιμπλ.
Ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων δήλωσε ότι θα ήταν “ορθό” να δοθεί στους βουλευτές η δυνατότητα να αποφασίσουν αν θα αναβληθεί ή όχι η προγραμματισμένη για αύριο ψηφοφορία για την έγκριση της συμφωνίας για το Brexit. “Σε κάθε πολιτισμένο και ώριμο περιβάλλον που σέβεται τους άλλους, το να επιτρέπεται στη Βουλή να έχει λόγο θα ήταν η σωστή και, τολμώ να πω, η προφανής πορεία που θα έπρεπε να ακολουθηθεί”, είπε ο Μπέρκοου μιλώντας στο κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος πρόσθεσε πάντως ότι μολονότι η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να καθυστερήσει μονομερώς την ψηφοφορία, ο ίδιος με μεγάλη του χαρά θα διευκόλυνε τη διεξαγωγή μιας ψηφοφορίας για το θέμα αυτό.
Πιθανή αποχώρηση χωρίς συμφωνία
Μια πολυδάπανη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία είναι ολοένα περισσότερο πιθανή, εκτίμησε η Ναταλί Λουαζό, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της γαλλικής κυβέρνησης. Η δήλωση της Λουαζό ήρθε λίγο μετά την ανακοίνωση από την βρετανίδα πρωθυπουργό. «Δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι παρά τις τελευταίες εξελίξεις, μια απόρριψη της συμφωνίας αποχώρησης είναι όλο και πιο πιθανή» τόνισε σε βουλευτές η Λουαζό. «Ο κίνδυνος μιας μη-συμφωνίας εξόδου θα είναι επίσης μια έξοδος που θα είναι αναμφίβολα εξαιρετικά δαπανηρή για το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά θα είναι επιζήμια και για την ΕΕ».
«Κάποιοι επεξεργάζονται άλλα σενάρια και η σύγχυση στο Λονδίνο παραμένει ιδιαίτερα έντονη», πρόσθεσε.