Νέες ισορροπίες αναζητεί η εγχώρια αγορά φυσικού αερίου μετά την αποκλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης αλλά και εν όψει του κινδύνου να ξεσπάσει μια νέα, ίσως ακόμη μεγαλύτερη κρίση, εάν γενικευτεί το πολεμικό μέτωπο στη Μέση Ανατολή και κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ.
Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, παρά το γεγονός ότι οι ροές δεν διακόπηκαν ποτέ προς την Ελλάδα, οδήγησε σε δραστική μείωση των εισαγωγών από το σημείο εισόδου του Σιδηροκάστρου. Και ενώ οι εισαγωγές ρωσικού αερίου αγωγού μειώθηκαν, αντιθέτως αυξήθηκαν οι εισαγωγές ρωσικού LNG από τη Ρεβυθούσα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 το ρωσικό αέριο βρέθηκε στη δεύτερη θέση των εισαγωγών στην ελληνική αγορά, αφού από το Σιδηρόκαστρο εισήχθησαν 29,59 TWh, έναντι 35,37 TWh το 2021 καταγράφοντας μείωση 16,34%. Επίσης στη Ρεβυθούσα εισήχθη ρωσικό LNG 2,03 TWh.
Το ενιάμηνο του 2023 το ρωσικό LNG τριπλασιάστηκε φθάνοντας τις 6,27 TWh. Κάτι το οποίο φαίνεται ότι είναι αποδεκτό από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολο της οποίας έχει υπάρξει δραστική αύξηση των εισαγωγών LNG από τη Ρωσία.
Στο 34,34% των εισαγωγών το ρωσικό αέριο
Πάντως το 2022 το ρωσικό φυσικό αέριο αγωγού, δηλαδή το αέριο που έρχεται στη χώρα στο πλαίσιο συμφωνιών της Gazprom με τους εγχώριους παίκτες δηλαδή τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τη Μυτιληναίος αποτελούσε το 34,34% του συνόλου των εισαγωγών. Πρέπει να αναφερθεί ότι η συμφωνία της Προμηθέας Gas του ομίλου Κοπελούζου για την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες έχει εκχωρηθεί στη ΔΕΗ η οποία ως γνωστόν είναι μεγάλος καταναλωτής φυσικού αερίου.
Οι εισαγωγές ρωσικού αερίου στη χώρα μειώθηκαν το πρώτο ενιάμηνο του 2023, αφού η Ρεβυθούσα παρέμεινε η κύρια πύλη εισαγωγής φυσικού αερίου στη χώρα. Οι εισαγωγές στο Σιδηρόκαστρο είναι μειωμένες κατά 30,7% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2022 και ανήλθαν σε 16,18 TWh έναντι 23,34 TWh το ενιάμηνο του 2022 και 29,59 TWh στο σύνολο του 2022.
Το ενδεχόμενο διακοπής
Η μείωση των εισαγωγών ρωσικού αερίου παρά το γεγονός ότι είναι ενταγμένη στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο εγείρει ζητήματα οικονομικά αλλά και επάρκειας εφοδιασμού.
Έτσι η μείωση των εισαγωγών αερίου αγωγού από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει οδηγήσει σε διαπραγματεύσεις με την Gazprom η οποία ζητεί την ενεργοποίηση της ρήτρας take or pay.
Όπως είναι γνωστό η ΔΕΠΑ Εμπορίας διαθέτει σύμβαση με την Gazprom που λήγει το 2026 για ποσότητες φυσικού αερίου 2 δις κ.μ. ετησίως ή 22 TWh. Στη σύμβαση περιλαμβάνεται ρήτρα take or pay για ελάχιστη ποσότητα απορρόφησης 17 TWh ετησίως.
Παράλληλα στην όλη υπόθεση ελλοχεύει ο κίνδυνος διακοπής της ροής ρωσικού αερίου, κάτι το οποίο σε μια επιδείνωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή θα δημιουργήσει σοβαρό ζήτημα εφοδιασμού της χώρας. Και τούτο διότι μια ενδεχόμενη διακοπή της ροής από το Σιδηρόκαστρο θα σημάνει ότι σημαντικές ποσότητες αερίου θα πρέπει να καλυφθούν από LNG η τιμή του οποίους προφανώς σε μια ενδεχόμενη κρίση θα ξεφύγουν από το επίπεδο των 50 ευρώ/MWh που είναι σήμερα.
Πηγή worldenergynews.gr