Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Μπορεί στην ανατολική Ουκρανία να εξακολουθεί να ισχύει σε γενικές γραμμές μια επισφαλής εκεχειρία, αλλά το “ουκρανικό ζήτημα” ήρθε για να μείνει. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η Ουκρανία αναδεικνύεται σε στρατηγικό κόμβο αναδιάταξης των παγκόσμιων ισορροπιών. Έτσι, παρά τις δηλώσεις του Ουκρανού προέδρου κ. Ποροσένκο ότι εξετάζεται ένα “ειδικό καθεστώς” για τις εξεγερμένες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, είναι βέβαιο ότι η εκεχειρία είναι εντελώς επισφαλής και προσωρινή.
Απόδειξη είναι η κινητικότητα που αναπτύσσεται από διάφορες συμμαχίες “προθύμων” στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, με κοινό παρονομαστή την εντατικοποίηση κάθε λογής στρατιωτικών ασκήσεων στο έδαφος της ίδιας της Ουκρανίας αλλά και σε όλο το “δακτύλιο” των χωρών στα δυτικά και νοτιοδυτικά σύνορα με τη Ρωσία. Συγκεκριμένα:
- Στις 8-10 Σεπτεμβρίου διεξήχθη η ναυτική άσκηση «Sea Breeze 2014», στο βορειοδυτικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας,με τη συμμετοχή του Ουκρανικού ναυτικού και της Μονάδας Task Standing NATO Maritime Group.
- Από τις 16 έως τις 26 Σεπτεμβρίου διεξάγεται, στο εκπαιδευτικό κέντρο Yavoriv στην Ουκρανία, η ΝΑΤΟική στρατιωτική άσκηση «Rapid Trident». Στην άσκηση συμμετέχουν στρατιωτικές αποστολές από 13 χώρες: Ουκρανία, Αζερμπαϊτζάν, Μ. Βρετανία, Καναδά, Γεωργία, Γερμανία, Λετονία, Λιθουανία, Μολδαβία, Νορβηγία, Πολωνία, Ρουμανία και Ισπανία.
- Παράλληλα διεξάγεται στην Τσεχία η μεγάλης κλίμακας αεροπορική άσκηση «Ample Strike 2014», στην οποία συμμετέχουν αποστολές από 12 χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, με τουλάχιστον 30 μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, 50 αντιαεροπορικά συστήματα και βοηθητικό εξοπλισμό. Εκτός από την Τσεχία, συμμετέχουν το Βέλγιο, η Μεγάλη Βρετανία, η Ουγγαρία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Λιθουανία, η Λετονία, η Σλοβακία, η Εσθονία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Όμως οι σχεδιασμοί δεν εξαντλούνται μόνο σε αυτές τις άμεσες δραστηριότητες με τη μορφή στρατιωτικών ασκήσεων. Παράλληλα προχωρεί η διαδικασία συγκρότησης δυνάμεων ταχείας και “εξαιρετικά ταχείας” επέμβασης. Οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία στρατιωτική βοήθεια 52 δολαρίων ενώ στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία εγκρίθηκε το σχέδιο για τη δημιουργία μιας δύναμης 4.000- 5.000 στρατιωτών «εξαιρετικά ταχείας αντίδρασης», αλλά και η πρωτοβουλία για να προχωρήσει η διαδικασία ένταξης της Γεωργίας στο NATO.
Παράλληλα, επτά χώρες του ΝΑΤΟ (Βρετανία, Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Λεττονία, Λιθουανία και Εσθονία) υπέγραψαν σύμφωνο για τη δημιουργία «Ενιαίου Εκστρατευτικού Σώματος», μιας δύναμης ταχείας αντίδρασης σε μικρογραφία. Στη σύνθεση του νέου σχηματισμού θα περιλαμβάνονται χερσαίες, ναυτικές και αεροπορικές μονάδες.
Όλα αυτά είναι εξαιρετικά διαφωτιστικά για το νόημα των αποφάσεων της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία, που έληξε στις 5 Σεπτεμβρίου. Στη Σύνοδο αυτή επιβεβαιώθηκε η αδυναμία του ΝΑΤΟ ως συνόλου να αναλάβει στρατιωτική δράση στην Ουκρανία, τη Συρία ή τη Λιβύη, καθώς οι χώρες-μέλη δεν ομονοούν ούτε στο πολιτικό σκέλος ούτε στο σκέλος του επιμερισμού των οικονομικών και στρατιωτικών βαρών. Ταυτόχρονα όμως, δόθηκε το “πράσινο φως” για την ανάληψη δράσης, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και με τη χρήση και αξιοποίηση των κοινών υποδομών, συμμαχιών “προθύμων”, ώστε να ξεπεραστεί η δυστοκία στο επίπεδο των συλλογικών αποφάσεων.
Καθόλου τυχαία, λοιπόν, όλες οι δραστηριότητες που προαναφέρθηκαν (στρατιωτικές ασκήσεις, δυνάμεις ταχείας επέμβασης) κινούνται σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, των συμμαχιών μεταξύ “προθύμων”, που όμως ενεργούν στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Είναι σαφές ότι όλα αυτά θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να “ωριμάσουν”. Είναι όμως εξίσου σαφές ότι παραβιάζουν ευθέως τη συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, που χρονολογείται από το 1997, η οποία προέβλεπε ότι το ΝΑΤΟ δεν θα ανέπτυσσε στρατεύματα στις πρώην χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Είναι επίσης σαφές ότι όλα αυτά στοχοποιούν ευθέως τη Ρωσία και εντάσσονται σε ένα σχέδιο περικύκλωσής της.
Δικαίως λοιπόν όλα αυτά χαρακτηρίστηκαν σαν εισαγωγή σε ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο στο ευρωπαϊκό έδαφος. Και το κρίσιμο σημείο θα είναι η ώρα που ΝΑΤΟικά στρατεύματα θα επιχειρήσουν “κανονικά” στο έδαφος της Ουκρανίας. Τότε, ο νέος Ψυχρός Πόλεμος μπορεί κάλλιστα να μετατραπεί σε θερμό, ανοίγοντας τις “πύλες της Κολάσεως”…