Όλο και πιο συχνές είναι οι προκλήσεις για το “βασιλιά” του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος, το δολάριο. Οι κινήσεις αμφισβήτησής του ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος μέχρι πρόσφατα έρχονταν από το χώρο των Αναπτυσσόμενων χωρών – κυρίως Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία. Σε αυτές όμως προστίθεται τώρα και η… Γαλλία!
Στις αρχές Ιουνίου ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας κ. Άντον Σιλουάνοφ ανακοίνωση τη συμφωνία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας να αρχίσουν στις μεταξύ τους οικονομικές συναλλαγές να χρησιμοποιούν τα εθνικά τους νομίσματα (γουάν και ρούβλι, αντίστοιχα). Επιπλέον ανακοίνωσε τη δημιουργία κοινού οίκου αξιολόγησης από τις δύο χώρες, ο οποίος θα δημιουργηθεί κατά τα πρότυπα των υπαρχόντων δυτικών οίκων αξιολόγησης (Standard & Poors, Moody’s κ.λπ.), αλλά σε αντίθεση μ’ αυτούς, δεν θα διέπεται από πολιτικά κριτήρια στις αξιολογήσεις του αλλά από καθαρά οικονομικά. Μέσα στον Ιούνιο, επίσης, ανακοινώθηκε η μακροιχρόνια συμφωνία-“μαμούθ” για την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου από την Κίνα, συνολικής αξίας 400 δισ. δολαρίων. Οι συναλλαγές στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας θα γίνουν επίσης σε εθνικά νομίσματα.
Στις BRICKS συνολικότερα, η δυσαρέσκεια για την “κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης” από το δολάριο είναι έντονη. Η πρακτική της αμερικανικής ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας (FED) πρώτα να πλημμυρίσει όλο τον κόσμο με δολάρια “κλέβοντας” τα διαθέσιμα των Αναπτυσσόμενων χωρών και στη συνέχεια να σταματήσει την κοπή χρήματος προκαλώντας αναταραχή στις αναδυόμενες αγορές, έχει εξοργίσει τις Αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες “ψάχνονται” για τρόπους άμυνας απέναντι στον “δυνάστη” που λέγεται δολάριο.
Ωστόσο, μόλις χθες, ζήτημα διαφοροποίησης στη χρήση των νομισμάτων που χρησιμοποιούνται στις διεθνείς συναλλαγές έθεσε και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών κ. Μισέλ Σαπέν. Η Γαλλία είναι εξοργισμένη από το γεγονός ότι οι αμερικανικές αρχές επέβαλαν ένα τεράστιο πρόστιμο ύψους 9 δισ. δολαρίων, δηλαδή 6,8 δισ. ευρώ, στη γαλλική τράπεζα BNP Paribas με την κατηγορία ότι παραβίασε το εμπάργκο των ΗΠΑ στις συναλλαγές με Ιράν, Σουδάν και Κούβα. «Εμείς (οι Ευρωπαίοι), όταν για παράδειγμα πουλάμε αεροπλάνα, πουλάμε στους εαυτούς μας σε δολάρια. Είναι απαραίτητο αυτό; Δεν νομίζω. Νομίζω ότι η επανεξισορρόπηση είναι εφικτή και αναγκαία, όχι μόνο σε ό,τι αφορά στο ευρώ, αλλά και για τα μεγάλα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών, που αντιστοιχούν σε όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου εμπορίου», δήλωσε ο κ. Σαπέν σε συνέντευξή του στους Financial Times.
Φαίνεται λοιπόν ότι ωριμάζουν οι συνθήκες για την αμφισβήτηση της μονοκρατορίας του δολαρίου στις παγκόσμιες συναλλαγές. Γεγονός που σηματοδοτεί την έλευση μιας νέας εποχής για την παγκόσμια οικονομία, αφού τελειώνει η περίοδος που ακολούθησε ύστερα από την κατάρρευση των συμφωνιών του Μπρέντον Γουντς και η οποία χαρακτηρίστηκε από την αδιαμφισβήτητη παρουσία του δολαρίου σαν “παγκόσμιου” νομίσματος, τόσο για τις διεθνείς συναλλαγές όσο και για την αποθεματοποίηση. Και όπως δείχνει η ιστορική πείρα, αυτή η νέα εποχή θα επιφέρει βαθύτερες αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στις παγκόσμιες ισορροπίες – και όχι μόνο τις οικονομικές…
