Το γνωρίζουν η Μέρκελ και ο Σόιμπλε, το γνωρίζουν οι Βρυξέλλες, το γνωρίζει το ίδιο το ΔΝΤ: η αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα “κλειδώνει” το τρίτο μνημόνιο! Όχι μόνο γιατί το χρηματοδοτικό κενό για το 2015 και το 2016 παραμένει (το ΔΝΤ το υπολόγισε σε 12,8 δισ. ευρώ) αλλά και γιατί σε αυτό πρέπει να προστεθούν περίπου 15 δισ. ευρώ που είναι το ποσό που πρέπει να επιστρέψει στο ΔΝΤ το ελληνικό Δημόσιο – διότι βεβαίως, αν φύγει τώρα, το ΔΝΤ δεν πρόκειται να κάνει… πίστωση στην Ελλάδα. Ακόμη και αν οι εκτιμήσεις για το χρηματοδοτικό κενό μειωθούν σημαντικά, πάλι θα απομένουν τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ υπολογίζοντας και την εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ.
Πού θα βρεθεί αυτό το ποσό; Ο Γιάννης Στουρνάρας, πριν αποχωρήσει από το υπουργείο Οικονομικών, είχε ειλικρινά παραδεχτεί ότι η Ελλάδα θα βγει “κανονικά” στις αγορές από το 2016. Και μόλις πρόσφατα ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης κ. Μάριο Ντράγκι προειδοποίησε την Ελλάδα ότι δεν πρέπει να θεωρεί “δεδομένη” την κατάσταση στις αγορές. Με λίγα λόγια, τέτοιο ποσό, του οποίου μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος (15 δισ. ευρώ) θα πρέπει να δοθεί άμεσα, δεν μπορεί να αντληθεί από τις αγορές.
Εδώ και σχεδόν ενάμιση χρόνο, κυβερνητικά στελέχη διαρρέουν, ανά τακτά διαστήματα, την άλλη λύση: να αξιοποιηθούν τα “περίπου 11 δισ. ευρώ” αδιάθετα υπόλοιπα από το “πακέτο” ανακεφαλαίωσης των ελληνικών τραπεζών. Σχετικά με αυτά τα 11 δισ. ευρώ, το χειμώνα του 2013 ήταν έντονες οι φήμες – πληροφορίες (που φυσικά δεν μπορούσαν να διασταυρωθούν) ότι ήδη η κυβέρνηση “έβαλε χέρι” σε αυτό το ποσό για να καλύψει την ένδεια του δημόσιου ταμείου. Πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ αν κάτι τέτοιο έγινε πράγματι, αν όμως πράγματι συνέβη, ό,τι λείπει από αυτά τα 11 δισ. ευρώ θα καλυφθεί εκ των υστέρων από το νέο δάνειο που θα συνοδεύει το τρίτο μνημόνιο!
Ας πάρουμε όμως την υπόθεση ότι αυτά τα 11 δισ. ευρώ είναι “απείραχτα” και διαθέσιμα. Μπορεί να τα αξιοποιήσει το ελληνικό Δημόσιο για τις δικές του χρηματοδοτικές ανάγκες; Ο κ. Ντράγκι έχει αποφανθεί επ’ αυτού: Όχι! Διότι πρέπει να “μείνουν κάβα” για μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών, ξεκινώντας από αυτές που πιθανότατα θα προκύψουν άμεσα, ύστερα από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress tests που πραγματοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Ας δεχτούμε όμως ότι ο κ. Ντράγκι θα συμφωνούσε να αξιοποιηθεί ένα τμήμα αυτού του ποσού, ας πούμε 5 δισ. ευρώ. Πάλι απομένουν “πολλά λεφτά”, που μάλιστα είναι άμεσα απαιτητά.
Η κυβέρνηση προβάλλει -αν και όχι με ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση- μία ακόμη λύση: τα πρωτογενή πλεονάσματα! Την ίδια στιγμή όμως, ζητεί δειλά-δειλά να μειωθούν οι προβλέψεις για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015…
Ιδού λοιπόν γιατί, με την αδιαμφισβήτητη γλώσσα των αριθμών, η μέα χρηματοδοτική σύμβαση είναι υποχρεωτική. Και την καθιστά υποχρεωτική πάνω απ’ όλα η αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Μαζί μ’ αυτή, έρχεται εξίσου υποχρεωτικά το τρίτο μνημόνιο. (Εξάλλου, πέραν όλων των άλλων, η νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα συνοδευτεί από νέες εξασφαλίσεις προς τους δανειστές, που θα περιλαμβάνονται στο νέο μνημόνιο.)
Το ερώτημα, ύστερα από όλα αυτά, είναι το εξής: Γιατί ο κ. Σαμαράς, που υποτίθεται δίνει “απεγνωσμένη μάχη” για να μην υπάρξει νέο μνημόνιο, είναι υπέρμαχος της αποχώρησης του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, που “κλειδώνει” το νέο μνημόνιο; Με το ενδιαφέρον αυτό ερώτημα, όμως, θα ασχοληθούμε σε επόμενο σημείωμά μας…