Γράφει ο Θέμης Παρλαβάντζας / parthemis@alleyoop.gr
Ποτέ πριν στη μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας ο δικομματισμός δεν είχε δεχθεί μεγαλύτερο ράπισμα από αυτό των ημερών μας. Ποτέ πριν η κομματική στρούγκα δεν ήταν τόσο ξέφραγη. Το φάντασμα της πολυδιάσπασης των μεγάλων κομμάτων δεν πλανάται απλά πάνω από τα κεφάλια των μεγαλοτσοπάνηδων του κομματικού ποιμνίου. Έχει ήδη αρχίσει να σαρκώνεται.
Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν ο ιστορικός κύκλος των μεγάλων κομματικών σχηματισμών έχει κλείσει. Άλλωστε στις αδελφές χώρες της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας, στην οποία υποτίθεται πως ανήκουμε, οι μεγάλοι σχηματισμοί διατηρούν τη δυναμική τους, ειδικά όπου η οικονομική κρίση δεν χτύπησε με τόση βαρβαρότητα την πόρτα τους.
Ωστόσο, η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, δεν προοιωνίζεται καλύτερο μέλλον για τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ.Συγκρατούν –ασθμαίνοντας– κάποια ποσοστά, τα οποία φυσικά ωχριούν μπροστά στα αντίστοιχα φαραωνικά της δεκαετίας του ’80.
Η πολυδιάσπαση λοιπόν σε πολλά κομματίδια φέρνει για πρώτη ίσως φορά μετά τη μεταπολίτευση τον λαό σε αμηχανία αλλά και αναζήτηση. Τα ψυχολογικά και συναισθηματικά τείχη που όρθωσε η πολεμική των δύο μεγάλων κομμάτων, φαίνεται πως γκρεμίζονται. Οι ρητορικές ευκολίες του παρελθόντος περί φωτός και σκότους, συντηρητικών και προοδευτικών, προδοτών και επαναστατών δεν είναι ικανές πλέον να αποτελέσουν πεδίο στείρων αντιπαραθέσεων. Πολύ απλά, ο λαός δεν «τσιμπά». Με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο η συνεργασία ΠΑΣΟΚ – ΝΔ σάρωσε όλα τείχη των υποτιθέμενων διαχωριστικών γραμμών και φανέρωσε το σικέ πολιτικό παίγνιο των δυο άσπονδων αντίπαλων. Ακόμη και ο γιγαντωμένος πλέον ΣΥΡΙΖΑ του λυμφατικού 4% των προηγούμενων δεκαετιών, δεν πείθει την κοινωνία όσα «ήξεις αφήξεις» κι αν επιστρατεύσει. Η υποτιθέμενη φρεσκάδα του όζει παλαιοκομματίλας, ενώ μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ και η δυναμική που πιθανόν θα δημιουργήσει.
Σε ένα τέτοιο λοιπόν σκηνικό ο λαός επωμίζεται το βάρος της κάθαρσης του τόπου από ό,τι τον πλήγωσε.Αποτελεί κοινή παραδοχή πως το κύριο πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό. Το ελληνικό πολιτικό κατεστημένο, οι ηγετικές ελίτ, εμφορούνται από αντιλήψεις που αποτελούν τον πυρήνα του ελληνικού προβλήματος. Πελατοκεντρική λογική, παροχολογία, διαπλοκή, αριβισμός, φαρισαϊσμός, διαφθορά, εκμαυλισμός συνειδήσεων, παχυδερμισμός. Τεράστια αντίφαση, που ακόμη δεν έχει απαντηθεί από το νυν πολιτικό κατεστημένο, αποτελεί και η λαθρεπιβίβασή του στο τρένο της αναγκαιότητας για μεταρρυθμίσεις και ουσιαστικές αλλαγές ευρωπαϊκού εκσυγχρονισμού που έχει ανάγκη ο τόπος. Οι άνθρωποι δηλαδή που θεωρήθηκαν ως κύριοι υπεύθυνοι – και όχι άδικα- για τη σημερινή κατάσταση της χώρας, είναι οι ίδιοι που ηγούνται των μεταρρυθμίσεων, της αναγέννησης, της κάθαρσης, της εθνικής ανάτασης. Πόσο σχιζοειδείς μπορεί να είναι οι πολιτικές συμπεριφορές στην Ελλάδα!
Στις πλάτες του λαού πέφτει λοιπόν το βάρος – όπως συνέβη και πριν τέσσερα χρόνια με την εκλογή ακηδεμόνευτων δημάρχων – του ξεκαθαρίσματος του σκηνικού από τα παντοειδή λαμόγια της εξουσίας. Τους κατ’ επάγγελμα δηλαδή πολιτικούς χαμαιλέοντες, εξουσιολάγνους, σαλταδόρους, μιζαδόρους, πολιτικά ανδρείκελα συμφερόντων που με όπλο τη ρητορική θρασύτητα και την καταπάτηση κάθε αξίας, κατάφεραν να απομυζήσουν κάθε ικμάδα αυτού του τόπου.
Μια ψύχραιμη θεώρηση του ελληνικού προβλήματος από τον φιλόσοφο Μπρουνό Λατούρ σε συνέντευξή του στη Καθημερινή, ίσως και να δείχνει το δρόμο. «Είσαστε ένας λαός που αντιδρά, δεν καταπίνει, βγαίνει στους δρόμους και διαμαρτύρεται όταν θεωρεί ότι αδικείται. Σήμερα βεβαίως περνάτε φοβερές δυσκολίες, οι οποίες έχουν αλλάξει τις προτεραιότητές σας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Είμαι πεπεισμένος επίσης, πως μπορεί να εξοργίζεστε με όσα συμβαίνουν, όμως ο καθένας σας ξεχωριστά έχει κατανοήσει σε βάθος την ανάγκη για αλλαγή. Παρότι δεν ζω εδώ, θεωρώ ότι βιώνετε μια κατάσταση διχασμού ανάμεσα στη θλίψη, το θυμό αλλά και τη συνειδητοποίηση πως έτσι όπως ήταν οργανωμένο το οικονομικό και κρατικό σας μοντέλο, δεν μπορούσε να σας βγάλει πέρα στο μέλλον».
Έχει σημάνει λοιπόν η ώρα των αποφάσεων. Ο περίφημος «σοφός λαός» που κολάκευαν λαϊκιστικά χείλη προηγούμενων δεκαετιών, πρέπει, επιτέλους, να δείξει πως απέκτησε κάποιου είδους σοφία, έστω κι αν αυτή είναι αποτέλεσμα της σοφίας του πόνου.
ΥΓ. Οι μεγάλοι του πολιτικού παιγνίου, καλύτερα ας πάρουν πιο σοβαρά ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ του τηλεαστέρα Σταύρου Θεοδωράκη. Άσχετα από τις ενστάσεις κάποιου για τα κίνητρα ή τις πολιτικές θέσεις και γενικολογίες του Ποταμιού, και μόνο το γεγονός της δημοσκοπικής του έκρηξης θα πρέπει να προβληματίσει όλα τα κόμματα. Η άλλη γλώσσα που χρησιμοποιεί, ίσως δεν είναι και τόσο apolitical όσο πιστεύει ο ξύλινος μεταπολιτευτικός πολιτικός λόγος. Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν προβλέπεται πληκτικό το αυριανό πολιτικό τοπίο…