Μεταβιβάσεις ακινήτων: Στην άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων που «μπλοκάρουν» τις μεταβιβάσεις των ακινήτων αποσκοπεί η κυβέρνηση καθιερώνοντας τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Μεταβίβασης Ακινήτου, που θα περαιώνει τις διαδικασίες σε σύντομo χρονικό διάστημα, υπό την προϋπόθεση ότι τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα είναι κτηματογραφημένα και τακτοποιημένα.
Το έργο, το οποίο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και θα τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή τις επόμενες ημέρες, προβλέπει την ανάπτυξη μίας διαδικτυακής πλατφόρμας διαχείρισης του ενιαίου Ηλεκτρονικού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτου, μέσω της οποίας θα συλλέγονται ηλεκτρονικά τα 17 δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη σύνταξη των συμβολαίων μεταβιβάσεων ακινήτων.
Η πλατφόρμα θα λειτουργεί στην ψηφιακή πύλη του Δημοσίου gov.gr. Mέσω αυτής, τα δεκάδες πιστοποιητικά και λοιπά δικαιολογητικά έγγραφα που απαιτούνται σήμερα για μία μεταβίβαση ακινήτου θα συγκεντρώνονται από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ΑΑΔΕ, δήμοι, Κτηματολόγιο, Τεχνικό Επιμελητήριο, ΕΦΚΑ) και θα καταχωρίζονται στον ηλεκτρονικό φάκελο του ακινήτου που πρόκειται να μεταβιβαστεί.
Μεταβιβάσεις ακινήτων: Η διαδικασία
Η συγκέντρωση των δικαιολογητικών θα πραγματοποιείται από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το μεταβιβαστικό συμβόλαιο, μετά από εξουσιοδότηση των συμβαλλομένων. Ο συμβολαιογράφος θα εισέρχεται με τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και θα υποβάλλει αίτημα σε κάθε φορέα χωριστά για την ηλεκτρονική χορήγηση των απαραίτητων πιστοποιητικών και λοιπόν δικαιολογητικών εγγράφων. Οταν θα έχει λάβει όλα τα δικαιολογητικά, αυτά θα «κλειδώνουν» στην πλατφόρμα και στη συνέχεια θα υποβάλλει ηλεκτρονικά τη δήλωση φόρου μεταβίβασης. Από κει και πέρα, η διαδικασία θα ολοκληρώνεται με την ηλεκτρονική μετεγγραφή του ακινήτου στο Κτηματολόγιο.
Με αυτή τη νέα ηλεκτρονική διαδικασία, οι φορολογούμενοι θα απαλλαγούν από τις επισκέψεις και την πολύωρη ταλαιπωρία σε εφορίες, δήμους, Κτηματολογικά Γραφεία και Πολεοδομίες, προκειμένου να υποβάλουν διά ζώσης αιτήματα για έκδοση των αναγκαίων δικαιολογητικών.
Γολγοθάς…
Επισημαίνεται ότι σήμερα για να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση ενός ακινήτου απαιτούνται: φορολογική ενημερότητα, πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, πιστοποιητικό ΔΟΥ περί μη οφειλής φόρου κληρονομιάς – δωρεάς, πιστοποιητικό για μη οφειλή προς ΟΤΑ, βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας κ.λπ. Για τη συγκέντρωση όλων αυτών των δικαιολογητικών ο φορολογούμενος μπορεί σήμερα να χρειαστεί ακόμη και 7 μήνες.
Στόχος της εφαρμογής του νέου συστήματος είναι η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας μεταβίβασης ακινήτου και η απεμπλοκή των υπάλληλων των εμπλεκόμενων φορέων και άλλων φυσικών προσώπων από τα ενδιάμεσα στάδια παροχής υπηρεσιών που απαιτούνται.
Διασύνδεση
Η διαδικτυακή πλατφόρμα διαχείρισης του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων απαιτεί τη διαλειτουργικότητα με τα πληροφοριακά συστήματα των εμπλεκόμενων φορέων και την ανάπτυξη υποσυστημάτων για την ανταλλαγή των επιθυμητών δεδομένων. Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου συνοδεύεται από τις εξής δράσεις:
* Διασύνδεση του συστήματος e-Αδειες με άλλα συστήματα (ΕΦΚΑ, Πυροσβεστική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Δασική Υπηρεσία και ΔΕΣΦΑ).
* Ψηφιοποίηση των διαδικασιών επιθεώρησης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
* Κατάργηση της κοινοποίησης της επιφάνειας του κτιρίου στον ΔΕΔΔΗΕ και ολοκλήρωση της ενοποίησης του συστήματος δήλωσης τετραγωνικών μέτρων στους δήμους.
* Λειτουργία της πλατφόρμας για την απόκτηση άδειας κατασκευής.
Στα… σκαριά και μητρώο ιδιοκτητών και ενοικιαστών
Από τη δική της πλευρά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) θα προχωρήσει εντός του 2023 στη δημιουργία μίας νέας ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων που θα περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία όχι μόνο για τα ακίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι, αλλά ακόμη και για τα ακίνητα που μισθώνουν. Το νέο αυτό ηλεκτρονικό αρχείο θα ονομάζεται Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων και θα περιλαμβάνει τα στοιχεία του ηλεκτρονικού «Περιουσιολογίου» που έχει δημιουργήσει εδώ και πολλά έτη η ΑΑΔΕ βάσει των υποβληθεισών δηλώσεων Ε9 των φυσικών και νομικών προσώπων.
Μισθώσεις
Θα περιλαμβάνει, επίσης, και όλα τα στοιχεία για τις μισθώσεις ακινήτων, αφού σ’ αυτό οι μεν ιδιοκτήτες θα υποχρεούνται να δηλώνουν σε ξεχωριστά πεδία εάν εκμισθώνουν τα ακίνητά τους, οι δε ενοικιαστές θα πρέπει να εμφανίζουν τα ακίνητα για τα οποία καταβάλλουν ενοίκια και να δηλώνουν και τα ποσά των μηνιαίων και ετήσιων μισθωμάτων που πληρώνουν.
Σε κάθε περίπτωση, κάθε φορολογούμενος-χρήστης του νέου αυτού μητρώου θα έχει τη δυνατότητα να βλέπει από τη μία πλευρά πλήρη και αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα που έχει στην κατοχή του και από την άλλη πλευρά πλήρη και αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα που χρησιμοποιεί ως ενοικιαστής. Θα μπορεί επίσης να έχει στη διάθεσή του καταγεγραμμένα και όλα τα στοιχεία σχετικά με το ύψος των εισοδημάτων του από ενοίκια ή και των δαπανών του για ενοίκια.
Ενημέρωση
Ουσιαστικά, το νέο αυτό μητρώο θα έχουν υποχρέωση να το ενημερώνουν τόσο οι ιδιοκτήτες όσο και οι ενοικιαστές ακινήτων. Συγκεκριμένα, το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων θα ενημερώνεται αυτόματα κάθε φορά που θα υποβάλλεται από ιδιοκτήτη ακινήτου και θα γίνεται αποδεκτή από τον ενοικιαστή του ίδιου ακινήτου δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης. Επίσης, το μητρώο αυτό θα ενημερώνεται αυτόματα κάθε φορά που ένας ιδιοκτήτης θα δηλώνει τη λύση της μίσθωσης ενός ακινήτου του.
Επικοινωνία…
Τα δεδομένα αυτού του μητρώου θα διασυνδεθούν:
1) Με το ηλεκτρονικό αρχείο των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, προκειμένου τα εισοδήματα που αποκτούν οι ιδιοκτήτες από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας τους να προσυμπληρώνονται από την ΑΑΔΕ στα έντυπα Ε1 και Ε2 των φορολογικών τους δηλώσεων, οι δε δαπάνες των ενοικιαστών για πληρωμές μισθωμάτων να προσυμπληρώνονται κι αυτές στα δικά τους έντυπα Ε1 και να μη χρειάζεται ουσιαστικά καμία πρόσθετη ενέργεια συμπλήρωσης στοιχείων τόσο από τους ιδιοκτήτες όσο και από τους ενοικιαστές. Ετσι, τα ποσά των φορολογητέων εισοδημάτων από ακίνητα, αλλά και τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες θα υπολογίζονται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, χωρίς να χρειάζεται καμία πρόσθετη ενέργεια συμπλήρωσης στοιχείων από τους φορολογούμενους ιδιοκτήτες και ενοικιαστές.
2) Με τα δεδομένα που έχουν δηλωθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο, προκειμένου να εντοπιστούν και να διορθωθούν αποκλίσεις στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί από τους ιδιώτες και από το Δημόσιο, αλλά και να αποκαλυφθούν και να αποτυπωθούν οι διαφορές και οι διεκδικήσεις μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου επί αμφισβητούμενων εκτάσεων.
Σε όσες περιπτώσεις διαπιστώνονται διαφορές στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στην ΑΑΔΕ και στο Κτηματολόγιο οι ιδιοκτήτες θα καλούνται να υποβάλουν διορθωτικές-τροποποιητικές δηλώσεις Ε9, προκειμένου να διορθώσουν τις διαφορές και οι δηλώσεις Ε9 να συμφωνούν πλήρως με τις δηλώσεις του Κτηματολογίου. Οι ιδιοκτήτες θα καλούνται δηλαδή να δηλώσουν στη Φορολογική Διοίκηση (στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) τα πραγματικά στοιχεία όλων των ακινήτων τους, όπως αυτά έχουν ήδη περιληφθεί στο Κτηματολόγιο.
