Νέα συμβιβαστική πρόταση ετοιμάζεται στη βέλγικη πρωτεύουσα μετά τις συνεχείς υποχωρήσεις από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με στόχο να υπάρξει συμφωνία, αφού οι «φειδωλές» χώρες απέρριψαν σχέδιο που προέβλεπε το ποσό των επιχορηγήσεων που θα μπορούσαν να λάβουν οι χώρες μέλη να ανέρχεται σε 500 δισ. ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ποσό πέφτει πλέον στα 390 δισ. ευρώ.
Άνευ προηγούμενου παζάρια στις μαραθώνιες συνομιλίες των «27», που για τέταρτο συνεχόμενο 24ωρο συνέρχονται στις Βρυξέλλες για το σχέδιο ανάκαμψης των ευρωπαϊκών οικονομιών, μετά τη σύγκρουση για το Ταμείο Ανάκαμψης και τις διαφωνίες αναφορικά με τον κοινό προϋπολογισμό, αφού Γαλλία και Γερμανία δεν πίεσαν ιδιαίτερα αυτή τη φορά για να περάσει η κοινή πρότασή τους – και κατ’ επέκταση η πρόταση της Κομισιόν.
Έπειτα από ολονύχτιες και άκαρπες διαβουλεύσεις, ο Σαρλ Μισέλ αποφάσισε να προχωρήσει σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με όλους τους αρχηγούς των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές, ζητώντας να επιτευχθεί συμβιβασμός, έστω και την ύστατη στιγμή, μέχρι να ξεκινήσει ξανά στις 17:00 ώρα Ελλάδας η Σύνοδος Κορυφής, η οποία κοντεύει να καταρρίψει ρεκόρ διάρκειας.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές, μέχρι την ώρα εκείνη θα έχει διανεμηθεί στις αντιπροσωπείες νέα συμβιβαστική πρόταση, η οποία θα προβλέπει ότι το ποσό του Ταμείου ανάκαμψης θα ανέρχεται σε 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 390 δισ. ευρώ θα αποτελούν επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα 360 δισ. δάνεια.
«Πρόοδο» βλέπουν Ρούτε και Κουρτς
Οι ηγέτες Ολλανδίας και Αυστρίας, οι «πρωτεργάτες» του μπλοκαρίσματος μιας συμφωνίας, που μαζί με τους συμμάχους τους Δανία και Σουηδία θέλουν λιγότερες επιδοτήσεις, περισσότερα δάνεια και μικρότερο κεφάλαιο, προκαλώντας τις καθυστερήσεις των προηγούμενων ημερών, εκφράζουν την ικανοποίησή τους όσο περνάει ο χρόνος και χειροτερεύουν οι όροι για το αδύναμο το μέτωπο του Νότου.
Ειδικότερα, ο Μαρκ Ρούτε δήλωσε το πρωί σε δημοσιογράφους ότι σημειώνεται πρόοδος, αλλά προειδοποίησε πως δεν είναι ακόμη εξασφαλισμένη η επίτευξη συμφωνίας. «Υπήρξαν στιγμές που τα πράγματα δεν έμοιαζαν καλά χθες βράδυ, αλλά η αίσθησή μου είναι ότι συνολικά κάνουμε πρόοδο», είπε ο Ολλανδός πρωθυπουργός για να προσθέσει ότι τώρα είναι ευτυχής με τις τρέχουσες προτάσεις πάνω στο τραπέζι για το ταμείο και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της Ε.Ε., ύψους 1,8 τρισ. ευρώ.
Και ο καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, εμφανίστηκε ικανοποιημένος σήμερα για την πορεία των διαπραγματεύσεων, κάνοντας επίσης λόγο για πρόοδο. «Οι σκληρές διαπραγματεύσεις μόλις έφτασαν στο τέλος τους και μπορούμε να είμαστε πολύ ικανοποιημένοι για το σημερινό αποτέλεσμα. Θα συνεχίσουμε το απόγευμα», έγραψε στο Twitter.
Όλο και πιο χαμηλά το πόσο των επιχορηγήσεων
Νωρίτερα, διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι δεν αποκλείεται η Σύνοδος να τερματιστεί χωρίς συμφωνία και να δοθεί νέο ραντεβού τον επόμενο μήνα. Ενδεικτική είναι η δήλωση του προέδρου της ΕΚΤ, που θα προτιμούσε οι ηγέτες να συμφωνήσουν σε ένα «φιλόδοξο» πακέτο βοήθειας, παρά να κλείσουν μια συμφωνία με βιάση και με οποιοδήποτε κόστος. «Το ιδανικό θα ήταν η συμφωνία των ηγετών να είναι φιλόδοξη σε όρους μεγέθους και σύνθεσης του πακέτου (…), έστω κι αν χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος», είπε η Κριστίν Λαγκάρντ στο Reuters.
Οι ηγέτες των «27» διαφωνούν όσον αφορά τον καταμερισμό των κεφαλαίων του Ταμείου ανάκαμψης, το οποίο έχει σκοπό να βγάλει την Ευρώπη από τη βαθύτερη ύφεση με την οποία έχει έρθει αντιμέτωπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και το ποιοι θα είναι οι όροι για τις χώρες που θα ωφεληθούν.
Η απόπειρα εξεύρεσης συμβιβασμού απέτυχε χθες για το Ταμείο. Η εισήγηση να διατεθούν 400 δισ. ευρώ ως δωρεές, ενισχύσεις και επιχορηγήσεις (από 500 δισ. που προέβλεπε η αρχική πρόταση) απορρίφθηκε από το μπλοκ του Βορρά, που επέμενε το ποσό να περιοριστεί στα 350 δισεκατομμύρια.
Υπάρχουν επίσης διαφωνίες για την πρόταση να υπάρχει ρήτρα, με βάση την οποία θα παγώνει η βοήθεια σε χώρες που κρίνεται ότι καταπατούν τις δημοκρατικές αρχές. Η Ουγγαρία, με τη στήριξη της Πολωνίας, απειλεί να ασκήσει βέτο εάν συμπεριληφθεί τέτοια ρήτρα.
«Εκτός εαυτού» ο Μακρόν
Από την πλευρά του, ο Εμανουέλ Μακρόν φέρεται να «χτύπησε τη γροθιά στο τραπέζι», στην ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, κατακεραυνώνοντας την πρόταση των τεσσάρων «φειδωλών» χωρών, καθώς το ποσό 350 δισ. χαρακτηρίζεται απαράδεκτο, τόσο από το Παρίσι όσο και από το Βερολίνο, που δεν έχουν πρόθεση να κατέβουν κάτω από τα 400 δισεκατομμύρια.
Ο Γάλλος πρόεδρος στηλίτευσε ιδιαίτερα τη συμπεριφορά του Κουρτς, ο οποίος σηκώθηκε κι έφυγε από το τραπέζι για να απαντήσει σε μια τηλεφωνική κλήση. Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή πηγή, ο αυστριακός καγκελάριος δεν έκρυψε πως αισθάνθηκε «προσβεβλημένος» από το σχόλιο.
Επίσης συνέκρινε τη θέση του πρωθυπουργού της Ολλανδίας, του συντηρητικού Μαρκ Ρούτε, άτυπου ηγέτη των χωρών που προβάλλουν αντίσταση στο σχέδιο, με εκείνη του Βρετανού πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, στις διαπραγματεύσεις.
Σύμφωνα με όσα είπαν μέλη άλλων αντιπροσωπειών, ο Γάλλος πρόεδρος δεν συγκράτησε την οργή του σε πολλές από τις επικρίσεις του. «Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος να σηκωθεί να φύγει παρά να κλείσει μια κακή συμφωνία».
Μία πηγή σημείωσε πως επαφίεται στη Γαλλία και στη Γερμανία να «πληρώσουν το σχέδιο» και αυτές είναι «που μάχονται για το συμφέρον της Ευρώπης, ενώ οι ολιγαρκείς επιδεικνύουν εγωισμό και δεν κάνουν καμία παραχώρηση».
Για αρκετούς αναλυτές, αυτή η σύνοδος αποτελεί κρίσιμη στιγμή στα σχεδόν 70 χρόνια του σχεδίου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Εάν οι ηγέτες δεν μπορέσουν καταλήξουν σε συμφωνία, πιθανόν θα προκαλέσουν αναταραχή στις κεφαλαιαγορές και θα δώσουν τροφή στη σεναριολογία και στις αμφιβολίες για το μέλλον της Ε.Ε.
