Στις αρχές Μαρτίου, όταν οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας προειδοποιούσαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κινδυνεύουν να έχουν ελλείψεις στις ιατροφαρμακευτικές προμήθειες, όπως οι μάσκες και οι αναπνευστήρες, ο Donald Trump αντιστάθηκε στις προειδοποιήσεις για να επικαλεσθεί τον νόμο για τις αμυντική παραγωγή, έναν νόμο του 1950 που δίνει στον πρόεδρο ευρείες εξουσίες προκειμένου με την σειρά του να δώσει προτεραιότητα στην παραγωγή ορισμένων στοιχείων όταν κρίνονται σημαντικά για την εθνική ασφάλεια. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, είπε, «Δεν το χρειαζόμαστε». Τέλος, την Πέμπτη, ο Trump επικαλέστηκε τον νόμο αυτό για να δώσει εντολή στους προμηθευτές των κατασκευαστών ελίκων για να τους δώσει τα αγαθά που χρειάζονται για να επιταχύνουν την παραγωγή.
Κάθε μέρα, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, η εξάπλωση του κορωναϊού μετασχηματίζει την αμερικανική πολιτική. Αν γυρίσουμε το χρόνο πίσω θα δούμε ότι οι θανατηφόρες πανδημίες και οι μεγάλοι πόλεμοι μπορούν να έχουν τεράστιες πολιτικές και οικονομικές συνέπειες. Μάλιστα ο ιστορικός Walter Scheidel, στο βιβλίο του «The Great Leveler», χαρακτήρισε τις πανδημίες και τους πολέμους ως τους δύο από τους «τέσσερις ιππείς» που έχουν ισοπεδώσει την οικονομική ανισότητα σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. (Οι άλλοι δύο ήταν οι επαναστάσεις και οι κρατικές αποτυχίες.)
Φυσικά όλες αυτές οι εξελίξεις διήρκεσαν χρόνια. Μπορούμε να ελπίζουμε ότι αυτή η φρικτή υγειονομική κρίση θα είναι επίσης προσωρινή. Η καθημερινή ζωή έχει μεταμορφωθεί. σε μόλις δύο εβδομάδες, όταν σχεδόν δέκα εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν καταθέσει αιτήσεις ανεργίας. και νωρίτερα αυτή την εβδομάδα μια ομάδα εργασίας του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι ο αριθμός των νεκρών θα μπορούσε τελικά να φτάσει τις διακόσιες σαράντα χιλιάδες. Όπως συμβαίνει και με το καθεστώς πολέμου, οι άνθρωποι φοβούνται, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η κρισιμότητα και η σημασία μίας ισχυρής κυβέρνησης
Το ευρύ κοινό μπορεί να μην έχει κατανοήσει πλήρως μερικές από τις οικονομικές περιπλοκές, αλλά σίγουρα βλέπει την επείγουσα ανάγκη για καθολική υγειονομική περίθαλψη. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσίευσε η Morning Consult νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η καθαρή υποστήριξη για το Medicare for All – όσοι το υποστηρίζουν, μείον εκείνους που το αντιτίθενται – έχει αυξηθεί κατά 9 μονάδες. Ο ιός δεν ενισχύει μόνο την ανάγκη για δημόσια ιατρική περίθαλψη, αλλά πλήρως το μοντέλο της ιδιωτικής ασφάλισης, κυρίως γιατί η φροντίδα των ασθενών που νοσούν με κορωνοϊό είναι εξαιρετικά δαπανηρή.
Πολλά εξαρτώνται από τη διάρκεια της πανδημίας, φυσικά. Εάν η απαγόρευση κυκλοφορίας αποδειχτεί ότι είναι μικρή σε διάρκεια – για παράδειγμα διαρκέσει δύο με τρεις μήνες – η οικονομία και οι αγορές θα μπορούσαν να ανακάμψουν αρκετά γρήγορα. Αλλά όσο περισσότερο συνεχίζεται η πανδημία και όσο πιο θανατηφόρα γίνεται, τόσο μεγαλύτερη πίεση θα ασκηθεί για μεγαλύτερη κυβερνητική παρέμβαση διαφόρων μορφών.
Ήδη το φαινόμενο των σκληρών μέτρων από την κυβερνητική πλευρά έχει αρχίσει να κάνει δηλά δηλά την εμφάνιση του καθώς ήδη απευθύνεται το αίτημα για κατασκευή hotspots προκειμένου να απομονωθούν τα άτομα που έχουν τον κορωνοϊό, ενώ ενισχύεται με τις δηλώσεις Τραμπ περί «ιού της Κίνας»
Καθώς η πανδημία εντείνεται, θα μπορούσε να οδηγήσει στην αύξηση της ξενοφοβίας, στην περαιτέρω ένταση των περιφερειακών διαιρέσεων και ακόμη και στις απαιτήσεις για αυταρχικά μέτρα, τα οποία ο Trump, θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί καθώς έχει συμφιλιωθεί με την ιδέα του ως πολέμαρχου.
Παρόλα αυτά ο κορωνοϊός μετατοπίζει τις τεκτονικές πλάκες που υπόκεινται στην αμερικανική πολιτική και, όπως συμβαίνει και με την πρόοδο του ίδιου του ιού, το εύρος πιθανών αποτελεσμάτων είναι εξαιρετικά μεγάλο.
New Yorker: The Coronavirus Is Transforming Politics and Economics
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής
