Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Έχοντας εξασφαλίσει την νίκη από την ανακήρυξη της Ιερουσαλήμ στο τσεπάκι του ο Πρόεδρος Τραμπ έβαλε πλώρη για την ολοκλήρωση μίας ιστορικής αναμόρφωσης του φορολογικού κώδικα, η οποία ήδη έχει γίνει δεκτή κατά πλειοψηφία από την Γερουσία. Όμως ποια είναι η γνώμη των αμερικανών πολιτών για την μεταρρύθμιση αυτή. Και τι περιλαμβάνει τελικά έτσι όπως έχει διαμορφωθεί από τα όργανα του Κογκρέσου.
Η Κυβέρνηση Τραμπ αναζητεί μία νίκη, στην εσωτερική πολιτική, μετά το φιάσκο με την ψήφιση του Obamacare. Η φορολογική μεταρρύθμιση, φαίνεται πως πρόκειται να είναι αυτό που θα δώσει πνοή στην κυβέρνηση, καθώς ήδη έχει περάσει από την Γερουσία και απομένει η Βουλή των Αντιπροσώπων να δώσει το «πράσινο φως» προκειμένου να γίνει πραγματικότητα ο νέος φορολογικός κώδικας που πρόκειται να δώσει μεγάλη ανάσα στις επιχειρήσεις.
Σε ότι αφορά την εξωτερική πολιτική, ήδη ο Τραμπ με την ανακήρυξη της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ κατάφερε να αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των Αμερικανοεβραίων ψηφοφόρων, καθώς μετά από δεκαετίες πρωτοκαθεδρίας των Δημοκρατικών πλέον διαφαίνεται η δυνατότητα των Ρεπουμπλικάνων να διεμβολίσουν το συγκεκριμένο κοινό – και βεβαίως την οικονομική και πολιτική επιρροή που διαθέτει.
Ένα δεύτερο στοιχείο είναι το τετελεσμένο που δημιουργεί η εν λόγω απόφαση πως είναι πρακτικά αδύνατο να ανακληθεί από οποιονδήποτε Αμερικανό πρόεδρο που θα αναλάβει μετά τον Τραμπ – ο οποίος άλλωστε εφαρμόζει αποφάσεις προκατόχων του. Έτσι λοιπόν η ανακήρυξη της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, απέκτησε χαρακτήρα status quo.
«Τζαρτζαρίσματα» στο Κογκρέσο
Οι Ρεπουμπλικάνοι στην Γερουσία ψήφισαν το φορολογικό νομοσχέδιο, ενώ στο Καπιτώλιο κυριαρχεί η επόμενη σημαντική πρόκληση αναφορικά με την πορεία του νομοσχεδίου της φορολογικής μεταρρύθμισης. Η πρόκληση αυτή, εντοπίζεται στην κοινή διάσκεψη μεταξύ των δύο νομοθετικών σωμάτων του Κογκρέσου.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει ήδη με ψήφους 222-192 την συγκρότηση της επιτροπής διάσκεψης με την Γερουσία, ενώ αργότερα προχώρησε και στον διορισμό των μελών της. Το αναφερόμενο νομοθετικό σώμα ψήφισε πρώτο μια διαφορετική έκδοση του φορολογικού νομοσχεδίου από αυτήν που ψηφίστηκε στην Γερουσία.
Έτσι, η συγκρότηση της επιτροπής διάσκεψης μεταξύ των δύο νομοθετικών σωμάτων έχει ως στόχο να «ενοποιήσει» τα δύο νομοσχέδια σ’ ένα νομοσχέδιο και μετά την διεξαγωγή ψηφοφορίας του ενοποιημένου νόμου για την φορολογική μεταρρύθμιση στα δύο νομοθετικά σώματα, αυτός ν’ αποσταλεί στον πρόεδρο Τραμπ για υπογραφή, πριν από τα Χριστούγεννα.
Οι Ρεπουμπλικάνοι πρέπει να κάνουν ουσιαστική δουλειά προκειμένου να ξεπεράσουν τα εμπόδια που βάζουν οι δύο διαφορετικές εκδόσεις του φορολογικού νομοσχεδίου. Κατά μία άποψη, το νομοσχέδιο που ψήφισε η Γερουσία καταργεί την υποχρεωτική ασφάλιση (individual mandate) που εδραίωσε η εφαρμογή του προγράμματος Obamacare.
Από την άλλη μεριά, το φορολογικό νομοσχέδιο που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων διατηρεί σε ισχύ την παραπάνω πρόβλεψη. Σε μία άλλη διάσταση, το νομοσχέδιο της Γερουσίας, διατηρεί το εναλλακτικό ελάχιστο επίπεδο φορολόγησης, το οποίο καταργείται από το νομοσχέδιο που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων.
Το νομοσχέδιο που ψήφισε η Γερουσία προβλέπει προσωρινή μείωση της φορολογίας για φυσικά πρόσωπα, ενώ από την άλλη μεριά, στο νομοσχέδιο της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι μειώσεις αυτές, έχουν μόνιμο χαρακτήρα. Το γενικό περίγραμμα των δύο εκδόσεων του φορολογικού νομοσχεδίου παραμένει το ίδιο, αλλά εκτιμάται ότι οι διαφορές που κατέστησαν πολύπλοκη την ψήφισή του μεταξύ της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας, θα απασχολήσουν το κύριο μέρος των εργασιών σύγκλισης από την επιτροπή της διάσκεψης.
Αντίθετη η κοινή γνώμη
Αντίθετοι στη φορολογική μεταρρύθμιση των Ρεπουμπλικανών, φαίνεται να είναι σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί, όπως δείχνει δημοσκόπηση της εταιρείας Ipsos και του πρακτορείου ειδήσεων Reuters.
Από τους ενήλικους Αμερικανούς που δήλωσαν ενημερωμένοι για το σχέδιο που προωθείται στο Κογκρέσο, το 49% είπε πως αντιτίθεται σε αυτό, ποσοστό που δεν έχει μεταβληθεί ουσιαστικά εδώ και εβδομάδες. Το 31% των ερωτηθέντων είπε ότι υποστηρίζει το νομοσχέδιο, ενώ το 20% απάντησε «δεν ξέρω».
Σε ερώτηση για τους χειρισμούς του Τραμπ στο πεδίο της φορολογικής πολιτικής, το 53% των ερωτηθέντων τούς αποδοκίμασε, το 38% τους επιδοκίμασε και ένα 9% απάντησε «δεν ξέρω».
Στην ερώτηση ποιος θεωρούν ότι θα ωφεληθεί περισσότερο από το σχέδιο νόμου των Ρεπουμπλικάνων, οι μισοί και πλέον από τους Αμερικανούς που ερωτήθηκαν απάντησαν είτε οι πλούσιοι ή οι μεγάλες εταιρείες των ΗΠΑ. Το 12% απάντησε «όλοι οι Αμερικανοί», το 8% «η μεσαία τάξη» και το 2% οι Αμερικανοί με τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Οι παρενέργειες
Ορισμένοι οικονομικοί αναλυτές θεωρούν πως η φορολογική μεταρρύθμιση του κώδικα πρόκειται να δημιουργήσει αρκετές παρενέργειες. Το σημείο όπου θα μπορούσαν να υπάρξουν οι παρενέργειες είναι ο τρόπος αύξησης των επενδύσεων. Άραγε από που θα μπορέσουν να έλθουν τα χρήματα την ώρα που στο σχέδιο νόμου δεν υπάρχει ούτε ένα στοιχείο που να κάνει τους Αμερικανούς να καταναλώνουν λιγότερο και να αποταμιεύουν περισσότερο, οπότε τα χρήματα θα πρέπει να προέλθουν από το εξωτερικό και ειδικά από την πώληση μετοχών, ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων σε ξένους, και μάλιστα σε τεράστια κλίμακα.
Η εισροή ξένων κεφαλαίων θα αύξανε τη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου και το εμπορικό έλλειμμα κατά περισσότερο από 6 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με την πιο συντηρητική ανάλυση. Το εμπορικό έλλειμμα θα οδηγούσε στην απώλεια 2 εκατ. θέσεων εργασίας στη μεταποίηση. Όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη, το μεγαλύτερο μέρος από τα κέρδη θα το καρπώνονταν οι ξένοι επενδυτές.
Η μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων δεν θα αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις, ενώ θα οδηγήσει σε εκρηκτική αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, οπότε για να περιοριστεί η προαναφερθείσα εξέλιξη πρόκειται να αυξηθούν οι φορολογικοί συντελεστές για την εργατική τάξη. Σύμφωνα, λοιπόν, με την επιτροπή φορολογικών υποθέσεων του Κογκρέσου, οι φόροι θα αυξηθούν, κατά μέσον όρο, για κάθε ομάδα με εισόδημα κάτω από 75.000 δολάρια τον χρόνο αλλά και για οικογένειες με υψηλότερο εισόδημα.
