«Κάλλιον το προλαμβάνειν… γιατί όμως δεν το τηρούμε;» είναι ένα διαχρονικό ερώτημα, που τίθεται συχνά -σε ρητορική μάλλον βάση- σε κάθε πτυχή της ελληνικής καθημερινότητας. Πιο απλά, πρέπει να συμβεί το κακό, για να αναγνωριστεί εκ των υστέρων, ό,τι έπρεπε να είχε γίνει, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα, ως πρόβλεψη, θα υπήρχε σε κάποιον νόμο…
Οι Έλληνες φαίνεται πως είναι “μαλωμένοι” με κάποιες λέξεις, στις οποίες έχουν προσδώσει αρνητική χροιά. Μία από αυτές είναι η λέξη “έλεγχος”, που στην περίπτωση αρκετών επιχειρήσεων, τείνει να ταυτίζεται με διαδικασίες αστυνομικού ή οικονομικού ελέγχου και επιβολής ποινών. Αυτό είναι και το βασικό πρόβλημα, που αντιμετωπίζουν, σήμερα, στην Ελλάδα οι Εσωτερικοί Ελεγκτές, που απασχολούνται υποχρεωτικά σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις και οργανισμούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Αντιμετωπίζονται ως οι “κακοί”.
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών (ΕΙΕΕ), που αριθμεί περισσότερα από 650 ενεργά μέλη σε όλη την Ελλάδα, αναγνωρίζει την αξία της έγκαιρης ενημέρωσης των πολιτών για το θέμα. “Αν καταφέρουμε με πολύ απλά λόγια να εξηγήσουμε σε ένα επτάχρονο παιδί, τι είναι ο εσωτερικός έλεγχος, γιατί είναι απαραίτητος και ότι δεν είναι κάτι κακό, καθώς ο οργανισμός θα πάρει αξία μέσω της διαδικασίας, θα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα” λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διοικητική διευθύντρια του ΕΙΕΕ Έφη Κόκκα.
Εξήγησε δε, ότι “σήμερα, όταν ακούει κάποιος για Εσωτερικό Έλεγχο δεν καταλαβαίνει τι είναι, νομίζει ότι έχει να κάνει με αστυνόμευση, γιατί πάντα η έννοια του ελέγχου έχει κάτι το αρνητικό ή νομίζει ότι είναι κάποιος ορκωτός λογιστής, που έρχεται να δει τα βιβλία της εταιρείας”.
“Δεν θα είχαμε τα εργατικά ατυχήματα”
Η δουλειά του Εσωτερικού Ελεγκτή, βεβαίως, δεν είναι πάντοτε ευχάριστη, ιδίως εάν η διαπιστώσεις του “μεταφράζονται” σε επιπλέον δαπάνες για τον Οργανισμό, τον οποίο ελέγχει.
Όταν πρόκειται για επιχειρήσεις, ο εσωτερικός έλεγχος αναφέρεται στο διοικητικό συμβούλιο, όχι στον διευθυντή ή στον πρόεδρο. Ο ελεγκτής θα πρέπει και να ελέγξει τις διαδικασίες της εταιρείας, π.χ. αν το Τμήμα Πωλήσεων κάνει σωστά τη δουλειά του, εάν το Τμήμα Προσωπικού στελεχώνεται από άτομα που διαθέτουν τα προαπαιτούμενα προσόντα κ.λπ.
“Ουσιαστικά, ο εσωτερικός ελεγκτής είναι αμερόληπτος, αντικειμενικός, δεν επηρεάζεται από προσωπικές σχέσεις και αγγίζει θέματα ευαίσθητα που δεν τα αγγίζει κανείς, όπως είναι τα θέματα απάτης” σημειώνει η κ. Κόκκα, εξηγώντας ότι “όταν ο εσωτερικός ελεγκτής εστιάζει στο γράμμα του νόμου ή στο να διαγνώσει πιθανούς κινδύνους, μπορεί να μην είναι ευχάριστος”.
“Όταν π.χ. λέει σε αυτήν την αίθουσα δεν έχουμε έξοδο διαφυγής ή δεν έχει εκπαιδευτεί ποτέ το προσωπικό, ότι σε περίπτωση πυρκαγιάς θα πρέπει να γίνουν δέκα ενέργειες, που δεν τις έχουν κάνει ποτέ, δεν είναι κάτι ευχάριστο. Γι’ αυτό αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη του εσωτερικού ελέγχου, όταν εκλείπει και όταν κάτι πάει στραβά. Όμως, την ευθύνη φέρει ο ελεγκτής, όταν έχει κάνει εκθέσεις, στις οποίες λέει ότι υπάρχουν αυτοί οι κίνδυνοι και πρέπει να λάβετε μέτρα, τα οποία μέτρα σημαίνει ή περισσότεροι άνθρωποι ή έξτρα χρήματα που πρέπει να επενδύσεις” σημειώνει η κ. Κόκκα, εκτιμώντας, στη λογική αυτή, ότι εάν ο εσωτερικός έλεγχος στις επιχειρήσεις λειτουργούσε, όπως θα έπρεπε “δεν θα είχαμε τα ατυχήματα στα καράβια, δεν είχαμε τα ατυχήματα ούτε στα διυλιστήρια”.
Παρά τις όποιες δυσκολίες στις περισσότερες επιχειρήσεις στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει ένας νόμος, ο οποίος περιγράφει το πλαίσιο λειτουργίας των Εσωτερικών Ελεγκτών, στη βάση των διεθνών προτύπων. Στους δημόσιους οργανισμούς, όμως υπάρχουν διαφορετικοί νόμοι, άλλος για τις ΔΕΚΟ, άλλος για τα νοσοκομεία, άλλος για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δημιουργώντας ένα τοπίο σύγχυσης.
Οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα θέματα του Εσωτερικού Ελέγχου παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε, χθες, στη Θεσσαλονίκη το ΕΙΕΕ.
