Γράφει ο Κων/νος Μανίκας,
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Από επιλογή, απέφυγα όλες αυτές τις μέρες να γράψω ένα άρθρο για τη συμφωνία με τους εταίρους. Τα ΜΜΕ κατακλύστηκαν από αναλύσεις επί αναλύσεων τη στιγμή που δεν είχε καν επιβεβαιωθεί οριστικά το κείμενο των μεταρρυθμίσεων που θα την συνόδευε. Όμως, ακόμα και μετά από την ολοκλήρωση αυτού του σκέλους χαθήκαμε στους ελιγμούς της δημιουργικής ασάφειας που εμείς, μάλλον από υποσυνείδητη τάση πλαστού εφησυχασμού, εκλάβαμε σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη ως συνενοχή των Ευρωπαίων στην παραπλάνηση των κοινοβουλίων τους!
Δεν γίνεται ειλικρινά να συνεχίζεις να μιλάς για σκίσιμο του μνημονίου όταν υπογράφεις «την παράταση της σύμβασης που συνοδεύεται από μια σειρά δεσμεύσεων», αποδέχεσαι τον τεχνικό έλεγχο της τρόικας που υποκριτικά μετονομάζεις σε «θεσμούς», απεμπολείς «την ανάκληση μέτρων ή μονομερών αλλαγών που επηρεάζουν τα δημοσιονομικά», αποχαιρετάς την πιστοληπτική γραμμή και τα αδιάθετα κεφάλαια του ΤΧΣ που σε συνδυασμό με την έξοδο στις αγορές θα σε έβγαζαν οριστικά από το μνημόνιο, αποδέχεσαι πλήρως το σκεπτικό για τη βιωσιμότητα του χρέους και την ύπαρξη υψηλών πλεονασμάτων.
Ούτε βέβαια μπορείς να κηρύσσεις το τέλος της λιτότητας, όταν καταθέτεις ένα εκτενέστατο κείμενο μέτρων (που μένει να αξιολογηθεί έως τον Απρίλιο κι εφόσον ποσοτικοποιηθεί να γίνει αποδεκτό), όπου περιλαμβάνονται και υφεσιακά μέτρα όπως η αύξηση του ΦΠΑ (οι ξενοδοχειακές υπηρεσίες μάλλον δεν θα την αποφύγουν και αναζητείται η πιο ανώδυνη μεταφορά και άλλων προϊόντων σε υψηλότερο συντελεστή), η περιστολή επιδομάτων στο δημόσιο τομέα και κοινωνικών επιδομάτων (άρα νέα μείωση εισοδημάτων για κάποιους).
Επιπρόσθετα, αναζητούνται πόροι από την περαιτέρω φορολόγηση του καπνού, των οινοπνευματωδών ποτών, των τυχερών παιγνίων, ανακοινώνονται νέες ειδικές εισφορές προς τους ασαφώς «πλουσίους» οι οποίοι ήδη πληρώνουν υψηλή εισφορά αλληλεγγύης. Είναι απορίας άξιων πως προσφεύγει σε αυτές τις λύσεις ο κ. Βαρουφάκης, όταν ο ίδιος επανειλημμένα αναφέρεται σε μείωση των κρατικών εσόδων λόγω της μειωμένης ζήτησης από την επιβολή καταναλωτικών φόρων.
Ή πιστεύει ότι θα παραταθεί η ύφεση οπότε υπάρχει πιθανότητα να συμβεί αυτό που περιγράφει, ειδικά σε προϊόντα χαμηλής ελαστικότητας ζήτησης, άρα δεν έχει λόγους να επιβάλλει νέους φόρους πέρα από την τήρηση των δημοσιονομικών επιταγών των «θεσμών» ή περιμένει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια άρα και αυξημένα έσοδα από την κατανάλωση αλλά φοβάται να το πει για να μην χάσει την αίγλη του λαϊκού επαναστάτη.
Και φυσικά, δεν γίνεσαι πιστευτός ότι αντιμάχεσαι πλήρως μια συγκεκριμένη πολιτική όταν περιλαμβάνεις στις μεταρρυθμίσεις σου τη μείωση δαπανών σε υγεία, ΟΤΑ, άμυνα και παιδεία, την αποδοχή των ιδιωτικοποιήσεων όταν ακόμα και η μακροχρόνια μίσθωση και αξιοποίηση ακινήτων από ιδιώτες όπως έγινε με τα περιφερειακά αεροδρόμια και τα λιμάνια αποτελούσε προεκλογική κόκκινη γραμμή σου ή προωθείς την ενοποίηση των ταμείων, το τέλος των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και αφήνεις ανοικτό προς διαπραγμάτευση το θέμα της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία και την προσαρμογή των εργασιακών στις «βέλτιστες Ευρωπαϊκές πρακτικές» που είναι γνωστό ότι κινούνται στα πλαίσια των ευέλικτων μορφών και της διευκόλυνσης των απολύσεων.
Ούτε αντιμετωπίζεις τις κοινωνικές πληγές της κρίσης με ημίμετρα ελεημοσύνης, όπως τα κουπόνια τροφίμων που δεν δίνουν οριστική λύση στο πραγματικό πρόβλημα, αυτό της ανεργίας που θα συνεχίσει να επιτείνεται όσο οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν απογειώνονται (το 2,9% για το 2015 δεν θα καταλήξει πάνω από 1% στερώντας δεκάδες χιλιάδες συμπολιτών μας από την επάνοδο στην εργασία), έχοντας μάλιστα δεσμευτεί τα όποια σχετικά μέτρα να έχουν μηδενικό κόστος που στην καλύτερη σημαίνει νέες επιβαρύνσεις για τους υπόλοιπους πολίτες άρα μηδενικό αποτέλεσμα όσον αφορά την συνολική αύξηση της κατανάλωσης.
Η κυβέρνηση παριστάνει μετά την υπογραφή της νέας σύμβασης ότι δεν καταλαβαίνει τι έχει συμβεί. Συνεχίζει στην γραμμή της αντίστροφης θεωρίας των παιγνίων που θέτει στο στόχαστρο την χειραγώγηση του πιεσμένου θυμικού των πολιτών και φθάνει μέχρι το σημείο να μιλά για εκβιασμούς ώστε να αποδεχτεί τη συμφωνία όταν η ίδια την έχει παρουσιάσει ως τεράστια επιτυχία. Χαρακτηρίζει προσχεδιασμένο χρηματοδοτικό πνιγμό (που πιθανότατα θα αποφευχθεί με αποστράγγιση των δημόσιων ταμείων και μια σειρά τεχνικών λύσεων), με αρκετή δόση συνωμοσιολογίας, την έλλειψη πόρων για την κάλυψη των άμεσων αναγκών προς τους πιστωτές όταν το ίδιο το κείμενο ξεκαθαρίζει ότι καμιά εκταμίευση δεν θα υπάρξει πριν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Με ανώριμη αφέλεια εκλάβαμε τις επιμέρους ασάφειες της συμφωνίας ως Ευρωπαϊκή χαλαρότητα που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε για να αποφύγουμε τις υποχρεώσεις μας με θολά τεχνάσματα ενώ επρόκειτο απλά για αναγνώριση του καινούριου δημοσιονομικού εκτροχιασμού που θα οδηγήσει στην ανάγκη νέας χρηματοδότησης μετά τον Ιούνιο και μια δική τους τεχνική παράκαμψη ώστε να μην οι τεθούν σε αμφισβήτηση οι στόχοι δίνοντας το περιθώριο επιμέρους αλλαγών (αναζητείται ακόμα το περιβόητο τοξικό 30% του μνημονίου;) εφόσον μπορούν να χρηματοδοτηθούν χωρίς δημοσιονομικές επιβαρύνσεις.
Τότε και μόνο τότε θα μπορεί να γίνει με ασφάλεια η σύγκριση με το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για κλείσιμο της αξιολόγησης με αποδοχή της πιλοτικής αύξησης του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία και τον ορισμό σε 20 χρόνια του διαστήματος για κατοχύρωση συντάξιμου δικαιώματος (όλα τα άλλα μέτρα στο περιβόητο email δεν ήταν παρά δυνητικές λύσεις σε περίπτωση εκτροχιασμού του προϋπολογισμού, κάτι που δεν είχε συμβεί επί 2,5 χρόνια) και ακολούθως απομείωση του χρέους και περιορισμό των πλεονασμάτων κατά 1-1,5% ώστε να απελευθερωθούν πόροι για κοινωνικές και αναπτυξιακές δράσεις με την χρηματοδότηση της χώρας εξασφαλισμένη από την πιστοληπτική γραμμή και την έξοδο στις αγορές που πλέον την αποχαιρετάμε για αρκετό καιρό.
Και τότε θα δούμε αν η νέα συμφωνία (κι όχι η παράταση της υπάρχουσας που «πετύχαμε») θα έχει στοιχεία που θα την καθιστούν πιο αποδοτική για την οικονομία και πιο «απελευθερωτική» για τον ελληνικό λαό.
