Δύο πρόσφατα δημοσιευμένες μελέτες διερευνούν την δελεαστική πιθανότητα ότι μια μέρα θα είμαστε σε θέση να αποκτήσουμε τα οφέλη της άσκησης καταπίνοντας ένα χάπι, αντί να ιδρώνουμε. Και από ότι φαίνεται η πιθανότητα να αποκτήσουμε το χάπι –προπόνηση είναι ορατή, όμως παραμένει το ερώτημα αν μια τέτοια κίνηση είναι σοφή.
Η πιο ενθαρρυντική από τις νέες μελέτες, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Medicine, από ερευνητές του Scripps Research Institute αναφέρει ότι μια ένωση που είχαν δημιουργήσει και εγχύθηκε σε παχύσαρκα ποντίκια με αυξημένη ενεργοποίηση μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται REV-ERB (που λειτουργεί σαν εσωτερικό βιολογικό ρολόι στα ζώα και ρυθμίζει του καρδιακούς παλμούς). Τα εν λόγω ποντίκια έχαναν βάρος, ακόμα και με μια υψηλή σε λιπαρά διατροφή και να βελτιώθηκαν οι δείκτες της χοληστερόλης. Απροσδόκητα, οι ποντικοί άρχισαν να χρησιμοποιούν περισσότερο οξυγόνο κατά την διάρκεια της ημέρας και να «καίνε» 5% περισσότερη ενέργεια ακόμη και σε συνθήκες ακινησίας! Με δυο λόγια, το φάρμακο, καθώς φαίνεται, λειτούργησε σαν μια προπόνηση χωρίς την προσπάθεια.
Οι επιστήμονες του Scripps άρχισαν να διερευνούν την επίπτωση του φαρμάκου στους μύες ως υποκατάστατο της άσκησης σε συνεργασία με ερευνητές από το Ινστιτούτο Παστέρ στη Γαλλία. Είναι γνωστό ότι ένα από τα χαρακτηριστικά της τακτικής αεροβικής άσκησης είναι ότι αυξάνει τον αριθμό και το σθένος των μιτοχονδρίων στους μύες, καθώς οι κυτταρικές δομές βοηθούν στην παραγωγή ενέργειας, ενώ καταναλώνουν οξυγόνο. Όμως, οι μύες των ζώων αυτών περιέχουν πολύ λίγα μιτοχόνδρια.
Όταν οι ερευνητές έβαλαν το φάρμακό τους σε απομονωμένα κύτταρα των μυών στα ποντίκια, τα κύτταρα άρχισαν να αντλούν περισσότερη REV-ERB και στη συνέχεια, άρχισαν να δημιουργούν μεγάλο αριθμό νέων μιτοχονδρίων και την ενίσχυση των υφισταμένων. Εννοείται ότι τα εν λόγω ποντίκια υποχρεώθηκαν να κάνουν «διάδρομο» και έτρεξαν πολύ περισσότερο σε χρόνο και απόσταση.
Το φάρμακο «σίγουρα φαίνεται να λειτουργεί στον οργανισμό σαν μια άσκηση», είπε ο πρόεδρος του τμήματος φαρμακολογικές και φυσιολογικές επιστήμης Thomas Burris, στο St Louis University School of Medicine. Δεν είναι αδιανόητο, προσθέτει, ότι κάποια στιγμή στο μέλλον, ένα τέτοιο φάρμακο θα μπορούσε να επιτρέψει στους ανθρώπους, ειδικά σε εκείνους που έχουν ένα απενεργοποιημένο μυϊκό σύστημα ή δεν μπορούν να ασκηθούν, να απολαύσουν τα οφέλη για την υγεία της αντοχής χωρίς την άσκηση.
Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο PLoS Biology αναφέρει ότι επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον της Ιατρικής Σχολής του Σαιντ Λούις κατέδειξαν ότι μεγάλες δόσεις της ρεσβερατρόλης, της χημικής ουσίας που βρίσκεται σε αφθονία σε φλούδες σταφυλιών και στο κόκκινο κρασί, αυξάνουν τη δημιουργία νέων μιτοχονδρίων σε απομονωμένα κύτταρα των μυών και μιμούνται την αερόβια άσκηση.
Δυστυχώς, σε αυτές τις υπερβολικές δόσεις, η ουσία έχει “τοξική επίδραση”.
Παρόλα αυτά, το όνειρο της αβίαστη γυμναστικής παραμένει δελεαστική. Όμως η άσκηση έχει τόσα πολλά οφέλη για την υγεία και κανένα φάρμακο δεν μπορεί να αναδημιουργήσει όλα αυτά που η άσκηση προκαλεί, επισημαίνει ο Dr. John O. Holloszy.
