Eντονη ανησυχία για τα προβλεπόμενα στο Σχέδιο Νόμου του υπουργείου Παιδείας «Συνέργειες Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι., πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πειραματικά σχολεία, Γενικά Αρχεία του Κράτους και λοιπές διατάξεις», εκφράζει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η Σύγκλητος του Ιδρύματος εξέδωσε ψήφισμα, στο οποίο επισημαίνει πως μέσα από το πολυνομοσχέδιο ιδρύονται Σχολές και Τμήματα, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε μελέτη σκοπιμότητας, ενώ τα προτεινόμενα εκ του μηδενός Τμήματα θεραπεύουν, όπως σημειώνεται, επιστημονικές περιοχές ήδη κορεσμένες στη χώρα μας και δεν διαφαίνεται να προσφέρουν ευοίωνες προοπτικές απασχόλησης στους μελλοντικούς αποφοίτους τους. Προβλέπει, δε, ότι με το ισχύον νομικό πλαίσιο για τις μετεγγραφές φοιτητών, μεγάλο μέρος φοιτητών των αντίστοιχων νέων Τμημάτων θα μετακινηθεί προς τα κεντρικά πανεπιστήμια, καθιστώντας δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στα Τμήματα του ΑΠΘ. Στο ψήφισμα διευκρινίζεται πως το ΑΠΘ πρότεινε στο Υπουργείο ένα σχέδιο ανάπτυξης, που προβλέπει την ίδρυση τεσσάρων νέων Τμημάτων με συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα στο ψήφισμα αναφέρεται ότι:
-Με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ιδρύονται Σχολές και Τμήματα από συνέργειες Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι. χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε μελέτη σκοπιμότητας, όπως στοιχειωδώς απαιτείται ακόμη και για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Πολλά από τα προτεινόμενα εκ του μηδενός Τμήματα θεραπεύουν επιστημονικές περιοχές ήδη κορεσμένες στη χώρα μας και δεν δια-φαίνεται να προσφέρουν ευοίωνες προοπτικές απασχόλησης στους μελλοντικούς αποφοίτους τους.
-Χωρίς να είναι σαφής η ύπαρξη οποιασδήποτε στρατηγικής για τα επαγγέλματα του Μηχανικού και τις προοπτικές ανάπτυξης των Σχολών των Μηχανικών, με το άρθρο 66 δίνεται η άμεση δυνατότητα στα Τμήματα Σχολών Μηχανικών που δεν εντάσσονται σε υφιστάμενες Πολυτεχνικές Σχολές να αυξήσουν τη διάρκεια των σπουδών τους από οκτώ σε δέκα εξάμηνα. Τα Τμήματα αυτά, στη συνέχεια, αντιστοιχίζονται με Τμήματα Πολυτεχνικών Σχολών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) και εντάσσονται σε Πολυτεχνικές Σχολές, οι οποίες, εάν δεν υπάρχουν, ιδρύονται με υπουργική απόφαση. Η αξιολόγηση της διαδικασίας «Πολυτεχνειοποίησης» αυτών των Σχολών Μηχανικών προβλέπεται να γίνει με την υποβολή «ενδεικτικών προγραμμάτων σπουδών», που θα εγκριθούν από ειδική Επιτροπή του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και όχι από το αρμόδιο για εκπαιδευτικά θέματα Υπουργείο Παιδείας. Η διαδικασία αυτή ξεπερνά κάθε έννοια ακαδημαϊκής δεοντολογίας και σε καμία περίπτωση δεν διασφαλίζει την ποιότητα των σπουδών του Μηχανικού.
-Η δημιουργία, με την παραπάνω συνοπτική διαδικασία, νέων Σχολών (Πολυτεχνικών, Γεωπονικών κ.λπ.) θα οδηγήσει νομοτελειακά σε υπερπροσφορά επιστημόνων, ενώ η απασχόληση των πτυχιούχων των περισσοτέρων συναφών Τμημάτων ήδη βρίσκεται σε ύφεση, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης. Και, εάν η υψηλή ποιότητα των γνώσεων που αποκτούν οι νέες και νέοι στα ελληνικά Πανεπιστήμια αποτελεί σήμερα το βασικό προσόν για την επαγγελματική τους ένταξη, αυτό διακυβεύεται από την υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Ουσιαστικά υπονομεύεται και το μέλλον της χώρας μας, εφόσον η ανάπτυξή της βασίζεται στις ποιοτικές πανεπιστημιακές σπουδές των Ελλήνων επιστημόνων. Παρά τις γνωστές συνθήκες υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου, προκρίνονται πολιτικές, οι οποίες, αντί να στηρίξουν τις υφιστάμενες Σχολές –Τμήματα των οποίων έχουν χάσει έως και το 60% των μελών ΔΕΠ– δημιουργούν νέες Σχολές, η στελέχωση των οποίων φαίνεται να απορροφά σημαντικό μέρος των ήδη περιορισμένων πόρων. Αναπόφευκτο αποτέλεσμα της ίδρυσης τόσο μεγάλου αριθμού νέων Τμημάτων θα είναι η υποβάθμιση της ποιότητας των σπουδών
-Με το ισχύον «χαλαρό» νομικό πλαίσιο για τις μετεγγραφές φοιτητών, μεγάλο μέρος φοιτητών των αντίστοιχων νέων Τμημάτων θα μετακινηθεί προς τα κεντρικά πανεπιστήμια, καθιστώντας δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στα Τμήματα του ΑΠΘ. Αν ένας στόχος της μεταρρύθμισης αυτής είναι η ενίσχυση της Περιφέρειας, τότε θα πρέπει να αναμένεται η άμεση και πλήρης κατάργηση των μετεγγραφών, εφόσον θα μπορεί πλέον κάθε υποψήφιος να επιλέγει τη Σχολή που επιθυμεί με βάση μια νέα σειρά κριτηρίων.
-Η δημιουργία νέων προγραμμάτων σπουδών θα πρέπει να ακολουθεί την προβλεπόμενη διαδικασία που ορίζει η ΑΔΙΠ και να συνυπολογίζει την επαρκή στελέχωση των Τμημάτων στα οποία θα λειτουργεί το Πρόγραμμα Σπουδών, καθώς και την ύπαρξη της απαραίτητης υλικοτεχνικής υποδομής. Επιδιώκοντας την αριστεία στην ποιότητα σπουδών, η Σύγκλητος του ΑΠΘ προτείνει την ενίσχυση των διαδικασιών της ΑΔΙΠ με την καθιέρωση δεικτών ελέγχου ποιότητας των Προ-γραμμάτων Σπουδών.
-Το ΑΠΘ πρότεινε στο Υπουργείο ένα σχέδιο ανάπτυξης, που προβλέπει την ίδρυση τεσσάρων νέων Τμημάτων με συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Το διδακτικό έργο όλων των νέων Τμημάτων θα υποστηριχθεί μερικώς από υπηρετούντες σήμερα καθηγητές άλλων Τμημάτων. Τα νέα Τμήματα θα λειτουργήσουν μόνον εφόσον η Σύγκλητος του Ιδρύματος διαπιστώσει ότι έχουν εξασφαλισθεί επαρκές νέο προσωπικό και οι απαραίτητες υποδομές. Το ΑΠΘ ελπίζει ότι η τεκμηριωμένη αυτή πρόταση θα συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που θα κατατεθεί στη Βουλή.
Απόσυρση διατάξεων ζητά και το ΤΕΕ
Να αποσυρθούν διατάξεις του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας που συζητείται στη Βουλή για κατ’ απονομήν αναγόρευση των τμημάτων Τ.Ε.Ι. σε τμήματα διπλωματούχων Μηχανικών πενταετών σπουδών, που διακυβεύουν το δημόσιο συμφέρον, ζητεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με ανακοίνωσή του.
«Το ΤΕΕ ζητά από τον Υπουργό Παιδείας να αποσύρει το νομοσχέδιο, ώστε να προηγηθεί σύντομη, αλλά ουσιαστική διαβούλευση».
«Η κατ’ απονομήν αναγόρευση των τμημάτων Τ.Ε.Ι. σε τμήματα διπλωματούχων Μηχανικών 5ετών σπουδών διακυβεύει το δημόσιο συμφέρον, τόσο διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ποιότητας, όσο και διότι αποδιαρθρώνει την τεχνική πυραμίδα όπου όλοι μπορεί να έχουν ρόλο, ενώ αντίθετα ενισχύει πολλαπλάσια την ανεργία για όλους!»
Αυτά αναφέρει, μεταξύ άλλων, το ψήφισμα της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, της λεγόμενης «Βουλής των Μηχανικών», που εγκρίθηκε με διαπαραταξιακή εισήγηση και κατά πλειοψηφία, με βάση ψήφισμα που κατέθεσαν τα μέλη του Προεδρείου της Αντιπροσωπείας (Τώνια Μωροπούλου, Δημήτρης Παπαγιαννίδης, Χάρης Δούκας) και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ (Γιώργος Στασινός) και με αποδοχή σχετικής τροπολογίας του μέλους του Προεδρείου Αντώνη Πρωτονοτάριου.
Ακόμη στην απόφαση επισημαίνεται ότι:
– Το ΤΕΕ βάσει των θέσεών του μπορεί να αποφανθεί για την αναβάθμιση μόνο εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις ποιότητας.
– Το ΤΕΕ θεωρεί απαραίτητο ο αριθμός των εισακτέων στις Σχολές Μηχανικών να παραμείνει σταθερός στα σημερινά επίπεδα και να μην αυξηθεί από την αύξηση των Σχολών.
– Το ΤΕΕ θεωρεί απαραίτητο εάν και εφόσον, παρά την αντίθεσή του ψηφιστεί το Νομοσχέδιο, να μετέχει στην αρμόδια Επιτροπή της, με 2 μέλη, καθώς και εκπρόσωποι των Πολυτεχνείων και να μην μπορεί να ληφθεί απόφαση, χωρίς ενισχυμένη πλειοψηφία των 2/3, εάν δηλαδή δεν συμφωνήσουν 5 από τα 7 μέλη.
Υπενθυμίζεται ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας έχει κάνει πολλάκις σαφή τη θέση του για την αναγκαιότητα της διαβάθμισης των εκπαιδευτικών επιπέδων, ώστε να διαβαθμίζεται ανάλογα και η τεχνική ευθύνη.
Επίσης, το ΤΕΕ δημιουργεί Τμήμα Πτυχιούχων ΤΕΙ με τη δημιουργία Μητρώου Πτυχιούχων Μηχανικών με την εγγραφή στο οποίο οι ίδιοι μπορούν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του Επιμελητηρίου, βάζοντας τέλος σε αντιθέσεις δεκαετιών.
Αναλυτικότερα το κείμενο του ψηφίσματος της Α/ΤΕΕ που υιοθετήθηκε έχει ως εξής:
Το πρόσφατα κατατεθέν Νομοσχέδιο Γαβρόγλου ενσωματώνει τα Τ.Ε.Ι. στα Πανεπιστήμια σε Σχολές και Τμήματα Μηχανικών και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα καθώς :
1. Θεσπίζει την αναβάθμιση από 4ετείς σε 5ετείς των σπουδών των τμημάτων Τ.Ε.Ι. που ενσωματώνονται σε Πανεπιστήμια απλά και μόνο με πρόταση της Συγκλήτου του ενδιαφερόμενου Πανεπιστημίου και απόφαση του Υπ. Παιδείας.
2. Ορίζει Επιτροπή που σε 2 μήνες αποφασίζει την αντιστοιχία. Η Επιτροπή είναι 7μελής, με τα 6 μέλη να ορίζονται απ’ τα Υπουργεία Παιδείας και Υποδομών και έναν εκπρόσωπο του Τ.Ε.Ε.
Το Τ.Ε.Ε., με βάση αποφάσεις της Διοικούσας Επιτροπής και της Αντιπροσωπείας έχει επανειλημμένα εκφράσει το αίτημά του, η λειτουργία νέων Πανεπιστημιακών Τμημάτων, πόσο μάλλον Πανεπιστημίων όπως το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής ή οι συγχωνεύσεις Πανεπιστημίων – Τ.Ε.Ι., να στηρίζονται σε μία τεκμηριωμένη ανάλυση των αναγκών άσκησης του επαγγέλματος και σε αυτή τη βάση να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη του, η οποία εν προκειμένω δε ζητήθηκε.
Ειδικότερα, για την απαραίτητη διάρθρωση της πυραμίδας των τεχνικών επαγγελμάτων η Αντιπροσωπεία του Τ.Ε.Ε. έχει και πρόσφατα ρητά διατυπώσει την αναγκαιότητα της διαβάθμισης των εκπαιδευτικών επιπέδων, ώστε να διαβαθμίζεται ανάλογα και η τεχνική ευθύνη.
Οι διπλωματούχοι Μηχανικοί στην ανώτατη βαθμίδα τεχνικής ευθύνης εκπονούν μελέτες, κάνουν επιβλέψεις και διαχειρίζονται ολοκληρωμένα έργα και εφαρμογές, ενώ οι πτυχιούχοι Τ.Ε.Ι., μπορούν να μετέχουν σε ομάδες μελέτης, επίβλεψης και έχουν το δικαίωμα εφαρμογών.
Με το σκεπτικό ότι σε κάθε γνωστικό αντικείμενο ειδικότητας μηχανικών πρέπει να αντιστοιχεί ένας τίτλος σπουδών, θεωρούμε απαραίτητο να διακρίνονται οι τίτλοι των νέων Τμημάτων ή Σχολών 4ετών σπουδών στα Πανεπιστήμια και σε κάθε περίπτωση να φέρουν επεξηγηματικό τίτλο, σε επίρρωση της ως άνω τοποθέτησης για τη διαβάθμιση της τεχνικής ευθύνης κατά την άσκηση του επαγγέλματος.
Στη βάση αυτή, η Αντιπροσωπεία Τ.Ε.Ε., ενέκρινε την καταρχήν «δημιουργία τμήματος πτυχιούχων Τ.Ε.Ι. στο Τ.Ε.Ε.».
Το Μητρώο Τεχνολόγων Πτυχιούχων Τ.Ε.Ι. κ.ά. αποτελεί τη βάση της ενοποίησης του τεχνικού κόσμου με εξορθολογισμό και διαφάνεια εν ονόματι του συμφέροντος της ελληνικής κοινωνίας.
Η κατ’ απονομήν αναγόρευση των τμημάτων Τ.Ε.Ι. σε τμήματα διπλωματούχων Μηχανικών 5ετών σπουδών διακυβεύει το δημόσιο συμφέρον, τόσο διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ποιότητας, όσο και διότι αποδιαρθρώνει την τεχνική πυραμίδα όπου όλοι μπορεί να έχουν ρόλο, ενώ αντίθετα ενισχύει πολλαπλάσια την ανεργία για όλους !
Το Τ.Ε.Ε. βάσει των θέσεών του μπορεί να αποφανθεί για την αναβάθμιση μόνο εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις ποιότητας.
Το Τ.Ε.Ε. θεωρεί απαραίτητο ο αριθμός των εισακτέων στις Σχολές Μηχανικών να παραμείνει σταθερός στα σημερινά επίπεδα και να μην αυξηθεί από την αύξηση των Σχολών.
Το Τ.Ε.Ε. θεωρεί απαραίτητο εάν και εφόσον, παρά την αντίθεσή του ψηφιστεί το Νομοσχέδιο, να μετέχει στην αρμόδια Επιτροπή της, με 2 μέλη, καθώς και εκπρόσωποι των Πολυτεχνείων και να μην μπορεί να ληφθεί απόφαση, χωρίς ενισχυμένη πλειοψηφία των 2/3, εάν δηλαδή δεν συμφωνήσουν 5 από τα 7 μέλη.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το Τ.Ε.Ε. ζητά από τον Υπ. Παιδείας να αποσύρει το Ν/Σ, ώστε να προηγηθεί σύντομη, αλλά ουσιαστική διαβούλευση.