Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Όσο εξελίσσεται η κατάσταση στην Βενεζουέλα μία φράση, του Δάντη, έρχεται στο νου πολλών αναλυτών «ο δρόμος για την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις». Και φυσικά μιλάμε για το modus operandi του Προέδρου της Βενεζουέλας, ο οποίος δεν έχει περάσει απαρατήρητος από την διεθνή κοινότητα.
Ήδη η Αμερική έχει επιβάλλει κυρώσεις κατά του καθεστώτος Μαδούρο, η Ευρώπη έχει βγει κυριολεκτικά στα «κάγκελα» με τα πεπραγμένα του διαδόχου του Τσάβες και ο ΟΗΕ έχει καταδικάσει με πολλούς τρόπους τις πράξεις αυτές. Ήδη λοιπόν ο Μαδούρο κατόπιν της εκλογής της Συντακτικής Συνέλευσης, προχώρησε στην απόλυση της Ορτέγκα και στην σύλληψη των μελών της αντιπολίτευσης.
Σαν να μην έφταναν αυτά, η Συντακτική Συνέλευση αποφάσισε ότι θα έχει την δικαιοδοσία της νομοθεσίας, αφήνοντας στην ουσία το νομοθετικό σώμα της χώρας, χωρίς καμία αρμοδιότητα. Συγκεκριμένα, η Συνέλευση των 545 μελών ανακοίνωσε, εκδίδοντας επίσημο διάταγμα, ότι αποφάσισε να «αναλάβει την εξουσία να νομοθετεί επί των θεμάτων που στοχεύουν άμεσα στην εγγύηση της διατήρησης της ειρήνης, της ασφάλειας, της εθνικής κυριαρχίας, του κοινωνικού- οικονομικού συστήματος, των αγαθών του Κράτους και της υπερίσχυσης των δικαιωμάτων των Βενεζουελάνων».
Οι κυρώσεις των ΗΠΑ
Μετά την απειλή ότι θα στείλει στρατεύματα στην Βενεζουέλα, η Διοίκηση Τραμπ επέβαλλε κυρώσεις στην Βενεζουέλα, τόσο οικονομικές, όσο και εμπορικές. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα, ώστε να εφαρμοστούν με άμεσο τρόπο, μέσω του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών, κυρώσεις στην οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Βενεζουέλας.
Οι κυρώσεις που επέβαλλε ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι οι ακόλουθες:
Το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ δίνει συνέχεια στο εκτελεστικό διάταγμα 13692 της 8ης Μαρτίου 2015, που εκδόθηκε από τον Μπαράκ Ομπάμα, όπου η Βενεζουέλα χαρακτηρίστηκε «ασυνήθιστη και έκτακτη απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ».
Οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ λειτουργούν άμεσα κατά της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Αυτές απαγορεύουν σε «κάθε πρόσωπο, οργανισμό, εταιρεία ή ένωση που εδρεύει νόμιμα ή ασκεί δραστηριότητες στις Ηνωμένες Πολιτείες να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες με νέα χρεωστικά ομόλογα που εκδίδονται από οποιοδήποτε θεσμό της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, δηλαδή ομολογά που εκδίδονται από την κεντρική τράπεζα της Βενεζουέλας ή τη δημόσια εταιρεία Pdvsa», αναφέρει η ανάλυση της Misión Verdad (Αποστολή Αλήθειας).
To εκτελεστικό διάταγμα δεν επηρεάζει άμεσα τα ομόλογα που έχουν ήδη εκδοθεί από το κράτος και την PDVSA, τα οποία βρίσκονται ήδη στα χέρια των κατόχων, των ιδιωτών, των εταιρειών και των οικονομικών οργανισμών των ΗΠΑ. Αλλά με τις κυρώσεις, αυτά χαρακτηρίζονται ως «επισφαλή ομόλογα», γεγονός που θέτει τη Βενεζουέλα σε «ζώνη κινδύνου» για επενδύσεις στην αγορά ομολόγων, παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι ένας αξιόπιστος πληρωτής.
Αυτές τις νέες κυρώσεις που επηρεάζουν άμεσα την οικονομία της Βενεζουέλας τις ζητούσαν για μήνες οι ηγέτες της αντιπολιτευόμενης Στρογγυλής Τράπεζας Δημοκρατικής Ενότητας (MUD), κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους στις ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών, ο δεξιός Χούλιο Μπόρχες, ο οποίος εξετάζεται από τη Συντακτική Εθνοσυνέλευση (ANC) για ενέργειές του εναντίον της χώρας.
Οι ενέργειες των ΗΠΑ ενάντια στη Βενεζουέλα κλείνουν για το κράτος της Βενεζουέλας και την PDVSA (Πετρελαϊκή Εταιρεία της Βενεζουέλας) τις πόρτες των χρηματοπιστωτικών αγορών που συνδέονται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μπορούσαν να προσφέρουν ομόλογα για να χρηματοδοτήσουν και να εισφέρουν στη χώρα συνάλλαγμα. Ως εκ τούτου, έχουν επηρεαστεί οι πρόσφατες συμπράξεις της PDVSA με τις κινεζικές και ρωσικές εταιρείες για εξόρυξη πετρελαίου στη ζώνη του Ορινόκο Ούγκο Τσάβες.
Το μέτρο αυτό στοχεύει να οδηγήσει τη Βενεζουέλα σε αθέτηση ή μη πληρωμή του εξωτερικού της χρέους. Τους τελευταίους 24 μήνες, η Βενεζουέλα και η PDVSA έχουν πληρώσει περισσότερα από 65 δισεκατομμύρια δολάρια για τις υποχρεώσεις τους.
Η εμπλοκή της Ευρώπης στην Βενεζουέλα
Ήδη σχεδόν όλοι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν καταδικάσει με κάθε τρόπο την προβλεπόμενη αλλαγή του καθεστώτος της Βενεζουέλας, ενώ παράλληλα Μακρόν, Μέρκελ, Μέι και Ραχόι έχουν προσκαλέσει τα μέλη της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας.
Μάλιστα ο Μακρόν προσκάλεσε μέσω του διαδικτυακού του λογαριασμού στο Twitter τους ηγέτες της αντιπολίτευσης και συγκεκριμένα την Lilian Tintori, σύζυγο του Leopoldo Lopez, ιστορικού αντιπάλου του Νικολά Μαδούρο
H νεαρή γυναίκα, μάλιστα, αναμένεται να συναντηθεί με τον γάλλο πρόεδρο, μαζί με τον Julio Borges, πρόεδρο της βουλής της Βενεζουέλας και επίσης δεδηλωμένο εχθρό του Μαδούρο. Ωστόσο, όπως έγραψε στον λογαριασμό της στο Twitter, το περασμένο Σάββατο, της έχει απαγορευθεί η έξοδος από την Βενεζουέλα.
Η στάση Πούτιν
Την ώρα που Ευρώπη και Αμερική καταγγέλλουν με όλους τους τρόπους την Βενεζουέλα για την συνταγματική αλλαγή που επιδιώκεται από την κυβέρνηση Μαδούρο, η Ρωσία σπεύδει να βοηθήσει την Βενεζουέλα, με ένα μεγάλο αντάλλαγμα, το πετρέλαιο.
Συγκεκριμένα, εδώ και αρκετό καιρό η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Βενεζουέλας (PDVSA) βρίσκεται σε μυστικές διαπραγματεύσεις με τον ρωσικό πετρελαϊκό κολοσσό Rosneft, προσφέροντας μερίδιο σε εννέα από τις πλέον παραγωγικές πετρελαιοπηγές της χώρας.
Η Rosneft έχει προσφέρει ήδη περισσότερα από ένα δισ. δολάρια τον Απρίλιο στην PDVSA, ενώ ήδη δύο φορές η κυβέρνηση του Καράκας χρησιμοποίησε ρωσικά κεφάλαια για να προλάβει την πτώχευση. Η ρωσική εταιρεία έχει αναλάβει μάλιστα ρόλο διαμεσολαβητή, προωθώντας το πετρέλαιο της PDVSA σε ξένους αγοραστές. Το μεγαλύτερο μέρος από τα αποθέματα αυτά καταλήγει σε αμερικανικά διυλιστήρια, παρά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, καθώς πωλείται μέσω ιδιωτικών εταιρειών.
Η Rosneft προωθεί σήμερα 225.000 βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα από τη Βενεζουέλα, ποσοστό 13% των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Στελέχη της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, όμως, εκτιμούν πως η Ρωσία εκμεταλλεύεται το Καράκας. «Η Rosneft γνωρίζει ότι έχει να κάνει με μια αδύναμη κυβέρνηση, που χρειάζεται μετρητά. Φέρονται σαν καρχαρίες», λέει ο Ελιάς Μάτα, βουλευτής της αντιπολίτευσης.
Την ώρα που πολλές πολυεθνικές σε όλο τον κόσμο αποσύρουν τις δραστηριότητές τους από τη Βενεζουέλα, η Rosneft ακολουθεί αντίθετη οδό, εξαγοράζοντας πετρελαϊκά αποθέματα και επεκτείνοντας τα κεντρικά γραφεία της στο Καράκας. Η ρωσική εταιρεία αγόρασε πρόσφατα πέντε πηγές στην περιοχή του Ορινόκου, όπου εντοπίζονται τα μεγαλύτερα αποθέματα αργού πετρελαίου στη χώρα.
Η συνταγματική ανατροπή του Μαδούρο
Πολλοί αναρωτιούνται αν βάσει των ισχυόντων νόμων της Βενεζουέλας θα μπορούσε να γίνει ανατροπή του Προέδρου Μαδούρο. Βάσει του συντάγματος της χώρας μία ανατροπή του είναι συνταγματική, καθώς το Σύνταγμα της Βενεζουέλας, προβλέπει ότι μόλις ο πρόεδρος συμπληρώσει 3 χρόνια στην εξουσία, υπάρχει η δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφίσματος, με το ερώτημα της συνέχισης της παραμονής του στην εξουσία ή της προκήρυξης πρόωρων εκλογών.
Ο Μαδούρο όμως, όχι μόνο δεν σεβάστηκε το Σύνταγμα και αρνήθηκε να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, ακόμα και μετά την συγκέντρωση των υπογραφών από την αντιπολίτευση, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει επιτρέψει να πραγματοποιηθούν ούτε οι δημοτικές εκλογές, οι οποίες έπρεπε να είχαν γίνει από το 2016!