Πιθανώς η γνωστή ρήση για το πως θα γίνει ο τρίτος και ο τέταρτος παγκόσμιος πόλεμος θα πρέπει να αλλάξει, διότι ο τρίτος ίσως τελικά να διεξάγεται ήδη, όμως με όπλα ενεργειακά αντί για πυρηνικά προς το παρόν.
Του Χάρη Αποσπόρη
Την ίδια στιγμή, η κόντρα Δύσης-Ρωσίας με επίκεντρο την Ουκρανία έχει οδηγήσει πλέον σε αλυσιδωτές γεωπολιτικές αντιδράσεις που έχουν ασκήσει άμεσο και έμμεσο πλήγμα στην παγκοσμιοποίηση και το παγκόσμιο εμπόριο.
Η διαδικασία αυτή είχε ξεκινήσει πριν από αρκετά χρόνια και εντάθηκε στα χρόνια της προεδρίας Τραμπ, όταν οι ΗΠΑ ακολούθησαν πιο απομονωτική και προστατευτική πολιτική, ασκώντας κυρώσεις κατά χωρών όπως η Κίνα και ακυρώνοντας διεθνείς συμφωνίες, όπως του Παρισιού και με το Ιράν.
Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία η διαδικασία πήρε εντελώς απρόσμενες διαστάσεις και γιγαντώθηκε. Πλέον έχουμε ταυτόχρονα στη διεθνή σκηνή όχι μόνο τον πόλεμο, τις κυρώσεις, τον υβριδικό πόλεμο με τους αγωγούς και τις ανισορροπίες στο εμπόριο πετρελαίου και αερίου, αλλά και νέες εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, την Κίνα και άλλες χώρες.
Ίσως η πλέον χαρακτηριστική εξέλιξη των τελευταίων ημερών ήταν η σημαντική επιδείνωση που επήλθε στις σχέσεις ΗΠΑ-Σ. Αραβίας ως αποτέλεσμα της μείωσης της παραγωγής του ΟΠΕΚ+. Η Ουάσιγκτον είδε τη συγκεκριμένη κίνηση ως αποτέλεσμα της μόχλευσης της Ρωσίας εντός του καρτέλ και ως σύμπλευση των μελών του με τη Μόσχα. Αντιθέτως, οι Σαουδάραβες αφήνουν να εννοηθεί ότι η απόφαση έχει καθαρά οικονομικό κίνητρο και είναι αντίδραση κατά των σχεδίων επιβολής πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο που θεωρούν ότι θα αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο για τους ίδιους.
Όπως και να χει, ο Λευκός Οίκος έκανε λόγο αυτή την εβδομάδα ακόμα και για επαναπροσδιορισμό της σχέσης των ΗΠΑ με το βασίλειο, απειλώντας έτσι ακόμα και το βασικό οικοδόμημα της διαχρονικής τους στρατηγικής συνεργασίας. Το Ριάντ αντέδρασε με μια μάλλον ψυχρή ανακοίνωση, δίχως την παραμικρή διάθεση κατευνασμού.
Η Ουάσιγκτον ταυτόχρονα βρίσκεται σε “φουλ” επίθεση και κατά της Κίνας, με νέους περιορισμούς κατά των εταιρειών τεχνολογίας της δεύτερης που δεν περνούν απαρατήρητες λίγες ημέρες πριν την έναρξη της συνόδου του κομμουνιστικού κόμματος όπου θα εκλεγεί η νέα ηγεσία του.
Σε γενικές γραμμές, ο αποκλεισμός σημαντικού μέρους της παγκόσμιας ενεργειακής τροφοδοσίας μέσω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο εμπορικός προστατευτισμός και οι νέες γεωπολιτικές κόντρες οδηγούν μοιραία σε ανατροπή βασικών συνισταμένων του διεθνούς συστήματος. Υπήρχε ένα σύστημα που λειτουργούσε με συγκεκριμένες παραδοχές και πλέον αλλάζουν, άρα μοιραία δεν θα μπορούμε στο εξής να μιλάμε για επιβίωσή του όπως το ξέραμε.
Τέλος, ο βαθμός περιπλοκότητας έχει γίνει πιο υψηλός από ποτέ, δυσκολεύοντας τη λήψη αποφάσεων, πράγμα που αφορά ιδίως την Ε.Ε. Όπως σημείωσε πριν λίγες ημέρες διεθνής αναλυτής σχετικά με τις συζητήσεις για το πλαφόν στο αέριο: “Είχαμε συνηθίσει ότι στην Ευρώπη τα κράτη-μέλη έλεγαν στην Κομισιόν τι θα γίνει και η Κομισιόν τους έλεγε πως θα γίνει. Τώρα οι δυό τους απλά κοιτάζονται αμήχανα χωρίς να ξέρουν τι να κάνουν”.
