Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Πυραυλικό οπλοστάσιο τελευταίας τεχνολογίας, βόμβες υδρογόνου, πολυπληθής εθνικός στρατός και πυρηνικές κεφαλές… είναι πράγματι απορίας άξιο πως μία οικονομία απομονωμένη τελείως από το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα έχει την δυνατότητα να βρίσκει πηγές χρηματοδότησης ενός τόσο μεγάλου πυρηνικού και πυραυλικού οπλοστασίου.
Ο λόγος, φυσικά, για την Βόρεια Κορέα, η οποία πλέον έχει γίνει παγκόσμιο ζήτημα και πρώτο θέμα στην ατζέντα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ιδιαίτερα μετά την τελευταία απόφαση της Δευτέρας για περαιτέρω σκλήρυνση των κυρώσεων του ΣΑ του ΟΗΕ προς τη Β. Κορέα είναι πράγματι απορίας άξιο πως έχει η Βόρεια Κορέα την δυνατότητα να χρηματοδοτεί το πρόγραμμα αυτό.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Το ΑΕΠ της Βορείου Κορέας είναι 28 δισεκατομμύρια δολάρια. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Βορείου Κορέας είναι 1.800 δολάρια και κατατάσσεται στην 194η θέση μεταξύ των χωρών του κόσμου και αντιστοιχεί σε μόλις 3% του εκτιμώμενου ΑΕΠ της Νότιας Κορέας, που φτάνει τα 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Πως παράγεται το ΑΕΠ
Το 47,8% του ΑΕΠ της Βορείου Κορέας προέρχεται από τον τομέα της βιομηχανίας. Η κατασκευής μηχανών και η κατασκευή των προϊόντων μεταλλουργίας και όπλων, καθώς και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα αφορούν ένα μεγάλο μέρος της βιομηχανικής παραγωγής. Η μεταλλουργία υποστηρίζεται από τους πλούσιους ορυκτούς πόρους της Βορείου Κορέας.
Το 31,5% του ΑΕΠ της Βορείου Κορέας προέρχεται από τον τομέα των υπηρεσιών. Ο κλάδος των υπηρεσιών όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και ο τουρισμός ελέγχονται από τη κυβέρνηση της Βορείου Κορέας. Τον περασμένο Νοέμβριο, η κυβέρνηση της Βορείου Κορέας προσπάθησε να αυξήσει τα έσοδα της από το τουρισμό εγκαινιάζοντας ένα τουριστικό θέρετρο στο Όρος Kumgang.
Το 20,7% του ΑΕΠ της Βορείου Κορέας προέρχεται από τη γεωργία. Οι εξαγωγές της Βορείου Κορέας περιλαμβάνουν προϊόντα αλιείας και γεωργικά προϊόντα, όπως ρύζι, καλαμπόκι, πατάτες, σόγια, βοοειδή, χοίρους και χοιρινό κρέας και αυγά.
Το 25% του ΑΕΠ στην εθνική άμυνα
Το 15% έως 25% του ΑΕΠ της Βορείου Κορέας δαπανάται για την εθνική άμυνα. Το 2005, η Βόρειος Κορέα δήλωσε ότι ο αμυντικός προϋπολογισμός της αντιστοιχούσε στο 15,9% του ΑΕΠ της. Ο αμυντικός προϋπολογισμός του 2006 ήταν περίπου 2,3 δισ.δολάρια. Η Νότιος Κορέα, από την άλλη πλευρά, εκτιμά ότι η Βόρειος Κορέα δαπάνησε σχεδόν 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτικές δαπάνες κατά το 2003.
Η Βόρειος Κορέα ξοδεύει περίπου $2000 ετησίως ανά μέλος του στρατού της. Τα 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια του αμυντικού προϋπολογισμού δεν είναι στην πραγματικότητα τόσα πολλά δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται για να συντηρήσουν 1,17 εκατομμύρια στρατιωτών. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου $2000 ανά μέλος σε σύγκριση με τα 40.000 δολάρια ανά στρατιώτη που δαπανώνται από την Κίνα και τα 420.000 δολάρια ανά στρατιώτη που δαπανώνται στις ΗΠΑ.
Οι τέσσερις πυλώνες της οικονομίας
Η οικονομία της χώρας βασίζεται σε τέσσερις τομείς που στην ουσία υποστηρίζουν και το όραμα του Κιμ Γιονγκ Ουν για «πυρηνική αυτοκρατορία», αλλά και την διαβίωση της χώρας ως προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Οι πυλώνες είναι οι ακόλουθοι:
1.Κάρβουνο
Το μεγαλύτερο ποσό ξένου συναλλάγματος εκτιμάται πως εισέρχεται στη χώρα από τους εκατομμύρια τόνους κάρβουνου που πωλεί κάθε χρόνο στην Κίνα- αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο των εξαγωγών της χώρας. Το Πεκίνο διεμήνυσε τον Φεβρουάριο πως θα σταματήσει τις εισαγωγές κάρβουνου από τη Βόρεια Κορέα, ωστόσο οι αναλυτές κρίνουν πως πρόκειται για ακόμη «κούφια» κινεζική απειλή.
2.Υγιή αποθεματικά
Ακόμη και αν υποτεθεί πως η Κίνα θα σταματήσει όντως τις εισαγωγές κάρβουνου από τη Βόρεια Κορέα, τα αποθεματικά της χώρας υπολογίζεται πως βρίσκονται σε τόσο καλό επίπεδο, που αρκούν για να χρηματοδοτούν τα οπλικά προγράμματα της Πιονγκγιάνγκ για πολλά χρόνια ακόμη.
Τα δημόσια ταμεία της Βόρειας Κορέας γεμίζουν εδώ και χρόνια από τις εξαγωγές κάρβουνου και η αιματηρή οικονομία της κυβέρνησης της Πιονγκγιάνγκ έχει οδηγήσει τα αποθεματικά της χώρας σε επίπεδα-ρεκόρ.
3.Κυβερνοεπιθέσεις
Στις αρχές του 2016, η Βόρεια Κορέα έθεσε σε εφαρμογή ένα ακόμη κερδοφόρο … επιχειρηματικό σχέδιο: τις κυβερνοεπιθέσεις σε τράπεζες! Σύμφωνα με στοιχεία της Kaspersky, η χώρα συνδέεται με σειρά επιθέσεων σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεκαοκτώ χωρών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η κυβερνο-ληστεία σε τράπεζα του Μπαγκλαντές που έγινε πρωτοσέλιδο τον Μάρτιο του 2016. Αντίστοιχες ληστείες έχουν καταγραφεί σε τράπεζες της Κόστα Ρίκα, της Πολωνίας και της Νιγηρίας. Για τους αναλυτές, πρόκειται για έναν ακόμη τρόπο με τον οποίο η Βόρεια Κορέα βγάζει χρήματα, πέρα από το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών.
4.Πώληση αναγκαστικής εργασίας
Η Βόρεια Κορέα βγάζει χρήματα και από τα σύγχρονης μορφής σκλαβοπάζαρα που έχει οργανώσει. Μπορεί η ολιγάριθμη ελίτ της χώρας να ζει άνετα στην πρωτεύουσα, στην υπόλοιπη χώρα όμως οι άνθρωποι μαστίζονται από την πείνα. Έτσι, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για το 2015, χιλιάδες Βορειοκορεάτες αποστέλλονται κάθε χρόνο σε χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία, μέσω της πώλησης καταναγκαστικής εργασίας, και δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες σε ορυχεία, στην υλοτομία, καθώς και σε εργοστάσια υφασμάτων.
Οι κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας
Νέες σκληρότερες κυρώσεις επέβαλλε ομόφωνα το Συμβούλιο Ασφαλείας μετά από μία αλλαγή, από την πλευρά των ΗΠΑ, στο προτεινόμενο πλαίσιο. Πέραν της επιβολής περιορισμών στις βορειοκορεατικές εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, απαγορεύθηκαν επίσης οι εξαγωγές προϊόντων υφαντουργίας από την Πιονγιάνγκ.
Τα προϊόντα αυτά αποτέλεσαν τη δεύτερη σημαντικότερη πηγή συναλλάγματος μετά τον άνθρακα και άλλα ορυκτά για τη Βόρεια Κορέα το 2016, καθώς η αξία των εξαγωγών της ανήλθε σε 752 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την Υπηρεσία Προώθησης του Εμπορίου και των Επενδύσεων στην Κορέα. Σχεδόν το 80% των προϊόντων αυτών κατέληξε στην Κίνα.
Οι ΗΠΑ μάλιστα προχώρησαν σε μία τροποποίηση προκειμένου να συμφωνήσει και η Κίνα με το προτεινόμενο κείμενο επιβολής κυρώσεων. Συγκεκριμένα, το κείμενο, ενώ αρχικά προέβλεπε απόλυτο εμπάργκο στις πωλήσεις πετρελαίου, τώρα τις περιορίζει στα 500.000 βαρέλια για τρεις μήνες από 1ης Οκτωβρίου και στα 2 εκατομμύρια βαρέλια από 1ης Ιανουαρίου και για περίοδο 12 μηνών. Αυτό, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας, σηματοδοτεί μείωση κατά 10% των πετρελαϊκών προϊόντων που θα διαθέτει η Πιονγιάνγκ.
