Γράφει ο Marketing Week Editor
Τι θα συμβεί στο χώρο των media σε περίπτωση που καταλήξουμε σε κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ; Το θέμα αυτό απασχολεί τα ΜΜΕ, τα άλλα κόμματα, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικές εν προκειμένω οι πρόσφατες δηλώσεις του ίδιου του προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα προς τη Σουηδή δημοσιογράφο Καΐσα Έκις Έκμαν, σύμφωνα με τις οποίες «Ένας ενδιαφέρων και καλός νόμος για τα ΜΜΕ είναι αυτός της Αργεντινής».
Ο νόμος αυτός, που οδήγησε σε οξύτατη σύγκρουση τα συστημικά μέσα ενημέρωσης της χώρας αυτής με την Πρόεδρο της Αργεντινής, ήταν στην ουσία ένα νόμος κατά της επιχειρηματικής συγκέντρωσης της αγοράς ΜΜΕ σε πολύ λίγα χέρια (κυρίως σε ένα πανίσχυρο μιντιακό γκρούπ -το Clarin Group- με πάνω από 150 άδειες ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων).
Βέβαια, το τι πολιτική πρόκειται να ασκήσει στο χώρο των ΜΜΕ στην Ελλάδα μια τυχόν κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ περισσότερο σύνθετη υπόθεση σε σχέση με έναν απλό αντιμονοπωλιακό νόμο. Καταρχήν γιατί, τα ισχυρά ΜΜΕ της Ελλάδος δεν χαρακτηρίζονται τόσο από υπερσυγκέντρωση μεριδίου αγοράς, όσο από υπερχρέωση. Συνεπώς ο μόχλος πίεσης μέσω τραπεζών είναι πολύ σημαντικότερος από τον μοχλό μέσω αντιμονοπωλιακών νόμων ή νόμων «διαφάνειας» όπως αυτός περί βασικού μετόχου, που με επιπολαιότητα και προχειρότητα εισήγαγε η κυβέρνηση Καραμανλή στην αρχή της θητείας της. Επίσης τα ελληνικά ΜΜΕ και οι κρατικο-εξαρτημένοι στην πλειοψηφία τους επιχειρηματίες που τα διαφεντεύουν, έχουν πολλαπλές εξαρτήσεις από το κράτος, συνεπώς έχουν πολλαπλούς λόγους να «τα βρίσκουν» με την εκάστοτε κυβέρνηση.
Δεν είναι στην προκειμένη περίπτωση τυχαίες οι αλλαγές που έγιναν στο δελτίο μεγάλου καναλιού, που οδήγησαν κάποιους να βγάζουν συμπεράσματα ακόμα και από την περιβολή του βασικού -και υπό εμπάργκο από τον ΣΥΡΙΖΑ- σχολιαστή του, ο οποίος σε πρόσφατη «ανατρεπτική» εκπομπή του εμφανίστηκε με πουκάμισο χωρίς γραβάτα και υπογένειο που θύμιζε -οπτικά βεβαίως και όχι στο περιεχόμενο του λόγου- στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως όμως όλοι οι έχοντες εμπειρία από τον κόσμο της τηλεόρασης γνωρίζουν, στην επικοινωνία ισχύει πάντα το ρητό «μια εικόνα αξίζει όσο 1000 λέξεις». Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι μετά τις ευρωεκλογές έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται οι θετικές αναφορές στον ΣΥΡΙΖΑ στα συστημικά ΜΜΕ και σε κάθε περίπτωση έχουν εξαφανιστεί οι απαξιωτικές επιθέσεις που δεχόταν το κόμμα αυτό στην αμέσως προηγούμενη φάση. Χωρίς αυτό να οφείλεται ούτε σε αλλαγή της ουσίας του πολιτικού λόγου του συγκεκριμένου κόμματος, ούτε σε περιορισμό των αντιφάσεων που εμπεριέχει το πρόγραμμά του.
Σε κάθε περίπτωση η σχέση ΣΥΡΙΖΑ και συστημικών μέσων θα καθοριστεί όχι μόνο από το αν θα βρεθεί στην κυβέρνηση αλλά και από τον (ή τους) εταίρο(ους) που θα έχει στην κυβέρνηση αυτή. Αν δεν έχει εταίρους -αυτοδύναμη κυβέρνηση ή κυβέρνηση μειοψηφίας- τότε θα μπορεί να κινηθεί με αρκετά μεγάλη άνεση και διαθέτει πολλαπλά εργαλεία για να χειριστεί τον χώρο των ΜΜΕ. Αν διαθέτει εταίρους τότε θα έχει μεγάλη σημασία ποιοι θα είναι οι συγκεκριμένοι εταίροι και τι σχέσεις έχουν με τα συστημικά ΜΜΕ. Τελείως διαφορετική θα είναι η συμπεριφορά μιας τυχόν κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που θα έχει συνεταιριστεί με τους ΑΝΕΛ, που έχουν ακόμα και δικαστικές διαμάχες με τα συστημικά ΜΜΕ και τελείως άλλη αν ο κυβερνητικός εταίρος είναι το ΠΟΤΑΜΙ, που από την πρώτη ώρα της ίδρυσής του έτυχε ευρύτατης (και κατά κανόνα θετικής) μιντιακής κάλυψης από τα ΜΜΕ αυτά. Τέλος θα έχει πολύ μεγάλη σημασία ο τρόπος με τον οποίο θα προκύψει -αν προκύψει- μια κυβέρνηση με πρωταγωνιστή τη σημερινή αντιπολίτευση. Αν δηλαδή θα έρθει στην εξουσία μέσα από κάθετη σύγκρουση (μετά από πρόωρες εκλογές λόγω της προεδρικής εκλογής), ή αν θα μεσολαβήσει κάποιου είδους ενδιάμεση κυβέρνηση τύπου Παπαδήμου, όπως συνέβη το 2011-2012, οπότε θα έχει προφανώς προηγηθεί και η ανάλογη συνεννόηση…