Ξαφνική αύξηση των επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας ισχυροποιεί το ελβετικό φράγκο έναντι του ευρώ και φέρνει νέες αυξήσεις στις δόσεις που πληρώνουν οι περίπου 70.000 Ελληνες που έχουν δάνεια στο ελβετικό νόμισμα.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη άνοδο του ελβετικού νομίσματος από το 2015, κατά 2%, έναντι του ευρωπαϊκού νομίσματος και οφείλεται στην άνοδο των βασικών επιτοκίων -πρώτη αύξηση από το 2007- κατά 0,5%. Οι αυξήσεις επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες είναι ένα από τα βασικά όπλα στη μάχη κατά του πληθωρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, η Swiss National Bank (SNB) ακολούθησε το δρόμο που χάραξαν μετά τη Fed και άλλες Kεντρικές Tράπεζες, αυξάνοντας το επιτόκιό της στο -0,25% από -0,75%, ένα επίπεδο που είχε μείνει σταθερό από το 2015.
Η αύξηση του επιτοκίου κάνει το χρήμα ακριβότερο, με αποτέλεσμα το ελβετικό φράγκο να αντιδρά έντονα ανοδικά και να ενισχύεται 2% έναντι του ευρώ, με την απόλυτη ισοτιμία των δύο νομισμάτων να θεωρείται θέμα ημερών. Πάντως, την πρόθεσή της για διπλή, ίσως και τριπλή αύξηση των επιτοκίων μέσα στο έτος έχει κάνει γνωστή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κάτι που θα μπορούσε να επαναφέρει την ισοτιμία σε λιγότερο επώδυνα επίπεδα.
Εγκλωβισμένοι οι δανειολήπτες με ελβετικό φράγκο
Οι δανειολήπτες που έλαβαν δάνεια σε ελβετικό φράγκο κατέληξαν να οφείλουν υπέρογκα ποσά παρ’ ότι πλήρωναν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους, διότι η ισοτιμία ευρώ ελβετικού φράγκου έχει αλλάξει σημαντικά, με μεγάλη υποτίμηση του ευρώ. Τα χρόνια που οι ελληνικές τράπεζες προωθούσαν ενεργά τα δάνεια σε φράγκο, την περίοδο 2006-2008, η ισοτιμία των δύο νομισμάτων ανερχόταν στο 1,6 φράγκο προς ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι τότε με 1 ευρώ αγόραζες 1,6 ελβετικά φράγκα. Δυστυχώς για τους δανειολήπτες, η ισοτιμία θα άλλαζε σημαντικά από το 2009 και μετά, όταν το ευρώ άρχισε να πέφτει και να ακολουθεί συνεχή πτωτική πορεία μέχρι το 2011, οπότε σταθεροποιήθηκε στο 1,2. Κατάσταση που δεν θα κρατούσε, καθώς από τη 15η Ιανουαρίου του 2015 και μετά η ισοτιμία ξεκλείδωσε για ακόμα μία φορά και από τότε έχουμε δει να φτάνει κοντά στο 1 φράγκο προς 1 ευρώ αρκετές φορές, με τελευταία τον Μάρτιο, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Χθες το απόγευμα, η ισοτιμία ήταν 1 ευρώ προς 1,02 ελβετικά φράγκα, μία εξαιρετικά επίπονη ισοτιμία για όσους έχουν να πληρώσουν δόσεις στο ξένο νόμισμα…
Στην… πράξη
Για να γίνει αντιληπτό το πόσο επηρεάζει η ισοτιμία το ύψος των δόσεων, ένα κλασικό παράδειγμα είναι αυτό ενός δανείου 150.000 ελβετικών φράγκων που έλαβε κάποιος το 2007 και αντιστοιχούσε σε 93.750 ευρώ. Τότε, η ισοτιμία ήταν 1,6 φράγκα για 1 ευρώ. Το ίδιο δάνειο σήμερα αντιστοιχεί σχεδόν σε 150.000 ευρώ, καθώς η ισοτιμία των δύο νομισμάτων ανέρχεται κοντά στο 1 προς 1. Για τους Ελληνες δανειολήπτες που πληρώνουν σε ευρώ αυτό σημαίνει ότι πολλοί έχουν ήδη αποπληρώσει τα υποθετικά 93.750 ευρώ και τώρα συνεχίζουν να πληρώνουν το επιπλέον ποσό που δημιούργησε η αλλαγή στην ισοτιμία, δηλαδή τα παραπάνω 56.250 ευρώ! Στην πράξη, η αποπληρωμή είναι πιο περίπλοκη, καθώς οι ισοτιμίες αλλάζουν συνεχώς, αλλά η ουσία είναι ότι η νέα αύξηση της αξίας του ελβετικού νομίσματος, αν και εκτιμάται ως προσωρινή, θα φέρει νέες επιβαρύνσεις στο δοσολόγιο 70.000 δανειοληπτών.
Πληθωρισμός
Στην Ελβετία, πάντως, έχουν πάρει απόφαση να λάβουν ακόμα πιο δραστικά μέτρα κατά του πληθωρισμού. Οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής, με επικεφαλής τον πρόεδρο, Τόμας Τζόρνταν, εκτιμούν ότι ο πληθωρισμός θα είναι χειρότερος από τις αρχικές τους προβλέψεις και έχουν προειδοποιήσει για «πιθανά πρόσθετα μέτρα». Αυτό σημαίνει ότι είναι έτοιμοι για νέες αυξήσεις επιτοκίων, κάτι που, αν γίνει, θα φέρει ακόμα μεγαλύτερες επιβαρύνσεις στους δανειολήπτες. Η SNB εκτιμά πλέον ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει στο 2,8% φέτος, στο 1,9% το 2023 και στο 1,6% το 2024. Αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι τον Μάρτιο, όταν προέβλεπε 2,1% φέτος και 0,9% το 2023 και το 2024.
Οι αυξήσεις των δόσεων στα δάνεια αναμένεται να γίνει πρόβλημα για όλους τους δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο, όταν ξεκινήσει η ΕΚΤ τις αυξήσεις επιτοκίων που έχει προαναγγείλει. Η εκτίμηση είναι ότι σε περίπου δώδεκα μήνες τα επιτόκια των εγχώριων δανείων θα αυξηθούν κατά περίπου 0,5%. Οσοι έχουν δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο θα δουν το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται σε επίπεδο έτους και κατ’ επέκταση να αυξάνονται και τα ποσά των μηνιαίων δόσεων. Ο γενικός κανόνας είναι ότι αν το τραπεζικό προϊόν έχει μέσα τη λέξη «euribor», τότε επηρεάζεται. Εξέλιξη που αφορά τόσο στα παλαιότερα όσο και στα νέα δάνεια που θα χορηγηθούν, όπως και όλες τις κατηγορίες δανείων, στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά. Το «euribor» ή διατραπεζικό επιτόκιο του ευρώ είναι το ημερήσιο επιτόκιο αναφοράς. Ολα τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου συνδέονται με αυτό και όποτε ανεβαίνει, ανεβαίνει και το κόστος των δανείων.
