«Βρισκόμαστε εδώ, στις Βερσαλλίες, στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στη σκιά του μεγαλύτερου πολέμου που έχει γνωρίσει η ευρωπαϊκή ήπειρος μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την άφιξή του στην άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βερσαλλίες.
«Καταρχάς, θέλω να εκφράσω τον αποτροπιασμό μου για όσα συνέβησαν χθες στην Μαριούπολη: οι τραγικές εικόνες που είδαμε με τον βομβαρδισμό ενός μαιευτηρίου. Και να κάνω ακόμα μία φορά μια έκκληση για κατάπαυση του πυρός όσο το δυνατόν πιο σύντομα, αλλά και για ανθρωπιστικούς διαδρόμους έτσι ώστε όσοι θέλουν να εγκαταλείψουν τις εμπόλεμες ζώνες, να μπορέσουν να το κάνουν με ασφάλεια», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Και συμπλήρωσε: «Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις σημαντικές επιπτώσεις από αυτή την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Να επαναβεβαιώσουμε, προφανώς, την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την αποφασιστικότητά μας να συνεχίσουμε και να εντείνουμε -αν χρειαστεί- το πλαίσιο των κυρώσεων, έτσι ώστε να ασκήσουμε την μέγιστη δυνατή πίεση στην Ρωσία να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Θα συζητήσουμε, όμως, και τις επιπτώσεις των εξελίξεων, των γεωπολιτικών εξελίξεων, στην αγορά ενέργειας. Θέλω να θυμίσω ότι προχθές έστειλα στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μία επιστολή με την οποία ζητώ ευρωπαϊκή παρέμβαση ώστε να μπει πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου στη χονδρική αγορά. Απαιτείται μια ευρωπαϊκή αντίδραση έτσι ώστε να προστατεύσουμε καταναλωτές, επιχειρήσεις, αγρότες, από αυξομειώσεις στις τιμές του φυσικού αερίου και κατά συνέπεια της ηλεκτρικής ενέργειας, που δεν υπαγορεύονται από κανόνες προσφοράς και ζήτησης αλλά είναι αποτέλεσμα αποκλειστικά και μόνο κερδοσκοπίας στην αγορά του φυσικού αερίου».
Καταλήγοντας στη δήλωσή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε: «Θα συζητήσουμε, βεβαίως, και τα ζητήματα που αφορούν τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Η Ελλάδα είναι χώρα η οποία έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή αυτής της συζήτησης. Πιστεύουμε στην ανάγκη η Ευρώπη να ευθυγραμμίσει τη γεωπολιτική της ισχύ με τις οικονομικές της δυνατότητες. Και θα έλεγα ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία -τις τελευταίες 14 ημέρες- αποτέλεσαν ουσιαστικά τη βίαιη «ενηλικίωση» της ηπείρου μας. Και υπάρχει αυτή τη στιγμή η δυνατότητα και διαμορφώνεται, νομίζω, η συναίνεση για να μπορέσουμε να κινηθούμε πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο ουσιαστικά, πολύ πιο αποτελεσματικά σε αυτό το πεδίο.
Και βέβαια να εξαιρέσουμε ένα μέρος ή ενδεχομένως και όλες τις αμυντικές δαπάνες από τους υπολογισμούς του ελλείμματος, έτσι ώστε χώρες όπως η Ελλάδα οι οποίες ιστορικά ξοδεύουν περισσότερα σε αμυντικές δαπάνες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να μην τιμωρούνται γι’ αυτή τους τη στρατηγική επιλογή».
Οι έξι προτάσεις του πρωθυπουργού για κοινή ευρωπαϊκή παρέμβαση
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναφέρεται στην «αυξανόμενη οικονομική απειλή που αφορά την χονδρική αγορά φυσικού αερίου» και υπογραμμίζει πως «θα πρέπει άμεσα και αποφασιστικά να το αντιμετωπίσουμε, ώστε να αποτρέψουμε να επιφέρει επιπλέον κόστος στις ζωές των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις οικονομίες των κρατών-μελών και στην επιτυχή εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας». Επισημαίνει ότι «οι ασυνήθιστες εποχές επιβάλλουν ασυνήθιστα μέτρα» και ζητά κοινή παρέμβαση με έξι άμεσα και προσωρινά μέτρα. Προτείνει συγκεκριμένα:
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5. Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6. Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
