Το σημερινό μοντέλο επιστήμης της αειφορίας πρέπει να επανασχεδιαστεί ώστε να μπορέσει να ακολουθήσει τις σύνθετες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, υποστηρίζει η Παγκόσμια Επιτροπή Επιστημονικών Αποστολών για την Αειφορία, υψηλόβαθμο όργανο που δημιουργήθηκε το 2021 από το Διεθνές Συμβούλιο για την Επιστήμη και στην οποία συμμετέχουν πολιτικοί ηγέτες, επιστήμονες και προσωπικότητες παγκοσμίου κύρους.
Σε έκθεση που παρουσιάστηκε στο Πολιτικό Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών, η Επιτροπή προειδοποιεί ότι ο σχεδιασμός, η χρηματοδότηση και οι επιστημονικές πρακτικές σήμερα δεν καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν τα σύνθετα παγκόσμια προβλήματα στο βαθμό και στην ταχύτητα που είναι απαραίτητα.
Για την επιδιόρθωση αυτής της κατάστασης, η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός φιλόδοξου δικτύου «επιστημονικών αποστολών» κόστους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως σε περιφερειακά κέντρα αειφορίας σε όλο τον κόσμο.
Τα κέντρα αυτά θα απασχολούνται με θέματα σύνθετα και ιδιαίτερα για κάθε περιοχή, από την κλιματική αλλαγή και την επισιτιστική ανασφάλεια μέχρι την ασφάλεια των υδάτινων πόρων και την καθαρή ενέργεια, μέσω μιας συστηματικής εξέτασης των προβλημάτων από κοινού με τα εμπλεκόμενα μέρη στις περιοχές που είναι απαραίτητο, ειδικότερα στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.
Μια συλλογική επένδυση τέτοιου είδους δεν θα αντιπροσώπευε ούτε το 1 τοις εκατό του παγκόσμιου ετήσιου προϋπολογισμού για έρευνα και ανάπτυξη, όμως θα επιτάχυνε σημαντικά την πρόοδο για την επίτευξη των στόχων της Ατζέντας 2030.
«Με τον ίδιο τρόπο που η διεθνής κοινότητα εκμεταλλεύτηκε τις σπουδαίες επιστημονικές γνώσεις για την κατασκευή σημαντικών υποδομών όπως το CERN, θα πρέπει να υιοθετήσει μια παρόμοια στάση, ιδιαίτερα στις πιο φτωχές χώρες, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αειφόρου ανάπτυξης» σημειώνει η Ιρίνα Μπόκοβα, πρώην Γενική Διευθύντρια της UNESCO και συν-πρόεδρος της Επιτροπής.
Από την πλευρά του, ο Csaba Korösi, πρόεδρος της 78ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, δήλωσε ότι «πλέον η αειφορία δεν είναι μια φιλοδοξία, αλλά μια ανάγκη. Για να βρούμε ολοκληρωμένες και βιώσιμες λύσεις, οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να υποστηρίζονται από αποδείξεις με επιστημονική βάση».
