Μετά τον σεισμό που έγινε στην Κω – έχοντας κατατεθεί ήδη μια αντίστοιχη απόφαση σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών που αφορά τον σεισμό της 12ης Ιουνίου στον Δήμο Λέσβου – έγινε δήλωση από την υφυπουργό Οικονομικών πως για τα επόμενα δύο χρόνια θα απαλλαχθούν τα ακίνητα της περιοχής της Κω από τον ΕΝΦΙΑ.
Με μια πρώτη ματιά, κάτι τέτοιο δεν είναι και τόσο φοβερό. Μάλλον καλό μοιάζει. Και αυτό, επειδή έχουμε καταντήσει στην χώρα αυτή να αντιμετωπίζουμε τέτοιους φόρους ως κάτι το φυσιολογικό. Δεν είναι όμως. Και πολύ περισσότερο το να παρουσιάζεται ως διευκόλυνση η κατάργηση σε κάτι που εξ αρχής είναι παράλογο να υπάρχει, υπό τις προϋποθέσεις που αυτό υπάρχει, δεν βοηθάει ούτε τους ανθρώπους που επλήγησαν από τον σεισμό, πόσω μάλλον αυτούς που αναγκάζονται να συνεχίζουν να πληρώνουν.
Το πλέον απογοητευτικό είναι πως μετά από μια πληγή για την περιοχή, το συμβάν του σεισμού δηλαδή, γίνεται αναφορά και συνδυασμός αυτού με μία ήδη υπάρχουσα πληγή, αυτή της οικονομικής κρίσης και της παράλογης φορολογίας. Με λίγα λόγια, καλές οι αποφάσεις για ‘ελαφρύνσεις’, όμως οφείλουμε να αναρωτηθούμε πως μια τέτοια απόφαση βοηθάει ουσιαστικά. Τις τελευταίες μέρες οι άνθρωποι στην Κω κοιμούνται κυριολεκτικά πάνω στον δρόμο επειδή φοβούνται για μετασεισμό και ακούμε δηλώσεις ότι «στην Κω θα εξαιρεθούν από τον ΕΝΦΙΑ για τα επόμενα δύο χρόνια»; Πρόκειται για ανούσια απόφαση και ανούσια δήλωση καθώς άμεσα κάτι τέτοιο δεν βοηθάει ενώ μάλιστα ξύνει πληγές όλου του πανελληνίου. Γιατί θα σου πει εύλογα ο κάτοικος μιας άλλης περιοχής- που δεν επλήγη από τον σεισμό, αλλά υπήρξε πυρκαγιά στην περιοχή του, πχ. στην Μονεμβάσια- «εγώ γιατί να τον πληρώνω τον ΕΝΦΙΑ; Είμαι σε καλύτερη θέση;»
Θα ήταν πολύ διαφορετικό να υπήρχε σειρά αποφάσεων για το ζήτημα των σεισμόπληκτων περιοχών που ενδεχομένως να συμπεριελάμβανε εξαίρεση από κάποια φορολογία και πολύ διαφορετική η αντιμετώπιση του να κάνεις ένα μικρό ‘δωράκι’- γιατί μόνο έτσι μπορεί να μεταφραστεί η δήλωση- όταν υπάρχουν μεγάλες ανάγκες. Γιατί, όπως και πριν, έτσι και μετά τον σεισμό, υπάρχουν άνθρωποι με πολλές ανάγκες στην περιοχή, οικονομικά χρωστούμενα και ένα σωρό προβλήματα. Ας μην ξεχνιέται πως τόσο η περιοχή της Κω όσο και της Λέσβου που θα εξαιρεθούν από τον ΕΝΦΙΑ, έχουν ήδη περάσει πολλά τα τελευταία χρόνια με το προσφυγικό. Αν και αξιοπρεπείς άνθρωποι, μαχητές και εξαιρετικά φιλότιμοι, αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχουν γονατίσει, με το κράτος να είναι ηλιθιωδώς απόν σε σοβαρά ζητήματα και τις ανάγκες και τα αδιέξοδα να αυξάνονται.
Και όχι μόνο στις περιοχές που βίωσαν τους σεισμούς. Ας τεθεί ως βάση πως ο τρόπος με τον οποίο έχει διαμορφωθεί ο φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων είναι παράλογος. Οπότε ρεαλιστικά με την προσωρινή του κατάργηση οι περιοχές αυτές επιστρέφουν στο φυσιολογικό, κατά μία έννοια. Όλοι οι υπόλοιποι παραμένουν στα πλαίσια του παράλογου αυτού μέτρου, λες και μόνο ένας σεισμός δικαιολογεί την παράλειψή του. Δεν συζητάμε καν για προσπάθεια ρεαλιστικής προσέγγισης και θεραπείας των χιλίων δύο προβλημάτων που έχει παρουσιάσει το συγκεκριμένο μέτρο.
Κρίνοντας, λοιπόν, την απόφαση για παράλειψη ΕΝΦΙΑ στις πληγέντες από τους σεισμούς περιοχές από την σκοπιά της χάραξης πολιτικής και της λεγόμενης λήψης δημοσιονομικών αποφάσεων έχουμε για μία ακόμα φορά στα χέρια μας μια ανεπαρκή απόφαση, η οποία είναι μονοδιάστατη και ταυτόχρονα μη ικανή να προλάβει τα αρνητικά αποτελέσματα που η ίδια θα επιφέρει. Τι σημαίνει αυτό:
Έχεις ένα μέτρο παράλογο στις προϋποθέσεις του.
Λες στην αρχή ότι αυτό θα εφαρμοστεί για όλους.
Και στην πορεία, αρχίζεις τις εξαιρέσεις.
Στην περίπτωση που το μέτρο δεν ήταν εξ αρχής παράλογο και υπήρχε ο παράγοντας εξαιρέσεων από έναν κανόνα, θα υπήρχαν χ αντιδράσεις. Εφόσον υφίσταται και ο παράγοντας του παράλογου, άρα του μη αποδεκτού για το κοινωνικό σύνολο, οι αντιδράσεις δεν μπορούν παρά να είναι 2χ τουλάχιστον. Όταν πάνω στην παραλογία αρχίζεις να παίζεις με το κοινό στο οποίο απευθύνεται, κάνεις εξαιρέσεις, επανεντάξεις και γενικότερα ‘πηγαινοέρχεσαι’ είναι θέμα χρόνου για το πράγμα να αρχίσει να ξεφεύγει, πρώτον από τα ίδια σου τα χέρια, αλλά δεύτερον και σημαντικότερον στο μυαλό αυτού στον οποίο απευθύνεσαι.
Ή το εφαρμόζεις για όλους με λίγα λόγια, ή – όπως θα έπρεπε εξ αρχής- για κανέναν, με αυτόν τον τρόπο. Και η επιλογή για έναν άνθρωπο που επιθυμεί η Ελλάδα να ξεφύγει από τις κακοδαιμονίες του παρελθόντος δεν θα μπορούσε να είναι παρά μόνο η δεύτερη. Ασχέτως του αν η φορολογία έχει δαιμονοποιηθεί στα πλαίσια της έλλειψης ρευστού στην χώρα και της ευρύτερης οικονομικής δυσχέρειας, είναι ταυτόχρονα κομμάτι ύψιστης σημασίας για την όλη λειτουργία ενός κράτους. Για τον λόγο αυτό, ο μηχανισμός της πρέπει να είναι σταθερός και ταυτόχρονα λογικός. Στα πλαίσια του φόρου για τα ακίνητα, έχουμε παραδείγματα χωρών όπως η Αγγλία, με το λεγόμενο council tax, οι προϋποθέσεις, οι τρόποι πληρωμής και τα αποτελέσματα της ύπαρξης των οποίων είναι ορατά και λογικά για κράτος και πολίτες. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει σε καμία περίπτωση στην Ελλάδα.
Αφήστε που με δύο χρόνια απαλλαγή στον ΕΝΦΙΑ μόνο για τους σεισμόπληκτους, από ό,τι δείχνουν τα πράγματα, μάλλον όλοι θα πρέπει να παρακαλάμε πια να κάνει σεισμό στην περιοχή μας. Που να το πρωτοπούμε, πώς όλες οι υπόλοιπες περιοχές, πλην αυτών που έχουν υποστεί σεισμό, θεωρούνται «ικανές» να συνεχίζουν να πληρώνουν έναν τέτοιο παράλογο φόρο και ότι μόνο ένας σεισμός πια μπορεί να μας σώσει από έναν ίσως από τους πιο παράλογα διατυπωμένους και υλοποιημένους φόρων των τελευταίων χρόνων, τον ΕΝΦΙΑ.
