Η αρχή του τρέχοντος έτους σημαδεύτηκε από τον πολλαπλασιασμό των συγκρούσεων σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Όμως τα χειρότερα δεν είναι πάντα βέβαια και οι επόμενοι μήνες μπορεί να επιφυλάσσουν κάποιες ευχάριστες εκπλήξεις. Το έτος 2024, το οποίο βλέπει τη συνέχιση δύο πολύνεκρων πολέμων που παρακολουθεί όλος ο κόσμος, στην Ουκρανία και τη Γάζα, υπόσχεται να είναι ιδιαίτερα περιπετειώδες. Τους επόμενους μήνες, οι απειλές θα είναι αμέτρητες: η αύξηση της δύναμης της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια γενική ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, η κινεζική στρατιωτική πίεση στην Ταϊβάν, οι προκλήσεις της Βόρειας Κορέας, η πρόσβαση του Ιράν στην ατομική βόμβα, η όλο και πιο στενή συνεργασία μεταξύ Μόσχας, Πεκίνου, Τεχεράνης και Πιονγκγιάνγκ… Και όλα αυτά σε μια χρονιά που θα διεξαχθούν περισσότερες από 70 εκλογικές αναμετρήσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Αλλά το δυσμενές δεν είναι πάντα δεδομένο, και οι δικτάτορες δεν είναι αιώνιοι. Αυτή η χρονιά μπορεί κάλλιστα να φέρει κάποιες ευχάριστες εκπλήξεις.
Στη Βιρμανία, η χούντα απειλείται από εξεγέρσεις…
Θα αναγκαστεί η δικτατορία να καταθέσει τα όπλα το 2024; Όταν οι ένοπλες δυνάμεις της Βιρμανίας, οι Tatmadaw, κατέλαβαν την εξουσία από μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση την 1η Φεβρουαρίου 2021, φαινόταν αδύνατο να εκδιωχθούν. Τρία χρόνια μετά, η κατάσταση προσφέρει μια αχτίδα ελπίδας. Οι στρατιωτικοί, οι οποίοι δικαιολόγησαν το πραξικόπημά τους με την ανάγκη να διατηρήσουν την ενότητα της χώρας, την οποία θεωρούσαν ότι απειλούσαν μια διεφθαρμένη πολιτική κυβέρνηση και αλυτρωτικές εθνοτικές μειονότητες, κατάφεραν να ενώσουν το λαό εναντίον τους.
Η αιματηρή καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων των πολιτών πυροδότησε ή υποκίνησε ένα πλήθος ένοπλων κινημάτων. Υπήρξε η αναβίωση των “παραδοσιακών” εθνοτικών ορεινών οργανώσεων (Karens, Karennis, Palaungs, Kachins, κ.λπ.) αλλά και η δημιουργία, στην κοιλάδα, εκατοντάδων ομάδων από την εθνοτική πλειοψηφία των Bamar, μια εξέγερση που οι στρατηγοί δεν είχαν προβλέψει. Μέχρι το τέλος του 2023, οι εξεγερμένοι είχαν υπό τον έλεγχό τους ένα μεγάλο μέρος της Βιρμανίας. Σε τέτοιο βαθμό που ο προσωρινός πρόεδρος Myint Σουέ μίλησε για μια χώρα “που απειλείται με διάλυση”. Στις αρχές Ιανουαρίου, οι αντάρτες κατέλαβαν την πόλη Λαουκάι, στο βόρειο τμήμα της Πολιτείας Τσαν, στην ανατολική Βιρμανία. Συνολικά, η αντίσταση πιστεύεται ότι ελέγχει πλέον αρκετές εκατοντάδες θέσεις της χούντας, λιγότερο ή περισσότερο στρατηγικής σημασίας.
Ειδικότερα, η χούντα έχει υποτιμήσει την αποφασιστικότητα μιας γενιάς νέων ανθρώπων που, στερούμενοι με βάναυσο τρόπο μια δεκαετία ελευθερίας (μεταξύ 2011 και 2020), βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της ένοπλης αντίστασης. Παρά τις σημαντικές ανθρώπινες και εδαφικές απώλειες και τις λιποταξίες, η αεροπορία της Tatmadaw παραμένει κυρίαρχη σπέρνοντας τον όλεθρο στους άμαχους πληθυσμούς, ενώ εξακολουθεί να στηρίζεται σε καλά εκπαιδευμένες μονάδες πεζικού με ισχυρά αποθέματα όπλων. Η αντιπολίτευση, διχασμένη ως προς τους στόχους της, υποφέρει από την απουσία ενιαίας διοίκησης. Παραμένει επίσης άγνωστο αν η Κίνα, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της χώρας και σταθερός υποστηρικτής της χούντας, θα μπορέσει ή θα θελήσει να αλλάξει τη φονική στρατηγική της χούντας.
Ο πόλεμος των Φόκλαντς δεν θα συμβεί
Πώς αναγνωρίζεται ένας Αργεντινός; Από την αγάπη του για το ποδόσφαιρο και την πεποίθησή του ότι τα νησιά Φόκλαντ, 600 χιλιόμετρα από τη Γη του Πυρός, είναι αργεντίνικα. Όπως και οι προκάτοχοί του, ο υπερφιλελεύθερος πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, που βρίσκεται στην εξουσία από τις 10 Δεκεμβρίου, διεκδικεί την κυριαρχία επί των Νήσων Φόκλαντ (Μαλβίνες, στα ισπανικά), όπου ζουν 3.000 Βρετανοί υπήκοοι. Ωστόσο, σαράντα χρόνια μετά τη νίκη του Ηνωμένου Βασιλείου στον πόλεμο των Φόκλαντς το 1982, ο Μιλέι – παραδόξως θαυμαστής της Μάργκαρετ Θάτσερ – θα ήθελε να διαπραγματευτεί μια παράδοση κατά τα πρότυπα του Χονγκ Κονγκ: “Είχαμε έναν πόλεμο – τον οποίο χάσαμε – και τώρα πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να πάρουμε πίσω τα νησιά μέσω της διπλωματικής οδού”, δήλωσε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Ωστόσο, το 99% των ντόπιων είναι αντίθετο σε αυτό.
Τουσκ, ο Ντόναλντ που μας αρέσει…
Η ανελεύθερη διολίσθηση μιας χώρας δεν είναι αναπόφευκτη. Απόδειξη, η επιστροφή του φιλελεύθερου Ντόναλντ Τουσκ ως επικεφαλής της πολωνικής κυβέρνησης, μετά από οκτώ χρόνια στην εξουσία των υπερσυντηρητικών ευρωσκεπτικιστών του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη. Πρόκειται για καλά νέα τόσο για την Πολωνία όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση: “Ο Τουσκ έχει ήδη διατελέσει πρωθυπουργός, πριν αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και γνωρίζει άριστα το θεσμικό παιχνίδι”, επισημαίνει ο Lukas Macek, επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Jacques-Delors. Στις Βρυξέλλες, η θετική επιρροή που θα ασκήσει, χάρη στην εποικοδομητική στρατηγική της κυβέρνησής του, θα σημαίνει ότι το 2024 η Πολωνία, που βρίσκεται στο επίκεντρο του ηπειρωτικού παιχνιδιού με τον πόλεμο στη γειτονική Ουκρανία, θα μετράει περισσότερο από το δημογραφικό και οικονομικό της βάρος”.
Στη Λιβερία, ειρηνική μετάβαση της εξουσίας
“Δίκαιες και ελεύθερες” εκλογές, σύμφωνα με τον Τζο Μπάιντεν. Οι προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στη Λιβερία -μια χώρα με πληθυσμό πέντε εκατομμυρίων- χαιρετίστηκαν για τον τρόπο διεξαγωγής τους. Ο απερχόμενος πρόεδρος και πρώην αστέρας του ποδοσφαίρου George Weah έσπευσε να αναγνωρίσει τη νίκη του αντιπάλου του, Joseph Boakai, ο οποίος έλαβε το 50,6% των ψήφων. Η κίνηση αυτή διέλυσε τους φόβους για μετεκλογικές αναταραχές σε μια χώρα που βρίσκεται στην καρδιά μιας ιδιαίτερα ευαίσθητης περιοχής. “Η ενέργεια αυτή σηματοδότησε μια αξιοσημείωτη ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας σε μια εποχή που πολλές χώρες της Δυτικής Αφρικής έχουν βιώσει μια αναζωπύρωση των στρατιωτικών πραξικοπημάτων, της χειραγώγησης των προεδρικών θητειών και των εκλογών που αμαυρώθηκαν από καταγγελίες για κακή συμπεριφορά”, επισημαίνει το Κέντρο Ουίλσον που εδρεύει στην Ουάσιγκτον. Ο νέος πρόεδρος – ηλικίας 78 ετών – θα αναλάβει τα καθήκοντά του στις 22 Ιανουαρίου.
Πηγή : L’Express
