Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δεσμεύθηκε την Πέμπτη να στηρίξει του συμμάχους του στον Κόλπο εναντίον οποιασδήποτε «εξωτερικής επίθεσης», επιδιώκοντας να τους διαβεβαιώσει για την αμετακίνητη δέσμευση της Ουάσιγκτον στη βάση της ασφάλειάς τους εν μέσω των ανησυχιών τους για την για την επίτευξη της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν.
Φιλοξενώντας το Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου των έξι εθνών στο πλαίσιο μιας σπάνιας συνόδου κορυφής στο Καμπ Ντέιβιντ, ο Ομπάμα δεσμεύτηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξετάσουν τη χρήση στρατιωτικής βίας για να υπερασπιστούν τα κράτη του Κόλπου, καθώς και ότι θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των «αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων του Ιράν στην περιοχή». «Επιβεβαιώνω τη δέσμευσή μας για την ασφάλεια των εταίρων μας του Κόλπου», ανέφερε χαρακτηριστικά σε μια συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον.
Ο Ομπάμα σταμάτησε να προσφέρει μια επίσημη αμυντική συνθήκη, την οποία ορισμένες χώρες του Κόλπου είχαν ήδη ζητήσει. Αντ’ αυτού ανήγγειλε πιο μετριοπαθή μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης των βαλλιστικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας, τη ενίσχυση της άμυνας στον κυβερνοχώρο και τη θάλασσα, τον εξορθολογισμό των πωλήσεων όπλων και την αύξηση των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και πέντε άλλες παγκόσμιες δυνάμεις επιδιώκουν να καταλήξουν σε τελική συμφωνία με το Ιράν για τον περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος με καταληκτική προθεσμία την 30ή Ιουνίου. Στο πλαίσιο αυτό, το ΣΣΚ συμφώνησε σε ένα κοινό ανακοινωθέν ότι μια «περιεκτική» συμφωνία με την Τεχεράνη θα ήταν προς το συμφέρον της ασφάλειας τους.
Εντούτοις, ο Ομπάμα δεν ανέφερε ότι τα σουνιτικά αραβικά κράτη είχαν δεσμευθεί να στηρίξουν την έκβαση των συνομιλιών με το Ιράν, τους σιίτες ανταγωνιστές τους.
Αντίθετα, ο αμερικανός Πρόεδρος προσπάθησε να καθησυχάσει τα κράτη του Κόλπου σχετικά με το ότι μια πιθανή άρση των διεθνών κυρώσεων στην Τεχεράνη θα την ενθάρρυνε να αυξήσει την σεκταριστική βία στην περιοχή.
Οι διαφορές στην πολιτική των ΗΠΑ προς την Τεχεράνη, ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία και οι εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης πλανιόνταν εξάλλου καθ’ όλη τη διάρκεια των συναντήσεων, οι οποίες ήταν ήδη θολές από την απουσία των περισσότερων κυβερνώντων μοναρχών του Κόλπου, οι οποίοι έστειλαν για αντιπροσώπους τους αξιωματούχους χαμηλότερου επιπέδου.
Το ΣΣΚ αποτελείται από τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, το Κατάρ, το Μπαχρέιν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ομάν. Ο Ομπάμα προσπάθησε να επιτύχει μια ισορροπία μεταξύ της προσπάθειας να αμβλύνει τους φόβους τους για τις διπλωματικές επαφές του με το Ιράν και την πίεση προς τις πλούσιες πετρελαιοπαραγωγές χώρες να συνεργαστούν περισσότερο στη βάση της δικής τους αμυντικής γραμμής.
Ωστόσο, δεν κατέστη σαφές εάν ο Ομπάμα σημείωσε σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση της υποστήριξης μιας αναδυόμενης συμφωνίας με το Ιράν εκ μέρους των κρατών του Κόλπου. Ο Λευκός Οίκος ήλπιζε τουλάχιστον για αποφόρτιση του κλίματος από οποιαδήποτε κριτική. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει να πείσει ο αμερικανός Πρόεδρος το δύσπιστο Κογκρέσο των ΗΠΑ για την ευρεία υποστήριξη στην περιοχή, όπου το Ισραήλ στέκεται ως ο πιο ηχηρός αντίπαλος της διπλωματικής προσπάθειας του Ομπάμα.
Σε κάθε περίπτωση, τα κράτη του Κόλπου, στο τελικό ανακοινωθέν, απέφυγαν να επικυρώσουν τη συμφωνία-πλαίσιο που επιτεύχθηκε τον περασμένο μήνα, και η οποία προβλέπει απαλλαγή από τις κυρώσεις σε αντάλλαγμα της άρσης του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης. Η συμφωνία έχει ως στόχο να αποτρέψει το Ιράν από την ανάπτυξη ενός ατομικού όπλου, αν και η Τεχεράνη από καιρό υποστηρίζει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα έχει αποκλειστικά ειρηνική χρήση.
Οι ηγέτες του Κόλπου ανησυχούν ότι η άρση των κυρώσεων θα επιτρέψει στην Τεχεράνη να αυξήσει τη χρηματοδότηση στους σιίτες αντάρτες σε ασταθείς χώρες όπως η Συρία, η Υεμένη, το Ιράκ και ο Λίβανος.
Τέλος, ο Ομπάμα φάνηκε σε κάποιο σημείο να υποβαθμίσει κάθε μη πυρηνική απειλή από το Ιράν. Εντούτοις, όπως προαναφέρθηκε, διατήρησε μια πολιτική ισορροπία λέγοντας ότι τα κράτη του Κόλπου πρέπει να ενισχύσουν την άμυνά τους, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας για τις σημαντικότερες αρτηρίες διακίνησης πετρελαίου στον κόσμο.
Πηγή
Reuters