Πάνω σε ένα τραπέζι σε ένα δωμάτιο του Εθνικού Μουσείου της Νέας Ζηλανδίας, Te Papa Tongarewa, βρίσκεται μια πάνινη τσάντα που απεικονίζει την πρωθυπουργό της χώρας, Τζασίντα Αρντέρν, ως Wonder Woman. Η φωτογραφία συνοδεύεται από το σύνθημα που υιοθέτησε η κυβέρνηση της χώρας «Go hard & go early» για την ανάσχεση της εξάπλωσης της πανδημίας της Covid-19.
Δίπλα στην τσάντα υπάρχει ένα σετ από τρία μπαλάκια του τένις στα οποία αναγράφονται συνθήματα όπως: «δεν συναινούμε», «κάτω τα χέρια από τα παιδιά μας» και «η Pfizer σκοτώνει». Οι διαδηλωτές κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού πέταξαν αυτά τα μπαλάκια σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια μιας διαμαρτυρίας στα τέλη του 2021, σηματοδοτώντας την αρχή μιας εντεινόμενης δυσαρέσκειας μεταξύ ορισμένων ομάδων για τα εμβόλια και τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας.
Αυτά και άλλα αντικείμενα που έχει συλλέξει το μουσείο, αφηγούνται το ιστορικό της πανδημίας στη Νέα Ζηλανδία σε διάστημα δύο ετών: από την κοινωνική συνοχή, με έναν πληθυσμό έτοιμο να συνταχθεί πίσω από την ηγέτιδα του έθνους του, μέχρι τη στροφή προς τη δυσπιστία στα μέσα ενημέρωσης και τους θεσμούς. Ορισμένα αντικείμενα αφηγούνται μια απλή ιστορία, ενώ άλλα πυροδοτούν μια ευρεία συζήτηση.
Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει fan art με πρωταγωνίστρια την Γενική Διευθύντρια Υγείας της χώρας, Δρ. Άσλεϊ Μπλούμφιλντ, περίτεχνα φτιαγμένους «ιούς» που έχει δημιουργήσει η υφαντουργός Τζο Ντίξι, μάσκες προσώπου με κεντημένα μηνύματα, μπλουζάκια με αντιραστιστικά μηνύματα και άλλα.
Όταν η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας επέβαλε λόκνταουν τον Μάρτιο του 2020, οι υπεύθυνοι του μουσείου Te Papa, ήξεραν ότι έπρεπε να αρχίσουν να δημιουργούν ένα αρχείο του γεγονότος. Ορισμένα από τα θέματα που επέλεξε η ομάδα, περιλαμβάνουν την καθημερινότητα κατά τη διάρκεια του λόκνταουν, τη στρατηγική της κυβέρνησης, την αυθόρμητη ανταλλαγή μηνυμάτων στους δρόμους της πόλης, τις απόψεις των Μαορί σχετικά με την πανδημία και τις εμπειρίες των εθνικών μειονοτήτων. Τα θέματα διευρύνθηκαν καθώς η πανδημία εξελισσόταν και έτσι η ομάδα συμπεριέλαβε τα εμβόλια και το αντιεμβολιαστικό κίνημα.
«Αυτό που έγινε εμφανές ήταν η ποσότητα της δημιουργικότητας που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια του λόκνταουν ως απάντηση τόσο στον περιορισμό όσο και στις ανησυχίες σχετικά με τον ιό», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian η επιμελήτρια του μουσείου Κλερ Ρενό.
Άλλα αντικείμενα της συλλογής επιδιώκουν να δείξουν την εξέλιξη του στυλ – οι προστατευτικές μάσκες έγιναν γρήγορα καμβάδες για να προβάλλουν οι άνθρωποι την πολιτιστική ή την πολιτική τους ταυτότητα.
«Προσπαθούμε να έχουμε πολλαπλές φωνές και αντικείμενα που αντικατοπτρίζουν πολλαπλές απόψεις», εξήγησε η επιμελήτρια.
Για ορισμένους Νεοζηλανδούς, η πανδημία ξεκίνησε πολύ πριν φτάσει στις ακτές της Νέας Ζηλανδίας. Οι Νεοζηλανδοί κινεζικής καταγωγής ήταν επί μήνες σε επαφή με συγγενείς και φίλους τους που ζούσαν στην Κίνα, οι οποίοι είχαν ήδη νοσήσει από τον ιό. Αυτές οι εμπειρίες, οι οποίες θα έπρεπε να εμπνέουν το συναίσθημα της ενσυναίσθησης, συχνά προκαλούσαν ρατσιστικές αντιδράσεις.
«Οι ιοί δεν έχουν εθνοτική καταγωγή, ωστόσο στις ΗΠΑ, ο Τραμπ αναφερόταν συχνά στον ‘κινεζικό ιό’. Η Νέα Ζηλανδία δεν είναι απομονωμένο μέρος, είμαστε συνδεδεμένοι παγκοσμίως, οπότε αυτά τα μηνύματα έφτασαν και εδώ», σημείωσε η Γκρέις Γκάσιν, επιμελήτρια στο μουσείο Te Papa.
Ένα αντικείμενο που αντικατοπτρίζει αυτή τη στάση, είναι ένα μπλουζάκι που έφτιαξε η καλλιτέχνιδα Cat Xuechen Xiao, η οποία κατάγεται από τη Γουχάν. Πάνω στο μπλουζάκι, η καλλιτέχνης έγραψε τη φράση «Είμαι από τη Γουχάν – αυτή η πόλη δεν είναι ιός, εγώ δεν είμαι ιός».
Η ιστορικός τέχνης και υπεύθυνη για τα μουσεία και την πολιτιστική κληρονομιά στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ, Λίντα Τάιλερ, είπε ότι μουσεία όπως το Te Papa αλλάζουν την ιδιοκτησιακή και αποικιοκρατική στάση τους απέναντι στις συλλογές και υιοθετούν μια πιο συλλογική και διαφοροποιημένη προσέγγιση.
«Αυτά τα φυσικά αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν μέρος μιας εποχής και ενός πολιτισμού φυλάσσουν μνήμες, και τα ιδρύματα διατηρούν τη συλλογική μας μνήμη», τόνισε.
«Δεν μπορούμε όλοι να έχουμε την ευθύνη για τη μεταβίβαση αυτών των αναμνήσεων στις μελλοντικές γενιές, οπότε αν ένα ίδρυμα μπορεί να το κάνει, υπάρχει μεγάλη αξία για όλους μας να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε και να μπορούμε να το αναλογιστούμε αυτό με ουσιαστικό τρόπο στο μέλλον», πρόσθεσε.
«Συλλέγουμε ό,τι μπορούμε τώρα -τα πράγματα που θεωρούμε ενδιαφέροντα ή σημαντικά- αλλά ξέρουμε ότι σε 10, 30 ή 80 χρόνια οι άνθρωποι θα έρθουν σε εμάς και θα πουν: ‘Αυτό το πήρα από τη γιαγιά μου από την πανδημία του κορονοϊού’, οπότε δουλεύουμε με μια μακροπρόθεσμη προοπτική», είπε η Ρενό.
ΠΗΓΗ: Guardian
