Όπως έδειξε μια νέα μελέτη, τα γονίδια του κάθε ανθρώπου επηρεάζουν το βιολογικό «ρολόι» του οργανισμού, με αποτέλεσμα ορισμένοι να βρίσκουν δύσκολο το πρωινό ξύπνημα, ενώ άλλοι να ξεκινούν τη μέρα τους από πολύ νωρίς, χωρίς να δυσανασχετούν.
Ο Μάικλ Γουίντον (του Πανεπιστημίου του Έξετερ) ένας από τους συγγραφείς που εργάστηκαν για τη συγκεκριμένη μελέτη- τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communication– ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η μελέτη μας επιβεβαιώνει ότι το αν είναι κανείς πρωινός ή βραδινός τύπος καθορίζεται, τουλάχιστον εν μέρει, από γενετικούς παράγοντες». Ο ίδιος πρόσθεσε: Η εν λόγω μελέτη δεν «απενοχοποιεί» μόνο όσους ξυπνούν αργά αλλά αποκαλύπτει και περισσότερες λεπτομέρειες για «τους μηχανισμούς που διέπουν το βιολογικό ρολόι των ανθρώπων».
Στο πλαίσιο της καινούριας μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομένα DNA περίπου 700.000 ανθρώπων, από βάσεις δεδομένων (UK Biobank και 23andMe) και συνέκριναν τα γονίδια των ανθρώπων που δήλωναν ότι είναι «πρωινοί» τύποι με εκείνα των «βραδινών τύπων». Η έρευνα οδήγησε στον εντοπισμό 327 νέων σημείων στα χρωμοσώματα (locus) που επηρεάζουν τον χρονότυπο, δηλαδή το αν κάποιος κοιμάται αργά ή νωρίς. Βάσει των αναλύσεων καταγράφτηκαν πάνω από 350 γονίδια τα οποία μπορεί να επηρεάζουν το βιολογικό μας «ρολόι» και κατ’ επέκταση τις συνήθειες του ύπνου μας.
Όπως έχουν τονίσει κατά καιρούς οι επιστήμονες, το βιολογικό μας «ρολόι» καθορίζει τις βασικές λειτουργίες του σώματος, που σχετίζονται με τον ύπνο, το αίσθημα της πείνας, το ανοσοποιητικό μας σύστημα και όχι μόνο. Από αρκετές μελέτες έχει καταστεί σαφές ότι η απορρύθμιση του βιολογικού μας «ρολογιού» μπορεί να έχει σχέση με διάφορες ασθένειες όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης και το Αλτσχάιμερ.
Συσχετίζοντας τη λειτουργία του βιολογικού μας «ρολογιού» με τις συνήθειες του ύπνου και τις διάφορες ασθένειες, οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης κάποια συσχέτιση μεταξύ των γονιδίων που καθορίζουν ότι κάποιος θα ξυπνά αργά με τον κίνδυνο εμφάνισης σχιζοφρένειας ή κατάθλιψης.
Πέραν το ότι χρειάζονται περισσότερες μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθεί πλήρως η ορθότητα των παραπάνω συμπερασμάτων, οι επιστήμονες τονίζουν επίσης ότι μπορεί τα γονίδια να επηρεάζουν την ώρα, τη στιγμή της ημέρας που ξυπνά κανείς, αλλά δεν καθορίζουν την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου μας.
Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι και άλλοι παράγοντες, εκτός από τους γενετικούς (όπως οι διατροφικές συνήθειες, η έκθεση στο τεχνητό φως, η σωματική άσκηση και οι δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουμε μέσα στη μέρα) επηρεάζουν επίσης τις συνήθειες του ύπνου μας.
