Η συνάντηση που θα έχουν σε λίγα 24ωρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα είναι καθοριστική για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Στην Οσάκα της Ιαπωνίας, στο περιθώριο της συνόδου των G-20 οι δύο πρόεδροι έχουν να συζητήσουν και να επιλύσουν πολλά προβλήματα:
- Παραγγελία ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400
- Πρόγραμμα συμπαραγωγής F-35
- Κυρώσεις των ΗΠΑ κατά Τουρκίας με βάση το νόμο CAATSA που αναφέρεται στους εχθρούς της Αμερικής.
- Γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και γενικότερα προκλήσεις της Τουρκίας.
- Εξελίξεις στη Συρία.
Όλα τα παραπάνω, αποτελούν ένα γόρδιο δεσμό που καλούνται με κάποιο τρόπο να λύσουν ή να κόψουν.
Πάντως, όλα τα μηνύματα που στέλνει η Τουρκία στους Αμερικανούς, από τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν μέχρι και τον τελευταίο Τούρκο διπλωμάτη, είναι ότι η υπόθεση του ρωσικού συστήματος S-400 έχει κλείσει οριστικά και αμετάκλητα.
Αυτό φυσικά δεν βοηθάει στις σχέσεις των δύο πλευρών καθώς για λόγους ουσιαστικούς αλλά και κύρους είναι δύσκολο να υποχωρήσουν οι ΗΠΑ στο ελάχιστο. Μάλιστα, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ δεν επιτρέπουν καμία αμφιβολία για το τι θα ακολουθήσει, εάν δεν υποχωρήσει η Τουρκία.
Σύμφωνα με το τελευταίο δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg οι κυρώσεις στη βάση του νόμου CAATSA, που επιφυλάσσουν οι ΗΠΑ για τους εχθρούς τους, θα ενεργοποιηθούν αμέσως.
Αμέσως μετά θα ανακοινωθεί η ακύρωση της τουρκικής συμμετοχής στο πρόγραμμα κατασκευής των μαχητικών F-35, και η ανακοίνωση ότι η Τουρκία δεν θα λάβει τα εν λόγω μαχητικά που αγόρασε. Επίσης θα ανασταλούν και άλλα στρατιωτικά προγράμματα της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα και το χειρότερο είναι ότι θα πληγεί ισχυρά η ταλαιπωρημένη τουρκική οικονομία.
Είναι ένα σκηνικό εκρηκτικό και επικίνδυνο. Όμως κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι θα προκύψει από τη συνάντησή τους. Αν δηλαδή κάποιος από τους δύο ή και οι δύο βάλουν νερό στο κρασί τους.
Ποιος θα υποχωρήσει και πόσο;
Πάντως, χθες με εντολή του Τούρκου προέδρου αφέθηκε ελεύθερος ο Nazmi Mete Cantürk, υπάλληλος του αμερικανικού προξενείου, που είχε συλληφθεί τον Ιανουάριο του 2018 με την κατηγορία ότι ήταν μέλος του «τρομοκρατικού» δικτύου του Ιμάμη Γκιουλέν και συμμετείχε στο πραξικόπημα εναντίον του Τούρκου Προέδρου. Είναι σαφές ότι η απελευθέρωσή του αποτελεί κίνηση καλής θέλησης προς τον κ. Τραμπ.
Σε κάθε περίπτωση και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι δεν είναι έτοιμες για διαζύγιο. Από τη μία ο πρόεδρος Τραμπ γνωρίζει ότι η Τουρκία είναι πολύτιμος κρίκος στην αλυσίδα του ΝΑΤΟ, μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές μηχανές αλλά και οικονομικός εταίρος των ΗΠΑ.
Από την άλλη ο πρόεδρος Ερντογάν γνωρίζει ότι πολύ δύσκολα μπορεί να αντέξει σκληρές οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ, αν μάλιστα συνδυαστούν και με κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κι όλα αυτά μετά την οδυνηρή ήττα στην Κωνσταντινούπολη που αντικειμενικά αποτελεί την αρχή του τέλος για τον Ερντογάν. Ένα τέλος που θα έρθει συντομότερα ή αργότερα ανάλογα με τις κινήσεις και τις αποφάσεις του ίδιου του Ερντογάν.
