Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
α. Οι ελληνικές κυβερνήσεις της εποχής
Ήταν ο Ιωάννης Μεταξάς, μια στρατιωτική ιδιοφυΐα με πολλές αρετές, αλλά και απύθμενα ελαττώματα, που σημάδεψαν ανεξίτηλα την ιστορική μας πορεία. Ένας τραγικός της πολύτροπης και πολύπλαγκτης ελληνικής ιστορίας. Η επίθεση της κυρίαρχης δύναμης του άξονα, των Γερμανών, κατά της Ελλάδος ήταν συντριπτικά άνιση.
Παρά τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των ελλήνων στρατιωτών που αμύνονταν περί του πάτριου εδάφους, η κατίσχυση των Γερμανών ήταν θέμα χρόνου. Στις 20 Απριλίου του 1941 ο στρατηγός Γεώργιος Τσολάκογλου υπέγραψε την συνθηκολόγηση των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων με τους Γερμανούς.
Στην αντίθετη κατεύθυνση τώρα στην Αθήνα ο ηρωικός πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής – μια τραγική φιγούρα στη δίνη της γερμανικής κατοχής – αυτοκτόνησε για να μην παραδώσει την εξουσία επίσημα της Ελλάδος στους Γερμανούς, απο εθνική ευαισθησία.
Τέτοιες τραγικές στιγμές της ιστορίας, αποδεικνύουν το μεγαλείο όπως και τα ελλείμματα της αθάνατης ελληνικής ψυχής. Οι γερμανικές δυνάμεις πάτησαν την Αττική στις 27 Απρίλιου του 1941.
Ο νέος πρωθυπουργός διαδεχθείς τον Αλέξανδρο Κορυζή, διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Εμμανουήλ Τσουδερός, η κυβέρνησή του και ο βασιλεύς Γεώργιος ο Β’, κατέφυγαν στην Κρήτη και απο κεί στην Μέση Ανατολή.
Ο βασιλεύς αργότερα αναχώρησε για το Λονδίνο και η ελληνική κυβέρνηση εξακολούθησε την παραμονή της στο Κάιρο. Θα παραμείνει εκεί μέχρι και πρίν απο την απελευθέρωση, οπότε θα μεταφερθεί στην Νεάπολη της Ιταλίας.
Στην πρωθυπουργία της χώρας ο Εμμανουήλ Τσουδερός θα παραμείνει μέχρι τον Απρίλιο του 1944. Θα παραιτηθεί υπερ της πρωθυπουργίας του Σοφοκλή Βενιζέλου, που θα πρωθυπουργεύσει για μόλις δώδεκα μέρες και ο Σοφοκλής Βενιζέλος θα παραιτηθεί για να τον διαδεχθεί ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Αιτία των παραιτήσεων Τσουδερού και Βενιζέλου, υπήρξε η εκδήλωση κινήματος στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής και η κατάπνιξή του με σκληρό και αιματηρό τρόπο, απο τον ναύαρχο – και μετέπειτα πρωθυπουργό – Πέτρο Βούλγαρη.
Πάραυτα μέσα στην παγωμένη ατμόσφαιρα της γερμανικής κατοχής οι κυβερνήσεις του εξωτερικού δεν ήταν οι μόνες. Στο εσωτερικό της χώρας την εξουσία άσκησαν οι αποκαλούμενες κατοχικές κυβερνήσεις. Οι ίδιοι οι Γερμανοί για λόγους τακτικής και για να αναχαιτίσουν την εμφάνιση αντιστασιακών οργανώσεων, δεν άσκησαν τυπικά την εξουσία, αν και ουσιαστικά το έκαναν. Προτίμησαν να την παραδώσουν σε έλληνες.
Στην πραγματικότητα όμως η ισχύς των κατοχικών κυβερνήσεων εκπήγαζε απο την ισχύ των γερμανικών όπλων. Και οι κυβερνήσεις αυτές διαδραμάτιζαν το ρόλο του διαμεσολαβητή της θέλησης του γερμανού κατακτητή πρός τον ελληνικό λαό.
Στη φωτογραφία ο στρατηγός Γεώργιος Τσολάκογλου, μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Υπέγραψε στις 20 Απριλίου 1941 τη συνθηκολόγηση των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων με τους Γερμανούς, αντίθετα προς τις εντολές του Βασιλέως Γεωργίου, του αρχηγού του ελληνικού στρατού Αλέξανδρου Παπάγου και της ελληνικής κυβέρνησης και σκίασε ανεξάλειπτα την χρυσή εποποιία του ελληνικού στρατού στην Πίνδο. Πέρασε έτσι στα μελανά σημεία του ιστορικού μας γίγνεσθαι…
Συνεχίζεται…
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων.